Γνωμοδότηση της επιστημονικής επιτροπής της FASFC για το ανώτατο αποδεκτό όριο παρουσίας αλουμινίου σε σκόνη κακάο και σε σοκολάτα και σε προϊόντα σοκολάτας.
Πολλές φορές ανακαλούνται από την παγκόσμια αγορά τρόφιμα λόγω «υψηλής περιεκτικότητας σε αλουμίνιο». Τι σημαίνει όμως η φράση «αλουμίνιο σε τρόφιμα» και πόσο επικίνδυνο είναι; Το αλουμίνιο είναι ένα μέταλλο, όπως ο σίδηρος, ο κασσίτερος και ο χαλκός. Το αλουμίνιο στη διατροφή μπορεί να προέρχεται από διάφορες φυσικές και συνθετικές πηγές. Προσλαμβάνεται φυσικά από ορισμένα φυτά και τρόφιμα από το έδαφος καθώς μεγαλώνουν, όπως φύλλα κακάο, τσάι, μπαχαρικά και ορισμένα βότανα, δημητριακά και τρόφιμα με βάση τα δημητριακά (π.χ. ψωμί, ρύζι, κέικ, μπισκότα και αρτοσκευάσματα), ορισμένα λαχανικά (π.χ. μανιτάρια, σπανάκι , ραπανάκι και μαρούλι), και γαλακτοκομικά προϊόντα και προϊόντα σόγιας (συμπεριλαμβανομένου του παρασκευάσματος για βρέφη).
Οι πιθανοί κίνδυνοι για την υγεία των καταναλωτών, που προκύπτουν από την πρόσληψη αλουμινίου περιλαμβάνουν επιβλαβείς επιπτώσεις στο αιμοποιητικό σύστημα, το νευρικό σύστημα και τα οστά. Το πρόβλημα της πρόσληψης αλουμινίου επιδεινώνεται από το γεγονός ότι μόνο μικρές ποσότητες αλουμινίου μπορούν να εκκρίνονται αποτελεσματικά από τον ανθρώπινο οργανισμό, συνεπώς ο πληθυσμός μπορεί να εκτεθεί σε ποσότητες αλουμινίου που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν. Με βάση τα συνδυασμένα στοιχεία από διάφορες μελέτες, η EFSA έχει συστήσει μια ανεκτή εβδομαδιαία πρόσληψη (TWI) 1 mg αλουμινίου/kg σωματικού βάρους/εβδομάδα.
Ανώτατη ποσότητα αλουμινίου που μπορεί να έχει η σοκολάτα
Η Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων του Βελγίου FASFC ζήτησε από την Επιστημονική Επιτροπή SciCom γνώμη, για το πόσο αλουμίνιο μπορεί να υπάρχει στο κακάο και σε προϊόντα που περιέχουν κακάο, χωρίς να κινδυνεύει η υγεία των καταναλωτών.
Σε επιστολή με ημερομηνία 11 Μαρτίου 2019 που απευθυνόταν στον πρόεδρο της SciCom, οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας σοκολάτας (Barry-Callebaut, Belcolade-Puratos, Cargill, Choprabisco) εξέφρασαν τις ανησυχίες τους σχετικά με το όριο δράσης για το αλουμίνιο στη σκόνη κακάο. Υπενθυμίζεται ότι στη γνωμοδότηση τον Σεπτέμβριο του 2018 της SciCom αναφερόταν ότι η μόλυνση της σκόνης κακάο είναι περιβαλλοντικής προέλευσης (μέσω του εδάφους) και ότι ως εκ τούτου είναι κάτι δύσκολο να να ελεγχθεί σε βιομηχανική κλίμακα. Επιπλέον, τα δεδομένα που παρέχονται από τη βιομηχανία και την επιστημονική βιβλιογραφία δείχνουν ότι το επίπεδο αλουμινίου της σκόνης κακάο ποικίλλει ανάλογα με την γεωγραφική προέλευση.
