Η στήλη των φοιτητών Επιστήμης Τροφίμων*– “Λειτουργικά Τρόφιμα“
Του Δημήτρη Ελευθερίου*
Κομβικό σημείο για την ανάπτυξη των ενδιαφερόντων μου στην επιστήμη τροφίμων αποτέλεσε η αναφορά, κατά τη διάρκεια διαλέξεων, στα λειτουργικά τρόφιμα ή «τροφοφάρμακα». Είχα ενθουσιαστεί με το γεγονός ότι ο Τεχνολόγος Τροφίμων και γενικότερα ο Επιστήμονας Τροφίμων μπορεί να συμμετάσχει στη δημιουργία όχι μόνο ασφαλών, ποιοτικών τροφίμων, αλλά και τροφίμων τα οποία θα είναι ικανά να παρέχουν επιπλέον ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία των καταναλωτών.
Ο ρόλος και η ευθύνη που θα έχουμε «αύριο», στα πλαίσια της εργασίας μας, θα είναι μεγάλα. Αυτό, αποτελεί κίνητρο για να εμβαθύνουμε σε αυτά που μας παρέχει η επιστήμη μας, αλλά και να γινόμαστε περισσότερο υπεύθυνοι και ευαισθητοποιημένοι. Θα συμβάλλουμε στη δημιουργία ασφαλών / ποιοτικών προϊόντων που θα έχουν ως επιπλέον στόχο την προάσπιση της Δημόσιας Υγείας, μέσω της πρόληψης, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, όπως τα παιδιά, οι εγκυμονούσες, άτομα με ειδικές παθήσεις, οι ηλικιωμένοι, αλλά και κοινωνικές ομάδες που ίσως να δεν έχουν την οικονομική άνεση να ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή (σε διάφορες περιοχές του κόσμου).
Σε αυτό το σημείο, πρέπει να αναφέρουμε πως υπάρχουν προϋποθέσεις για να οριστεί ένα τρόφιμο ως λειτουργικό. Βασικότερη προϋπόθεση αποτελούν τα επιστημονικά δεδομένα / αποδείξεις. Επιπλέον, μπορούν να ταξινομηθούν σε τέσσερις κατηγορίες (Κυρανάς Ε. (2018)):
- τα φυσικά λειτουργικά τρόφιμα, τα οποία περιέχουν ένα ή περισσότερα βιολογικώς ενεργά συστατικά από τη φύση τους (π.χ. φρούτα και λαχανικά) ή μέσω της επεξεργασίας τους (γιαούρτι και όξινα καλλιεργημένα προϊόντα γάλακτος).
- τα φυσικά τρόφιμα που προέρχονται από ειδικούς τρόπους εκτροφής ζώων ή καλλιέργειας φυτών, ώστε να εμπλουτίζονται φυσικά με ενεργά συστατικά (π.χ. αυγά εμπλουτισμένα με ω3 λιπαρά οξέα),
- τα φυσικά τρόφιμα που έχουν εμπλουτισθεί και μέσω της απ’ευθείας προσθήκης με επιπλέον ποσότητα κάποιου ενεργού συστατικού (π.χ. φυτοστερόλες στο βούτυρο, ασβέστιο και σίδηρος στο γάλα). Η κατηγορία αυτή συμπίπτει με τα τρόφιμα ενισχυμένης θρεπτικής αξίας.
- Τα φυσικά τρόφιμα από τα οποία έχουν αφαιρεθεί κάποια επιβλαβή για την υγεία συστατικά τους (π.χ. κορεσμένα λίπη από το γάλα).
Τα τρόφιμα αυτά, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν / αντικαταστήσουν τα φάρμακα ή την αξία του μέτρου και της ποικιλίας του καθημερινού διαιτολογίου. Ωστόσο, το βρίσκω ελπιδοφόρο ότι οι επιστήμονες τροφίμων μπορούν να βάλουν ένα λιθαράκι στην πρόληψη και τη γενικότερη προάσπιση της Δημόσιας Υγείας, να συμβάλλουν στην προσφορά τροφίμων σε ποικίλες κοινωνικο/οικονομικές ομάδες του πληθυσμού της γης, σε μία εποχή που ορισμένοι άνθρωποι πεθαίνουν από ασιτία και άλλοι από «υπερφαγία».
Για τη δημιουργία αυτού του άρθρου πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση συγκεκριμένων κεφαλαίων των παρακάτω συγγραμμάτων – Βιβλιογραφία:
Σφλώμος Κ., Βαρζάκας Θ. (2019), ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ, 2η Έκδοση, Αθήνα: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΣΟΤΡΑΣ
Κυρανάς Ε. (2018), ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ, 2η Έκδοση, Αθήνα: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ
Σφλώμος Κ. (2017), ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, Αττική: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΟΤΑ
Φασσέας Κ. (2011), ΤΙ ΤΡΩΜΕ…, 2η Έκδοση, Αθήνα: Δίαυλος
Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους καθηγητές μου.
*Το Foodtech είναι ένας όρος σχεδόν άγνωστος στο ευρύ κοινό αλλά σταδιακά λαμβάνει την θέση που του αξίζει για τον απλούστατο λόγο ότι η βιομηχανία τροφίμων είναι μια από τις μεγαλύτερες στον πλανήτη και οι άνθρωποι… πάντα θα τρώνε! Συνεπώς η τεχνολογία τροφίμων είναι κάτι περισσότερο από ένας απλός επαγγελματικός κλάδος. Πρόκειται για ένα σχετικά νέο και συναρπαστικό επάγγελμα καθώς από την έρευνα του Λουί Παστέρ για την αλλοίωση του κρασιού μέχρι σήμερα, η βιοτεχνολογία των τροφίμων έχει αρχίσει, να ακολουθεί μία εντυπωσιακή διαδρομή και να λαμβάνει μία απίστευτη προοπτική. Το πτυχίο της επιστήμης τροφίμων είναι εγγενώς πολυεπιστημονικό, δημιουργώντας πολλές ευκαιρίες γεγονός που φαίνεται και από το πάθος των φοιτητών που επέλεξαν τις σχετικές σχολές. Με αφορμή λοιπόν την επιστολή ενός τελειόφοιτου Τεχνολόγου Τροφίμων που θέλει να μπει δυναμικά στον χώρο, το Cibum υιοθέτησε μία στήλη αποκλειστικά για άρθρα φοιτητών με στόχο όχι μόνο την ανάδειξή τους αλλά και την επανατροφοδότηση του οράματός τους για προσφορά στον κλάδο και για μία επιτυχημένη καριέρα.
Ακολουθήστε το Cibum 
