Με κίνητρο το πάθος και οδηγό την αγάπη της για τη Σύμη, η κ. Πόπη Τσαβαρή κατάφερε να κάνει γνωστή τη Συμιακή κουζίνα εντός και εκτός Ελλάδας
Συνέντευξη στην Βιργινία Κιμπουρόπουλου
Το μυστικό για να ζήσουμε το όνειρό μας, για να αποκτήσουμε όσα έχουμε ποθήσει, κρύβεται στο πάθος. Και το πάθος για οτιδήποτε, κρύβει αποφασιστικότητα, ένταση, ασυγκράτητη όρεξη για δράση, συνεχή προσπάθεια και μεγάλη αγάπη. Ένα τέτοιου είδους ακραίο πάθος, είναι το κίνητρο για όσα έχει καταφέρει η κ. Πόπη Τσαβαρή. Μία απλή εργαζόμενη μητέρα 4 παιδιών και νοικοκυρά, που με μοναδικό οδηγό το πάθος της για τη μαγειρική και χωρίς καμία βοήθεια από πουθενά, κατάφερε να γίνει γνωστή τόσο η ίδια για την μαγειρική της και όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα και να κάνει δημοφιλή και την Συμιακή κουζίνα. Μία κουζίνα που εκτός από την νοστιμιά της, κρύβει αλληλεγγύη, αγάπη, ταξίδι, ευτυχία, αυτοπεποίθηση, πίστη, υπερηφάνεια… μία κουζίνα που όπως λέει η κ. Τσαβαρή στο cibum, έχει τον δικό της μοναδικό χαρακτήρα.
Η Πόπη Τσαβαρή ανάμεσα στην δημοφιλή σελίδα της στο facebook με τους χιλιάδες ακόλουθους, στην δουλειά της ως μαγείρισσα σε ταβέρνα και στις υποχρεώσεις της ως νοικοκυρά, βρήκε χρόνο να μας μιλήσει για την αφετηρία των όσων τώρα απολαμβάνουν χιλιάδες μαγείρισσες, από την Ελλάδα αλλά και Ελληνίδες της διασποράς μέσα από τα social media, για την συμιακή κουζίνα, για τα ντολμαδάκια με… μούρα, για το βιβλίο που θα εκδώσει, για τα έθιμα της Σύμης, για τα ριάλιτυ, για τα περίφημα ακούμια, για τους γνωστούς σεφ, για το περίφημο “γαλακτομπούρεκο του Νικόλα”, αλλά και για το πως βλέπει η νεολαία την ενασχόληση με τη μαγειρική.
«Συμιακά Μαγειρέματα και Τραταρίσματα» το όνομα της σελίδας της και είναι λίγες όσες ασχολούνται με την μαγειρική, που δεν την ξέρουν. Η κ. Τσαβαρή όταν μιλάει για τον τόπο της, την Σύμη και για τα έθιμα του, και ο λόγος της παίρνει φωτιά.
«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Σύμη. Έτυχε να ζήσω εκεί στις καλές εποχές και να έχω τόσο έντονες και καλές αναμνήσεις από εκεί, ειδικά από την συμιακή κουζίνα. Οι γυναίκες εκεί βοηθούσαν η μια την άλλη στη μαγειρική, ειδικά το Πάσχα που έφτιαχναν τα κουλούρια, παραδοσιακό πασχαλινό έδεσμα της Σύμης. Υπήρχε πρόγραμμα. Όλες μαζί οι Συμιακές πήγαιναν, την μία ημέρα στο σπίτι της μιας νοικοκυράς, την επόμενη στην άλλη, κοκ γιατί τα κουλούρια μας έχουν πολύ και “ζόρικο” ζύμωμα. Είχα την τύχη να μεγαλώσω σε αυτό το περιβάλλον και να είμαι κι εγώ μαζί τους στην κουζίνα. Έτσι, μου μπήκε και εμένα το μικρόβιο της μαγειρικής» λέει η κ. Τσαβαρή.