Στις 29 Απριλίου 2019, πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων της σοκολατοβιομηχανίας βιομηχανίας, της SciCom και της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτικής Ελέγχου της FASFC για να συζητηθεί, η επιλογή των δεδομένων κατανάλωσης που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των ορίων δράσης. Η επιστημονική επιτροπή αποφάσισε να επιλέξει τα δεδομένα κατανάλωσης της μεγαλύτερης ομάδας τροφίμων που περιέχουν κακάο σε σκόνη, δηλαδή «προϊόντα σοκολάτας», και υπέθεσε ότι αυτά περιείχαν κατά μέσο όρο 50% κακάο σε σκόνη. Οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας σοκολάτας εξέφρασαν την άποψη ότι η υπόθεση ότι τα «προϊόντα σοκολάτας» περιέχουν 50% κακάο σε σκόνη θα υπερεκτιμούσε το επίπεδο της σκόνης κακάο στα τρόφιμα, καθώς αυτό κυμαίνεται γενικά μεταξύ 5% και 10%, ανάλογα με το τρόφιμο. Ως εκ τούτου, υποβλήθηκε επίσημο αίτημα προς την SciCom για την τελειοποίηση του υπολογισμού του ορίου δράσης του αλουμινίου στη σκόνη κακάο, λαμβάνοντας υπόψη το πραγματικό επίπεδο περιεκτικότητας σε σκόνη κακάο.
Η επιστημονική επιτροπή υπολόγισε τις εκτιμώμενες αποδεκτές συγκεντρώσεις (EAC) βάσει επιστημονικών δεδομένων. Η EAC είναι ένα όριο συγκέντρωσης με βάση τον κίνδυνο που αντιστοιχεί στη συγκέντρωση μιας ουσίας που μπορεί να υπάρχει στα τρόφιμα, χωρίς η έκθεση στην ουσία μέσω των τροφίμων να έχει ως αποτέλεσμα αισθητό κίνδυνο ή ανησυχία για τη δημόσια υγεία. Οι EAC μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βάση για την εκτίμηση του κινδύνου για τον καθορισμό ενός ορίου δράσης (γνωμοδότηση SciCom 15-2019).
Επιπλέον, λόγω της μεγάλης μεταβλητότητας του ποσοστού της σκόνης κακάο που χρησιμοποιείται στα τρόφιμα, η πιθανή μόλυνση του αλουμινίου στα τρόφιμα που περιέχουν σκόνη κακάο μέσω άλλων συστατικών (π.χ. δημητριακά και προϊόντα δημητριακών), και την αβεβαιότητα σχετικά με τα δεδομένα κατανάλωσης για ορισμένες κατηγορίες τροφίμων (π.χ. πραλίνες, βάφλες κ.λπ.), η επιστημονική επιτροπή είναι της γνώμης ότι μια EAC για το αλουμίνιο θα πρέπει να υπολογίζεται στα τρόφιμα (τελικά προϊόντα) και όχι στη σκόνη κακάο ως συστατικό.
Τα ανώτατα αποδεκτά όρια συγκέντρωσης για την παρουσία αλουμινίου στο κακάο και στα προϊόντα του παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα:
Συμπεράσματα
Η Επιστημονική Επιτροπή υπολόγισε τα όρια για το αλουμίνιο στη σκόνη κακάο για στιγμιαία παρασκευή, γεμιστή σοκολάτα, πραλίνες, επάλειψη σοκολάτας, σάλτσα σοκολάτας, γλυκίσματα με επικάλυψη σοκολάτας, μαύρη σοκολάτα, σοκολάτα γάλακτος, λευκή σοκολάτα, μπισκότα σοκολάτας, γεμιστά κρουασάν με σοκολάτα και κέικ σοκολάτας. Τα παραπάνω όρια μπορούν να εφαρμοστούν ως όρια δράσης σε τελικά προϊόντα που περιέχουν σκόνη κακάο, συμπεριλαμβανομένης της σοκολάτας.
Σύσταση της Επιτροπής
Για τη περίπτωση σκόνης κακάο για στιγμιαία παρασκευή που αποτελείται από 100% κακάο, και για την οποία το όριο EAC (150 mg/kg) είναι πιθανό να υπερβαίνεται συχνά θα μπορούσε να διενεργηθεί εκτίμηση κινδύνου, λαμβάνοντας υπόψη τη συνιστώμενη δόση στη συσκευασία του προϊόντος για την παρασκευή ροφημάτων σοκολάτας. Εάν η εκτίμηση κινδύνου υποδεικνύει ότι υπάρχει κίνδυνος για τον καταναλωτή, θα μπορούσε να συστηθεί στον παραγωγό να προσαρμόσει τη συνιστώμενη δόση στη συσκευασία του προϊόντος.
Ακολουθήστε το Cibum 
