Πώς θα καταλάβετε αν το αγγούρι, το πεπόνι και η κολοκύθα, περιέχουν ή όχι τοξική ουσία.
Οι κουκουρβιτακίνες είναι τριτερπενοειδή που διανέμονται ευρέως στα κολοκυθοειδή, όπως το αγγούρι, το πεπόνι και η κολοκύθα. Περισσότερα από 20 είδη κουκουρβιτακινών έχουν απομονωθεί από κολοκυθώδη. Η κουκουρβιτακίνη C (CuC) έχει αναγνωριστεί ως η κύρια κουκουρβιτακίνη που έχει ως αποτέλεσμα αγγούρι με πικρή γεύση. Οι άνθρωποι μπορούν να αντιληφθούν την πικρία στο αγγούρι ακόμη και όταν η συγκέντρωση CuC ήταν μικρότερη από 0,1 ppm.
- ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ | Ντόμινο ανακλήσεων ξηρών τροφών για κατοικίδια λόγω σαλμονέλας – Πωλούνται και σε όλα τα μεγάλα σούπερ μάρκετ
Αυτές οι ενώσεις είναι τοξικές όταν καταποθούν. Η δηλητηρίαση από κουκουρβιτακίνη είναι μια σπάνια αλλά δυνητικά θανατηφόρα κατάσταση που προκαλείται από την κατανάλωση υψηλού επιπέδου κουκουρβιτακίνης.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Επείγουσα ανάκληση βιολογικού γάλακτος: Ισχυρές ενδείξεις αλλοίωσης μήνες πριν την ημερομηνία λήξης
Σύμφωνα με μελέτες in vivo, η αναφερόμενη τοξικότητα των κουκουρβιτακίνης κυμαίνεται από 2 έως
12,5 mg/kg. Σε μια μελέτη 353 ατόμων από την Ευρώπη, πάνω από το 95% των ασθενών παρουσίασαν ήπια δηλητηρίαση. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μέσα σε λίγα λεπτά έως ώρες μετά την κατάποση, και περιλαμβάνουν κυρίως γαστρεντερικά προβλήματα, όπως ναυτία, έμετο, κοιλιακές κράμπες και διάρροια. Μια μελέτη του 2024 που δημοσιεύτηκε στο Polish Archives of Internal Medicine ανέδειξε μια τέτοια περίπτωση. Αφορούσε μια 54χρονη σχετικά υγιή γυναίκα που κατέληξε σε τμήμα επειγόντων περιστατικών της Τσεχίας με έντονο κοιλιακό άλγος συνοδευόμενο από έμετο και αιματηρή, υδαρή διάρροια. Την επόμενη μέρα, οι γιατροί διαπίστωσαν ότι είχε ηπατική βλάβη.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Μην παίρνετε βιταμίνη D από συμπληρώματα διατροφής – Περιέχουν επικίνδυνα υψηλή δόση και καρκινογόνες ουσίες
- ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ | Scrub προσώπου γεμάτα τοξικές ουσίες που επηρεάζουν την αναπαραγωγή – Εργαστηριακή δοκιμή
Οι καρποί του «πικρού» αγγουριού μπορούν να παραχθούν από συγκεκριμένες ποικιλίες Cucumis sativus ή όταν τα αγγούρια καλλιεργούνται υπό πίεση. Η πικρή ένωση, CuC, αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά σε μια συγκεκριμένη ποικιλία, την Cucumis sativus var. Hanzil το 1960. Αυτή η ποικιλία δεν παράγεται εμπορικά ούτε καταναλώνεται από τον άνθρωπο, αλλά, άλλα μη πικρά αγγούρια θα μπορούσαν να παράγουν αντιληπτές ποσότητες CuC υπό στρεσογόνες συνθήκες ανάπτυξης. Τα φυτά αγγουριού που καλλιεργήθηκαν σε χαμηλές θερμοκρασίες (η μέση ελάχιστη θερμοκρασία αέρα ήταν κάτω από 12 °C) ή με διπλάσια δόση αζωτούχου λιπάσματος παρήγαγαν περισσότερες κουκουρβιτακίνες, με αποτέλεσμα ασυνήθιστα πικρούς καρπούς. Πολλοί παραγωγοί αγγουριού ανέφεραν ότι η ξηρασία προκαλεί πικρό αγγούρι όπως και το κρύο στρες.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Αναψυκτικά διαίτης: Μύθος ότι είναι καλύτερα από τα κανονικά αναψυκτικά – Οι κίνδυνοι που κρύβουν για την υγεία
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Τι πρέπει να προσέχετε στο ζεστό κρασί
Αν και η πικρία είναι ασυνήθιστη στο τουρσί αγγουριών, έχει οδηγήσει σε απώλειες ολόκληρων προϊόντων τουρσί λόγω της απόρριψης των καταναλωτών. Ίχνη CuC στα προϊόντα τουρσί τα καθιστά δυσάρεστα. Αυτές οι εμφανίσεις πικρών ελαττωμάτων έχουν παρατηρηθεί κυρίως σε τουρσιά οξινισμένου τύπου και όχι σε εκείνα που έχουν υποστεί ζύμωση.
