Πόσο σημαντική είναι η βιταμίνη D για την αντιμετώπιση σοβαρών ψυχικών νόσων – Αμερικανική έρευνα σε βετεράνους.
Είναι γνωστή και κατανοητή στους περισσότερους η σημασία της βιταμίνης D. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά αφού πρόκειται για την αποκαλούμενη «βιταμίνη του ήλιου». Άλλωστε, ο ήλιος ευθύνεται για τη σύνθεση της και η έκθεση σε αυτόν έστω και 20 λεπτά την ημέρα, προσφέρει περίπου το 90% της αναγκαίας ποσότητας που χρειάζεται ο οργανισμός.
Η βιταμίνη D στο αίμα δεν προέρχεται μόνο από την έκθεση του δέρματος στον ήλιο αλλά και από την απορρόφηση μέσω των τροφών, καθώς επίσης και από συμπληρώματα, τα γνωστά D2 και D3. Συνολικά η D υποστηρίζει την υγεία των οστών, την λειτουργία του ανοσοποιητικού και την απορρόφηση άλλων μικροθρεπτικών συστατικών.
Ωστόσο αυτό που δεν είναι τόσο γνωστό είναι η ακριβής συσχέτιση της με την ψυχική υγεία . Συσχέτιση στην οποία κατέληξε μία αναδρομική μελέτη σε βετεράνους στρατιωτικούς στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές που συμμετείχαν σε αυτήν κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι υψηλότερες δόσεις συμπληρωμάτων βιταμίνης D μείωσαν τις απόπειρες αυτοκτονίας και τον εκούσιο αυτοτραυματισμό έως και 48%. Δεδομένων δε των χαμηλότερων ποσοτήτων βιταμίνης D στους μαύρους βετεράνους, ο κίνδυνος μειώθηκε αισθητά όταν βελτιώθηκε και η ποσότητα της βιταμίνης σε αυτούς. Γιατί ειδικά στους μαύρους είναι χαμηλότερη η απορρόφηση της D ; Διότι όσο πιο σκούρο είναι το δέρμα, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η σύνθεση της βιταμίνης D από τον ήλιο στο δέρμα λόγω της μελανίνης.
Τα συμπεράσματα της έρευνας εντοπισμένα αποκλειστικά σε έναν πληθυσμό, αυτών των βετεράνων, με ιδιαίτερο ψυχισμό και τραυματικές εμπειρίες από τις πολεμικές συρράξεις στις οποίες μετείχαν, δημοσιεύτηκαν στο Plos One και ενέπνευσαν το άρθρο του nutritioninsight από το οποίο φιλοξενούμε σημεία λόγω του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που παρουσιάζει σε μία χώρα όπως η Ελλάδα με πολύ αυξημένα το ποσοστά έλλειψης της βιταμίνης D στον γενικό πληθυσμό κι όχι σε κάποια ιδιαίτερη ομάδα.
Τώρα το πώς και το γιατί συμβαίνει αυτό στην, κατά τον Ελύτη, χώρα του «Ήλιου του Ηλιάτορα» είναι θέμα άλλου άρθρου. Ας επιστρέψουμε, όμως, στα δεδομένα της έρευνας που έγινε στις ΗΠΑ, όπου η ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι ευρέως διαδεδομένη, με περισσότερο από το 30% των στρατιωτικών μελών που αποτέλεσαν και το δείγμα της έρευνας να εμφανίζουν τα επίπεδα 25-υδροξυβιταμίνης D κάτω από 20 ng ανά mL. Σημειώνεται επίσης ότι η έλλειψη ήταν ιδιαίτερα εκτεταμένη και μεταξύ των ανδρών- υπαλλήλων, στους οποίους, επίσης, τα ποσοστά αυτοκτονιών είναι υψηλά.
Συνοπτικά, τα ευρήματα της έρευνας υπόσχονται πολλά για τη βιταμίνη D ως ένα ασφαλές, προσβάσιμο και προσιτό φάρμακο για τους βετεράνους στο Κέντρο Αριστείας για την Πρόληψη των Αυτοκτονιών του Τμήματος Υποθέσεων Βετεράνων (VA) αφού επιβεβαιωθεί σε κλινικές δοκιμές.
