Τα εντυπωσιακά ευρήματα ανθρωπολογικών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν σε οστά πολεμιστών.
Οι Ρωμαίοι μονομάχοι έκαναν κυρίως χορτοφαγική διατροφή και έπιναν στάχτη μετά την προπόνηση ως τονωτικό. Αυτά είναι τα ευρήματα ανθρωπολογικών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν σε οστά πολεμιστών που βρέθηκαν κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην αρχαία πόλη της Εφέσου.
Στη μελέτη του Τμήματος Ιατροδικαστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βιέννης, σε συνεργασία με το Τμήμα Ανθρωπολογίας του Ινστιτούτου Ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου της Βέρνης, εξετάστηκαν οστά από ένα νεκροταφείο μονομάχων που αποκαλύφθηκε το 1993 και χρονολογείται στον 2ο ή 3ο αιώνα π.Χ. στην τότε ρωμαϊκή πόλη της Εφέσου (στη σημερινή Τουρκία). Εκείνη την εποχή, η Έφεσος ήταν η πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας της Ασίας και είχε πάνω από 200.000 κατοίκους.
Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι οι μονομάχοι είχαν τη δική τους διατροφή. Αυτή περιελάμβανε φασόλια και δημητριακά. Σύγχρονες αναφορές τους αναφέρουν ως «hordearii» («κριθαροφάγοι»), με δίαιτα που περιλαμβάνει την κατανάλωση κριθαριού και ενός ποτού που ονομάζεται pyxis ή pisside (πυξ)
Σήμερα μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η πυξ αποτελεί εξέλιξη της posca , ενός ποτού που χρησιμοποιούνταν στην αρχαία Ρώμη και το οποίο, λόγω του χαμηλού κόστους του, χρησιμοποιήθηκε ευρέως από τον λαό και τους λεγεωνάριους και υπάρχει στα Ευαγγέλια όταν δίνεται στον Ιησού Χριστό στον σταυρό.
Η posca λαμβάνεται με την ανάμειξη νερού και ξιδιού από κρασί, λαμβάνοντας έτσι ένα ποτό που ξεδιψά, ελαφρώς όξινο, βελτιώνοντας επίσης τη γεύση του με την προσθήκη μπαχαρικών και μελιού. Η τέφρα του ξύλου αποτελείται από το ανόργανο συστατικό του φυτού, το οποίο αποτελείται κυρίως από στοιχεία απαραίτητα για τη ζωή των φυτών, όπως ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο και μαγνήσιο, και ειδικότερα από ανθρακικό νάτριο και ανθρακικό κάλιο.
Τα αλκαλικά άλατα της τέφρας του ξύλου, σε επαφή με το οξικό οξύ της posca , αναπτύσσουν διοξείδιο του άνθρακα δίνοντας ζωή στη πυξ, την οποία μπορούμε να θεωρήσουμε το πρώτο ανθρακούχο ποτό που γνωρίζουμε.
Με τη χρήση φασματοσκοπίας, διερευνήθηκαν οι αναλογίες σταθερών ισοτόπων (άνθρακα, αζώτου και θείου) στο κολλαγόνο των οστών, καθώς και η αναλογία στροντίου προς ασβέστιο στο οστικό ορυκτό.
Η έρευνα για τα ανόργανα στοιχεία των οστών αφορά τον προσδιορισμό των σταθερών ισοτόπων του άνθρακα, του αζώτου και του θείου μαζί με τα ανόργανα στοιχεία στρόντιο και ασβέστιο. Οι αναλύσεις επιτρέπουν τη μερική ανακατασκευή της διατροφής των θαμμένων ανθρώπων και αποδεικνύεται ότι σχεδόν όλα τα άτομα τρέφονταν με λαχανικά τύπου C3, όπως τα δημητριακά σιτάρι και κριθάρι, ενώ ορισμένα άτομα τρέφονταν επίσης με λαχανικά τύπου C4, χόρτα όπως το κεχρί.
Η μελέτη του κολλαγόνου στα οστά των μονομάχων οδηγεί στην πεποίθηση ότι κατανάλωναν συχνά όσπρια και αυτό συμφωνεί με αυτό που αναφέρει ο Ρωμαίος γιατρός Γαληνός (129 – 216 περίπου) στο κείμενό του De ciborum facultatibus, όπου αναφέρει ότι ένα όσπριο όπως το φασόλι αποτελεί σημαντικό διατροφικό συστατικό για τους μονομάχους που δεν τρώνε πολύ κρέας.
https://www.georgofili.info/contenuti/gladiatori-vegetariani-con-la-prima-bevanda-gassata/29907