Ελεγκτές της ΓΔ SANTE επιθεώρησαν εταιρείες σε Ινδία και Αίγυπτο λόγω των πολλών ειδοποιήσεων στο σύστημα RASFF για αφλατοξίνες σε εισαγόμενους ξηρούς καρπούς.
Οι αφλατοξίνες σε ξηρούς καρπούς και κυρίως σε φιστίκια, είναι μία από τις ειδοποιήσεις που καταγράφονται πιο συχνά στο Ευρωπαϊκό Σύστημα έγκαιρης ειδοποίησης για τα τρόφιμα RASFF. Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ο αριθμός των ειδοποιήσεων στο RASFF, για φιστίκια που προέρχονται από την Ινδία ( 39 το 2022). Αν και αυτό μπορεί να σχετίζεται με τον αυξημένο αριθμό των δειγματοληψιών στις πύλες εισόδου της ΕΕ, πρέπει να σημειωθεί ότι ένας μικρός αριθμός επιχειρήσεων αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος των απορρίψεων.
Για το λόγο αυτό, η μονάδα υγείας και ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ΓΔ SANTE διενήργησε έλεγχο σε Ινδία και Αίγυπτο βασικοί εξαγωγείς φιστικιών στην ΕΕ. Όσον αφορά στην Ινδία η αξιολόγηση των Ευρωπαίων αξιωματούχων, που έγινε από τις 3 έως τις 27 Μαρτίου 2023 και δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα, έδειξε πως οι επίσημοι έλεγχοι της χώρας στους πρωτογενείς παραγωγούς δεν έχουν σχεδιαστεί για να επαληθεύουν και να παρακολουθούν εάν εφαρμόζονται πράγματι καλές γεωργικές πρακτικές για την πρόληψη του σχηματισμού αφλατοξινών. Επιπλέον, η αναφορά για τους επίσημους ελέγχους, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικότητας των συστημάτων HACCP που υλοποιείται από τους επεξεργαστές, «είναι κακή» αναφέρει η έκθεση. Οι ελεγκτές εστίασαν σε 29 ειδοποιήσεις RASFF που αφορούσαν δύο μονάδες φυστικιών το 2022. Η λειτουργία της μίας εγκατάστασης ανεστάλη για ένα μήνα και της άλλης για τέσσερις μήνες. Μετά την μερική άρση των περιορισμών για την πανδημία του COVID-19, πραγματοποιήθηκαν φυσικές επισκέψεις και παρά τη διαπίστωση μη συμμόρφωσης, η αναστολή ανακλήθηκε. Δύο εργαστήρια που συμμετείχαν στη δειγματοληψία και την ανάλυση έκλεισαν επίσης.
Η “έφοδος” στην Αίγυπτο
Οι έλεγχοι της ΓΔ SANTE στην Αίγυπτο έγινε καθώς στο σύστημα RASFF υπήρχαν 41 ειδοποιήσεις το 2021 και τουλάχιστον 34 το 2022 για αφλατοξίνες σε φιστίκια. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα συσκευαστήρια που επισκέφθηκαν δεν συμμορφώνονταν με τις απαιτήσεις της ΕΕ και με ορισμένους σχετικούς εθνικούς κανόνες. Η παρακολούθηση άνω των 500 δειγμάτων που συλλέχθηκαν σε συσκευαστήρια, αποθήκες, χονδρεμπόρους και σούπερ μάρκετ το 2021/2022 έδειξε υψηλό ποσοστό απόρριψης λόγω αφλατοξίνης. Ένα συσκευαστήριο συμμετείχε σε 45 ειδοποιήσεις RASFF, ενώ ένα άλλο αναφέρθηκε 15 φορές. Η Αρχή ασφάλειας Τροφίμων της χώρας είπε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις μεταξύ της άφιξης των αποστολών στο λιμάνι της ΕΕ και της ημερομηνίας λήψης δειγμάτων. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη αφλατοξίνης εάν οι συνθήκες αποθήκευσης δεν ήταν καλές. Αν και ορισμένα συσκευαστήρια έχουν εμπλακεί σε πολλές υποθέσεις την ίδια χρονιά, οι τοπικοί αξιωματούχοι δεν προσκόμισαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ελήφθησαν μέτρα εναντίον τους.
Με βάση τις επισκέψεις σε τέσσερα συσκευαστήρια, όλα εμπλεκόμενα σε πρόσφατες κοινοποιήσεις RASFF, οι ελεγκτές διαπίστωσαν καλή πρόοδο στις δομικές και υγιεινές συνθήκες από τότε που ξεκίνησαν οι επιθεωρήσεις της Εθνικής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων NFSA. Ωστόσο, υπήρχε έλλειψη ελέγχου στους προμηθευτές – όπως μη δειγματοληψία εισερχόμενων φιστικιών, κακή συντήρηση δαπέδου, τοίχου και παραθύρων και ορισμένοι μόλις είχαν αρχίσει να αναπτύσσουν σχέδια HACCP. Επιπλέον οι ελεγκτές της SANTE διαπίστωσαν ότι επίσημα πιστοποιητικά ασφάλειας εκδίδονται και σε εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με όλες τις απαιτήσεις, γεγονός που «αποδυναμώνει σημαντικά» την αξιοπιστία της διαδικασίας πιστοποίησης. Η εξαγωγή επεξεργασμένων φιστικιών δεν συμμορφώνεται επίσης με τις απαιτήσεις της ΕΕ, καθώς δεν λαμβάνονται δείγματα από αποστολές και δεν εκδίδονται επίσημα πιστοποιητικά.
Ακολουθήστε το Cibum 