«Παρόλο που προσπαθούμε να ελέγξουμε ορισμένα χαρακτηριστικά που πιθανόν να σχετίζονται με τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D ή/και συμπεριφορές αυτοκτονίας και αυτοτραυματισμού, υπάρχουν πολλά μη παρατηρήσιμα χαρακτηριστικά (για παράδειγμα, τραυματική εγκεφαλική κάκωση σε πολλούς βετεράνους ) που θα μπορούσαν να μπερδέψουν τα αποτελέσματά μας», εξηγούν οι ερευνητές.
«Επομένως, τα ευρήματά μας θα πρέπει να ερμηνευθούν ως συσχετισμοί και όχι ως αιτιώδη αποτελέσματα. Όσον αφορά τη γενίκευση, το δείγμα αφορά , κυρίως, αρσενικό φύλλο και μεσήλικες, επομένως οι συσχετίσεις μας ίσως να μην μπορούν να γενικευτούν σε άλλους πληθυσμούς».
Επιδράσεις των επιπέδων βιταμίνης D στο αίμα
Παρόλα αυτά η έρευνα με τίτλο: «Η συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων βιταμίνης D ορού, των συμπληρωμάτων και της απόπειρας αυτοκτονίας καθώς και του σκόπιμου αυτοτραυματισμού» κατέληξε σε συσχετίσεις μεταξύ αυτοκτονικής συμπεριφοράς, καταθλιπτικών συμπτωμάτων και χαμηλών επιπέδων 25-υδροξυβιταμίνης D . Μελετώντας 495 περιπτώσεις μελών της υπηρεσίας , που έβαλαν τέλος στην ζωή τους διαπιστώθηκε ότι όσοι είχαν επίπεδα βιταμίνης D κάτω από 15,5 ng ανά mL είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας.
Καθώς δε τα επίπεδα βιταμίνης D αυξάνονταν, το ποσοστό των βετεράνων που έκαναν απόπειρες αυτοκτονίας και αυτοτραυματίζονταν μειωνόταν, ενώ παρέμεινε σχετικά σταθερό στις ομάδες που έκαναν θεραπεία.
Επίσης, μεταξύ 157.211 υγιών Κορεατών βετεράνων, όσοι είχαν D κάτω από 10 ng/mL είχαν, κατά τους μελετητές, και σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν αυτοκτονικό ιδεασμό. Η ανεπάρκεια βιταμίνης D στο παρελθόν είχε συσχετιστεί με συμπτώματα παρόμοια με την κατάθλιψη, όπως κόπωση, αλλαγές στη διάθεση (π.χ. απελπισία και θλίψη), αυτοκτονικές σκέψεις, άγχος, αλλαγές στην όρεξη και το βάρος, αϋπνία και λήθη
Πάντως ,οι ερευνητές δεν είναι απόλυτοι γιατί υπάρχουν «διάφοροι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την εγκυρότητα και τη γενίκευση της μελέτης» Π.χ η εύκολη πρόσβαση σε φαρμακευτική αγωγή και λήψη βιταμίνης D που δεν καταγράφεται. Επίσης, για όσους εντοπίζουν θετικές αλλαγές, αποφεύγουν να απολυτοποιούν τη συσχέτιση της D με τη βελτίωση της ψυχικής υγείας και υποστηρίζουν ότι μπορεί να υπήρξαν κι άλλα στοιχεία που βοήθησαν να βελτιώσουν την ψυχική τους κατάσταση
Επιπροσθέτως, το άρθρο βασισμένο στη μελέτη των βετεράνων στρατιωτικών εκτιμά ότι τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα έχουν συσχετιστεί και με άλλες ψυχικές και σωματικές διαταραχές, όπως είναι υψηλά ποσοστά συννοσηρότητας, κατάθλιψης, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας, της σχιζοφρένειας και της εποχικής συναισθηματικής διαταραχής. Συσχετίσεις που δημιουργούν το υπόβαθρο για τη συνέχιση της έρευνας.