Εκτός από τα αγγούρια οι κουρβιτακίνες μπορούν να βρεθούν και σε κολοκύθες. Όπως είχε ενημερώσει το Cibum, τόσο η αρχή ασφάλειας τροφίμων της Γαλλίας όσο και της Δανίας έχουν προειδοποιήσει με επίσημες ανακοινώσεις τους καταναλωτές να φτύνουν αμέσως την μπουκιά της κολοκύθας ένα διαπιστώσουν ότι έχει πικρή γεύση.
- ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ | Πώς να κόψετε σωστά τη βασιλόπιτα
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Απαγόρευση πώλησης σετ μαχαιροπήρουνων γνωστής μάρκας – Κίνδυνος τραυματισμού
Είκοσι δύο περιπτώσεις ανθρώπινης δηλητηρίασης μετά από κατανάλωση μόλις τριών γραμμαρίων πικρών κολοκυθιών αναφέρθηκαν στην Αυστραλία από το 1981 έως το 1982 και στην Αλαμπάμα και την Καλιφόρνια το 1984. Οι περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις ανέφεραν πεπτικά προβλήματα, όπως ναυτία, έμετο και διάρροια μετά την κατάποση λαχανικών που περιείχαν κουκουρβιτακίνη. Δύο επιπλέον περιπτώσεις ανέφεραν απώλεια μαλλιών που σχετίζεται με δηλητηρίαση από κουκουρβιτακίνη.
Σύμφωνα με την αρχή ασφάλειας τροφίμων της Δανίας «Εάν η γεύση της κολοκύθας σας δεν είναι ήπια ως συνήθως, αλλά μάλλον πικρή ή μεταλλική, φτύστε και πετάξτε ολόκληρη την κολοκύθα. Αυτό γιατι τόσο πολύ από τη δηλητηριώδη πικρή ουσία cucurbitacin που μπορεί να αρρωστήσετε σοβαρά. Αυτό ισχύει και για τις ποικιλίες κολοκύθας που αγοράζετε στο σούπερ μάρκετ, για αυτές που καλλιεργείτε στον κήπο ή για τις κολοκύθες που πωλούνται για το Halloween.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Πώς να φτιάξετε “κρεμώδη” ομελέτα χωρίς γάλα και βούτυρο
Οι κολοκύθες με πικρή γεύση μπορεί να προκαλέσουν πόνο στο στομάχι, διάρροια και έμετο. Μπορείτε να εμφανίσετε συμπτώματα μετά από λίγες ώρες κατανάλωσης ακόμη και μικρών ποσοτήτων (όσο μια μπουκιά), ανεξάρτητα από το αν η κολοκύθα είναι ωμή ή ψημένη. Ο λόγος είναι ότι ορισμένα φυτά σε σπάνιες περιπτώσεις σχηματίζουν αυτές τις πικρές ουσίες. Τα αγγουράκια τουρσί, τα ασιατικά αγγούρια και τα κολοκυθάκια μπορούν επίσης να περιέχουν κουκουρβιτακίνη – επομένως θα πρέπει επίσης να τα δοκιμάσετε πριν τα μαγειρέψετε»
Πηγές:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0889157524000991
Ακολουθήστε το Cibum 
