Η μικροβιακή αντοχή σε κρίσιμα αντιβιοτικά αναδεικνύεται ως σοβαρή πρόκληση για τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων.
Νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS One, πραγματοποιήθηκε από την Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας του Καναδά (PHAC), το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και την Καναδική Υπηρεσία Επιθεώρησης Τροφίμων (CFIA).
Παρά τις προσπάθειες μείωσης της χρήσης αντιβιοτικών στην πτηνοτροφία, η ανθεκτικότητα της Salmonella και του Campylobacter παραμένει διαδεδομένη, θέτοντας ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων στρατηγικών ελέγχου.
Τα ανθεκτικά στα αντιμικροβιακά βακτήρια που προέρχονται από ζώα που παράγουν τρόφιμα μπορούν να εξαπλωθούν στον άνθρωπο με την κατάποση ή με το χειρισμό τροφίμων που έχουν μολυνθεί με ζωονοσογόνα βακτήρια.
Οι λοιμώξεις από ανθεκτικά βακτήρια μπορεί να οδηγήσουν σε αποτυχίες θεραπειών ή στην ανάγκη για θεραπεία αντιμικροβιακών δεύτερης γραμμής. Η κοινή βακτηριακή χλωρίδα μπορεί επίσης να σχηματίσει μια δεξαμενή γονιδίων αντίστασης, τα οποία μπορούν να μεταφερθούν μεταξύ βακτηριακών ειδών, συμπεριλαμβανομένων οργανισμών ικανών να προκαλέσουν ασθένειες.
Το Καναδικό Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Επιτήρησης της Μικροβιακής Αντοχής (CIPARS) παρακολουθεί την εξέλιξη της AMR από το 2002 και έχει διαπιστώσει τη διάδοση ανθεκτικών στελεχών Salmonella και Campylobacter σε κοτόπουλα παραγωγής κρέατος.
Σε μια προσπάθεια περιορισμού του φαινομένου, οι καναδικές πτηνοτροφικές μονάδες σταδιακά απέσυραν τη χρήση κεφαλοσπορινών και φθοριοκινολονών το 2014, ενώ το 2018 ακολούθησε η απαγόρευση και άλλων κρίσιμων κατηγοριών αντιβιοτικών, όπως οι μακρολίδες, οι αμινογλυκοσίδες και οι πενικιλίνες.
Παρά τα μέτρα αυτά, η νέα μελέτη που διεξήχθη μεταξύ 2018 και 2021 αποκαλύπτει ότι η AMR συνεχίζει να υπάρχει σε όλη την αλυσίδα παραγωγής πουλερικών. Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα από 290 πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, 132 σμήνη κοτόπουλων και 24 σφαγεία, ελέγχοντας την παρουσία και την ανθεκτικότητα των βακτηρίων E. coli, Salmonella και Campylobacter.
Το E. coli βρέθηκε σε 95,6% – 97,4% των δειγμάτων, επιβεβαιώνοντας την ευρεία παρουσία του σε όλα τα στάδια παραγωγής. Τα ποσοστά μόλυνσης από Salmonella κυμάνθηκαν από 10,7% στα κοτόπουλα κρεατοπαραγωγής έως 46,4% στις πτηνοτροφικές μονάδες, ενώ το Campylobacter ανιχνεύθηκε σε ποσοστά που έφταναν το 73,2% στους εκτροφείς πουλερικών. Το πιο διαδεδομένο είδος Campylobacter ήταν το C. jejuni, ενώ στη Salmonella κυριάρχησε το στέλεχος S. Kentucky.
Ένα από τα πιο ανησυχητικά ευρήματα ήταν η ανθεκτικότητα στη σιπροφλοξασίνη (φθοριοκινολόνη), που ανιχνεύθηκε στο 20-24% των στελεχών Campylobacter. Επίσης, παρατηρήθηκε εκτεταμένη αντοχή στην τετρακυκλίνη, ιδιαίτερα στα κοτόπουλα που σφάζονταν, όπου έφτασε το 44,9%.
Η ανθεκτικότητα της Salmonella παρουσίασε σημαντικές διαφοροποιήσεις, με τα υψηλότερα επίπεδα αντοχής να ανιχνεύονται σε εκτροφείς κοτόπουλων. Οι πιο συχνές ανθεκτικές λοιμώξεις αφορούσαν την αμπικιλλίνη και την τετρακυκλίνη, ενώ μόνο το 16% των δειγμάτων εκτροφέων ήταν πλήρως ευαίσθητο στα αντιβιοτικά.
Το E. coli εμφάνισε πολυανθεκτικότητα (MDR) σε ποσοστά έως 22%, ενώ χαμηλή ανθεκτικότητα καταγράφηκε απέναντι στην κεφτριαξόνη, μια κεφαλοσπορίνη τρίτης γενιάς. Ελάχιστα στελέχη E. coli ήταν ανθεκτικά στην κολιστίνη, ένα αντιβιοτικό τελευταίας λύσης, γεγονός που κρίνεται θετικό.
Η απαγόρευση της χρήσης κεφαλοσπορινών το 2014 φαίνεται να είχε κάποιο θετικό αντίκτυπο, καθώς τα ποσοστά ανθεκτικότητας στην κεφτριαξόνη παρέμειναν χαμηλά (κάτω από 10%). Ωστόσο, η διατήρηση ανθεκτικών στελεχών Salmonella και Campylobacter σε υψηλά επίπεδα υποδηλώνει ότι η μικροβιακή αντοχή εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρόκληση για τη βιομηχανία πουλερικών.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι η αντοχή των βακτηρίων στα αντιβιοτικά δεν περιορίζεται στην εκτροφή. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένα στελέχη Salmonella μπορεί να μεταφέρουν γονίδια αντοχής μέσω κάθετης μετάδοσης, γεγονός που επιδεινώνει το πρόβλημα. Αντίστοιχα, η υψηλότερη ανθεκτικότητα του E. coli στα κοτόπουλα κρεατοπαραγωγής ενδέχεται να συνδέεται με τη σύντομη διάρκεια ζωής τους και την πιθανή έκθεσή τους σε αντιβιοτικά.
Ακολουθήστε το Cibum 