Σε γνωστούς, φίλους, οικογένεια και όχι μόνο, η μαγειρική της είναι τόσο αγαπητή, που ψάχνουν αφορμή για να την επισκεφτούν για να απολαύσουν τις δημιουργίες της. Μπορεί πλέον να μένει στην Πελοπόννησο, αλλά η αγάπη της για τον τόπο της και την παράδοσή του είναι τεράστια και αυτό απεικονίζεται και στα πιάτα της. «Εργάζομαι σε μια ταβέρνα ως μαγείρισσα. Είναι κυρίως ψαροταβέρνα, αλλά έχουμε και μερικά παραδοσιακά πιάτα. Πριν από αυτό, είχα αναλάβει την κουζίνα σε ένα ξενοδοχείο όπου είχα την ευκαιρία να παντρέψω τις γεύσεις της Σύμης με τις πελοποννησιακές και το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό. Έβγαιναν ακόμα και δελτία τύπου για τα πιάτα μας» προσθέτει με καμάρι.
Βέβαια, δεν είναι άγνωστο ότι οι άνθρωποι της Σύμης προσαρμόζουν πολλές συνταγές στα δικά τους γούστα. «Για παράδειγμα, στη Σύμη κάνουμε ντολμαδάκια με κυκλαμινόφυλλα. Όταν ο Ηλίας Μαμαλάκης είχε επισκεφθεί το νησί και είχε έρθει σε επαφή με το πιάτο, ενθουσιάστηκε και το χαρακτήρισε ως ένα από τα πιο γκουρμέ πιάτα». Συγκεκριμένα για τα ντολμαδάκια, μια ακόμα παραλλαγή που κάνουν οι συμιακοί είναι να τα φτιάχνουν με φύλλα μουριάς. «Εγώ σε αυτή τη συγκεκριμένη παραλλαγή προσθέτω και τη δική μου πινελιά, βάζω μούρα μέσα στα ντολμαδάκια και η γεύση τους είναι το κάτι άλλο».
Στην ομάδα της στο Facebook «Συμιακά Μαγειρέματα και Τραταρίσματα», με χιλιάδες μέλη, η Πόπη Τσαβαρή μοιράζεται παραδοσιακές, συμιακές, κυρίως, συνταγές. Μπορεί κανείς να βρει συνταγές της και στο Blog «Ο τόπος μας», το οποίο φιλοξενεί συχνά τις δημιουργίες της. Οι συνταγές της αφορούν τόσο παραδοσιακά πιάτα της Σύμης, όπως τούρτες (έτσι λένε στη Σύμη ένα είδος τυρόπιτας που φτιάχνουν), πάστες (μπισκότα με πορτοκάλι), αλλά και ακούμια, τα οποία είναι οι παραδοσιακοί λουκουμάδες της Σύμης. «Για τα ακούμια με είχε καλέσει κάποιες φορές, στο παρελθόν η δημοσιογράφος Άννα Δρούζα στο «Η ζωή είναι παιχνίδι» και έγινε χαμός! Άρεσαν σε όλους». Και όχι μόνο στην εκπομπή. Όλοι στην ομάδα έχουν αγαπήσει αυτή τη συνταγή, αλλά και πολλές άλλες. Μάλιστα η συνταγή της για τα ακούμια θα παρουσιαστεί και επίσημα σε εκδήλωση στην Ελευσίνα, στις 20 Ιούνιου.
C: «Οι δικές σας αγαπημένες συνταγές ποιες είναι; »
-«Αλμυρό ή γλυκό;» ρωτάει η μαγείρισσα της Σύμης
C: «Και τα δύο »
«Λοιπόν, από φαγητά, το αγαπημένο μου είναι ένα παραδοσιακό κριθαράκι καβουρδιστό με μοσχαράκι, σαν γιουβέτσι κατσαρόλας. Από γλυκά, θα έβαζα πρώτο ένα ιδιαίτερο γαλακτομπούρεκο, το γαλακτομπούρεκο με νησεστέ, το οποίο φτιάχνεται χωρίς αυγά. Το γαλακτομπούρεκο αυτό το έφτιαχνε ένας ζαχαροπλάστης από τη Σύμη με μια ιδιαίτερη συνταγή. Όλοι το ήξεραν ως “το γαλακτομπούρεκο του Νικόλα”. Όταν πέθανε, ήταν πολύ δύσκολο να βρεθεί η συνταγή. Τελικά, όπως αποκαλύφθηκε ο αείμνηστος Νικόλας είχε εμπιστευθεί την συνταγή του σε μια κυρία, η οποία μου τη μετέφερε μέσω της ομάδας και έτσι πέρασε στα χέρια μου». «Τέτοια γλυκά δύσκολα βρίσκει κανείς στα ζαχαροπλαστεία σήμερα», συμπληρώνει.
