Οι Έλληνες μετανάστες θεωρούν την Μεσογειακή Διατροφή πολιτιστική κληρονομιά – Μελέτη του Mediterranean Islands Study (MEDIS) για την αξία της Μεσογειακής Διατροφής για τους Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα και τους Έλληνες του εξωτερικού
Του Γιάννη Ζαμπετάκη*
Ακούμε καθημερινά για την αξία της Μεσογειακής Διατροφής (ΜΔ) αλλά δεν γνωρίζουμε πολλά για την αξία της σε σχέση με την γήρανση των ανθρώπων. Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις μιας διατροφής είναι αυτό που πρέπει να μας απασχολεί τόσο ερευνητικά αλλά και στο σύγχρονο επιχειρείν. Η διατροφή μας μπορεί να έχει θετικές ή αρνητικές επιδράσεις σε βάθος χρόνου.
Ένα εξαιρετικό άρθρο σχετικά με την αξία της ΜΔ δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nutrition and Health (συνημμένο μπορείτε να βρείτε όλο το άρθρο) από μια ομάδα Ελλήνων ερευνητών.
Ο αριθμός των ανθρώπων άνω των 65 ήταν 43,1 εκατομμύρια το 2012 και αυτός ο αριθμός αναμένεται να φτάσει τα 83,7 εκατομμύρια το 2050. Οι πιο πολλοί άνθρωποι άνω των 65 ετών πάσχουν από μια χρόνια ασθένεια (π.χ. καρδιαγγειακά, υπέρταση, διαβήτη, εγκεφαλικό ή καρκίνο) ενώ το 77% αυτών πάσχουν από δύο χρόνιες ασθένειες.
Ο σκοπός της μελέτης αυτής είναι να συσχετισθούν τα επίπεδα προσκόλλησης στη ΜΔ για τους Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα (Greek living in Greece, GG) και για τους Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό (Greeks living abroad, GA). Η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε περιελάμβανε την μελέτη μιας σειράς ανθρωπομετρικών, κλινικών, ψυχολογικών, κοινωνικοδημογραφικών και διατροφικών παραμέτρων.
Η Mediterranean Islands (MEDIS) μελέτη έλαβε χώρα σε 27 νησιά της Μεσογείου και 7 χώρες όπου έλαβαν μέρος 3.723 εθελοντές άνω των 65 ετών. Η στρατολόγηση των εθελοντών έγινε από το 2005 ως το 2020. Μελετήθηκαν 252 GG και 252 GA. Για την μέτρηση της προσκόλλησης στη ΜΔ, χρησιμοποιήθηκε το σκορ ΜΔ (MedDietScore) το οποίο κυμάνθηκε από 0 ως 55. Η γήρανση των συμμετοχόντων χωρίς ασθένειες αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας το δείκτη Successful Aging Index (SAI), ο οποίος κυμάνθηκε από 0 ως 10.
Τα αποτελέσματα της μελέτης είναι τα εξής:
Οι Έλληνες του εξωτερικού (GA) είχαν στατιστικά σημαντική μεγαλύτερη προσκόλληση στη ΜΔ (p<0,001) και κατανάλωναν περισσότερα δημητριακά, λαχανικά και φρούτα σε σχέση με τους Έλληνες στην Ελλάδα (GG). Οι GG κατανάλωναν μεγαλύτερες ποσότητες γαλακτοκομικών (3.8±2.9 vs. 1.9± 2.2, p < 0.001) και πατατών (2.4±1.6 vs. 1.9±1.5, p < 0.001) σε σχέση με τους GA. Η κατανάλωση κρέατος (p=0.27), πουλερικών (p=0.72), ψαριών (p =0.68), ελαιολάδου (p=0.16) και αλκοόλ (p=0.05) ήταν συγκρίσιμες ανάμεσα στις δύο ομάδες (όλες οι τιμές p ήταν p’s > 0.05)(πίνακας 1 του άρθρου).
Ας σημειώσουμε εδώ ότι αν η τιμή p είναι p>0,05, τότε η διαφορά δεν είναι στατιστικά σημαντική.
Η προσκόλληση στη ΜΔ όπως μετρήθηκε με το MedDietScore βρέθηκε να είναι θετικά εξαρτώμενη με τον δείκτη Successful Aging Index (SAI) (0.041±0.014, p=0.003 για τους GG και 0.153±0.035, p < 0.001 για τους GA)(Πίνακας 2 του άρθρου).
Επίσης, η κατανάλωση λαχανικών, φρούτων και δημητριακών βρέθηκε να έχει θετική επίδραση στη γήρανση χωρίς ασθένειες (στο άρθρο αυτό αποκαλείται ως successful aging)(σχήμα 1 του άρθρου).
Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η προσκόλληση στη ΜΔ συνεπάγεται γήρανση χωρίς ασθένειες για πληθυσμούς με το ίδιο γενετικό υπόβραθρο αλλά που ζουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι ενώ η προσκόλληση στη ΜΔ είναι χαμηλότερη στην Ελλάδα, οι μετανάστες Έλληνες (GA) αξιολογούν την ΜΔ ως πολιτιστική κληρονομιά και την εφαρμόζουν σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι Έλληνες στην Ελλάδα (GG).
Η αξία αυτής της μελέτης είναι σημαντική: συγκεκριμένες ομάδες τροφίμων σχετίζονται με την γήρανση και μελετούνται οι αιτίες προσκόλλησης στη ΜΔ. Εδώ, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η προσκόλληση στη ΜΔ έχει και οικονομικο-κοινωνικές παραμέτρους. Η αγορά τροφίμων όπως ιχθυηρών και κρέατος κοστίζει πολύ περισσότερο από την αγορά κατεψυγμένων επεξεργασμένων τροφίμων. Και αυτό είναι ένα σημείο που θα πρέπει να μας απασχολεί ως προς την αγοραστική δύναμη των ανθρώπων και της (οικονομικής) ευκολίας ή δυσκολίας προσκόλλησης στη ΜΔ. Η υγιεινή διατροφή είναι πολύ πιο κοστοβόρα από μια πιο ανθυγιεινή.
Ακολουθεί το άρθρο για την αξία της Μεσογειακής Διατροφής
Ακολουθήστε το Cibum 
