Πώς η αλιεία μικρής κλίμακας συμβάλλει στην υδρόβια συγκομιδή και στη διατροφική και κοινωνικοοικονομική ασφάλεια σε παγκόσμια κλίμακα.
Η αλιεία μικρής κλίμακας διαδραματίζει σημαντικό, αλλά παραγνωρισμένο ρόλο στην παγκόσμια αλιευτική παραγωγή και είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση της πείνας και του υποσιτισμού, ενώ παράλληλα στηρίζει τα μέσα διαβίωσης σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο στις 15 Ιανουαρίου από διεθνή ομάδα επιστημόνων, είναι η πρώτη που ποσοτικοποιεί αυστηρά τον τρόπο με τον οποίο η θαλάσσια και η εσωτερική αλιεία μικρής κλίμακας συμβάλλει στην υδρόβια συγκομιδή και στη διατροφική και κοινωνικοοικονομική ασφάλεια σε παγκόσμια κλίμακα.
Αν και οι ορισμοί ποικίλλουν, η αλιεία μικρής κλίμακας περιλαμβάνει γενικά νοικοκυριά ή κοινότητες, κυρίως σε χώρες με χαμηλό έως μεσαίο εισόδημα, που χρησιμοποιούν τεχνικές αλιείας χαμηλότερης τεχνολογίας και μεγαλύτερης έντασης εργασίας για να αλιεύουν για τροφή ή για να κερδίζουν χρήματα σε σύγκριση με την αλιεία μεγάλης κλίμακας.
Ιστορικά, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων έχουν περιθωριοποιήσει την αλιεία μικρής κλίμακας στα σχέδια διαχείρισης των πόρων, στις αναλύσεις του διατροφικού συστήματος και στις γεωργικές, διατροφικές και αναπτυξιακές πολιτικές, για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, τα στοιχεία απογραφής συνήθως ομαδοποιούν τους αλιείς μικρής κλίμακας με τους γεωργικούς εργάτες.
Συνολικά, πάνω από 800 συνεργάτες από όλο τον κόσμο εργάστηκαν για τη νέα μελέτη. Συγκέντρωσαν και ανέλυσαν σωρεία δεδομένων από μελέτες περιπτώσεων, έρευνες και βάσεις δεδομένων για να κατανοήσουν τον αντίκτυπο της αλιείας μικρής κλίμακας σε ζητήματα όπως τα παγκόσμια αλιεύματα, η διατροφή και η απασχόληση.
Τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι η αλιεία μικρής κλίμακας είναι αναπόσπαστο στοιχείο για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης που σχετίζονται με τη μείωση της πείνας, της φτώχειας και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, καθώς και για την ενίσχυση της διατήρησης των υδάτων, των δικαιωμάτων των γυναικών και της οικονομικής ανάπτυξης.
Για παράδειγμα, τα αλιεύματα από την αλιεία μικρής κλίμακας παρέχουν το 20% της διαιτητικής πρόσληψης έξι βασικών θρεπτικών συστατικών – συμπεριλαμβανομένων βιταμινών, μετάλλων και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων – σε 2,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε ακτίνα 20 χιλιομέτρων ή περίπου 12 μιλίων από μια ακτογραμμή ή ένα μεγάλο εσωτερικό υδάτινο σώμα. Με άλλα λόγια, περίπου 1 στους 4 ανθρώπους εξαρτάται πιθανώς από την αλιεία μικρής κλίμακας για την προμήθεια σημαντικού μέρους αρκετών βασικών θρεπτικών συστατικών.
Επιπλέον, σχεδόν 500 εκατομμύρια άνθρωποι, ή ένα στα 12 άτομα, εξαρτώνται τουλάχιστον εν μέρει από την αλιεία μικρής κλίμακας για τα προς το ζην, ένας γενικός όρος που περιγράφει τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη βασικών αναγκών. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς τους ανθρώπους είναι γυναίκες – μια δημογραφική ομάδα που δεν έχει αναγνωριστεί επαρκώς στην αλιευτική έρευνα.
Τουλάχιστον το 40% των παγκόσμιων αλιευμάτων προέρχεται από αλιεία μικρής κλίμακας, σύμφωνα με τη μελέτη. Η αλιεία μικρής κλίμακας συνεισφέρει επίσης το 44% της εκφορτωμένης οικονομικής αξίας, ή των χρημάτων που παράγονται από την αλιεία παγκοσμίως.
Από όλες τις αλιευτικές δραστηριότητες μικρής κλίμακας που αναλύθηκαν, οι αφρικανικές επιχειρήσεις συμβάλλουν περισσότερο στα παγκόσμια αλιεύματα και τη διατροφή. Εν τω μεταξύ, η αλιεία μικρής κλίμακας στην Ωκεανία – η οποία περιλαμβάνει έθνη στον Νότιο και Κεντρικό Ειρηνικό Ωκεανό – διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη στήριξη των μέσων διαβίωσης στην περιοχή.
Παρά τη σημαντική κοινωνική συνεισφορά τους, πολλοί αλιείς μικρής κλίμακας δεν έχουν εξουσία πάνω στην αλιεία τους. Συγκεκριμένα, περίπου τα δύο τρίτα των αλιευμάτων από τη μικρής κλίμακας αλιεία σε 51 χώρες που εξετάστηκαν προέρχονται από αλιείς χωρίς επίσημα δικαιώματα συμμετοχής στη διαχείριση των πόρων και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, σύμφωνα με τη μελέτη.
Ελλείψει εξουσίας, οι αλιείς μικρής κλίμακας είναι ευάλωτοι στον εξωτερικό ανταγωνισμό ή σε πολιτικές αποκλεισμού που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τους φυσικούς πόρους στους οποίους βασίζονται και τη δυνητική συμβολή τους στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η μελέτη ανοίγει το δρόμο για πρόσθετη πολιτική δράση από τις κυβερνήσεις και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για την καλύτερη δυνατή υποστήριξη της αλιείας μικρής κλίμακας και, κατ’ επέκταση, της περιβαλλοντικής και παγκόσμιας υγείας.