Η παράδοση και το να μεταδοθούν και να διατηρηθούν οι παραδοσιακές συνταγές της Σύμης είναι κάτι πολύ σημαντικό για την Πόπη Τσαβαρή, ωστόσο πλέον τα πράγματα έχουν αλλάξει.
Για να διατηρήσει αυτή την παράδοση, θα κυκλοφορήσει, αρχικά ένα βιβλίο αφιερωμένο στα ακούμια της Σύμης, με διάφορες ιστορικές πληροφορίες και συνταγές από διάφορες παρόμοιες παραλλαγές που φτάνουν μέχρι και στο Σουδάν!
«Στο πιο έμμεσο μέλλον, σχεδιάζω να κυκλοφορήσω και ένα άλλο βιβλίο με παραδοσιακές συμιακές συνταγές, για τις οποίες έψαξα πολύ πίσω, από το 1825. Πήρα στοιχεία μέχρι και από λαογράφους, αλλά και όσα έμαθα και έζησα η ίδια ως παιδί. Είναι πολύ σημαντικό η παράδοσή μας να μεταφερθεί σωστά στις επόμενες γενιές».
C: «Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα ως προς την ίση συμμετοχή των ανδρών στη μαγειρική με τις γυναίκες. Εσείς πιστεύετε πως η μαγειρική τελικά είναι θέμα φύλου;»
-“Εγώ δεν πιστεύω πως η μαγειρική είναι θέμα φύλου.” λέει ο Πόπη Τσαβαρή και συνεχίζει “Είναι να το έχεις μέσα σου. Είναι να το έχεις μεράκι να ασχοληθείς”. Από γνωστούς σεφ, μάλιστα, εκτιμά ιδιαιτέρως τον Άκη Πετρετζίκη, με τον οποίο έτυχε να συνεργαστούν και σε ένα σεμινάριο. Ωστόσο, δεν θεωρεί πως τα ριάλιτι μπορούν να κάνουν κάποιον μάγειρα. «Όπως ξαναείπα, είναι να το έχεις μεράκι. Πιστεύω πως δεν μπορεί να γίνει κανένας μάγειρας από μια εκπομπή. Οι περισσότεροι πάνε εκεί για να γίνουν γνωστοί. Θέλει δουλειά και αγάπη η μαγειρική».
Ως μητέρα 4 παιδιών, έχει προσπαθήσει να τους μεταδώσει την αξία των φρέσκων υλικών και της μαγειρικής. Παρόλα αυτά, παρατηρεί πως με τα χρόνια, οι νέοι έχουν απομακρυνθεί κάπως από την κουζίνα. «Tα νέα παιδιά πλέον καταφεύγουν στην εύκολη λύση που είναι το φαγητό απέξω. Πρέπει και μέσα από τη μετάδοση της παραδοσιακής κουζίνας να μάθουν να μαγειρεύουν. Έστω απλά φαγητά, όπως μια σαλάτα. Είναι και καλύτερο για την υγεία τους». Η ίδια καλλιεργεί και φρέσκα λαχανικά και φρούτα στον κήπο της. Στην τηλεφωνική μας συνομιλία, την πετύχαμε να κόβει κεράσια από τον κήπο της!
C: «Ποιο είναι το πιο όμορφο σχόλιο που σας έχουν κάνει οι «θαυμαστές» σας;»
-«Είναι τόσα πολλά! Αλλά ένα μου έχει μείνει. Είναι στην ομάδα μια κυρία που ζει στην Αμερική με τη μητέρα της, η οποία είναι 90 ετών, με καταγωγή από τη Σύμη. Ήθελε, λοιπόν, να φτιάξει ντολμαδάκια και ακολούθησε μια συνταγή μου. Όταν η μητέρα της τα δοκίμασε, σχολίασε πως ήταν ακριβώς σαν της γιαγιάς της. Ήταν τόσο όμορφο που μπόρεσα να συνεισφέρω στο να ταξιδέψει πίσω στη Σύμη, πίσω στη γιαγιά της».
Και με αυτή την ευχάριστη και… ” αποζημιωτική” εμπειρία κλείσαμε τη συζήτησή μας με την κα Πόπη Τσαβαρή, έναν άνθρωπο ζεστό, γεμάτο ζωή και αγάπη για την Σύμη που αποτελεί απόδειξη πως η μαγειρική μπορεί να γίνει το καλύτερο φάρμακο για την ψυχολογία.