Ερευνητές αποκαλύπτουν πως οι άνθρωποι κατανάλωναν και επεξεργάζονταν γαλακτοκομικά από τη Νεολιθική εποχή.
Μια κοινή μελέτη που διεξήχθη από το Universitat Autònoma de Barcelona, το Πανεπιστήμιο της Σαραγόσα και το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου στα ερείπια των σπηλαίων Chaves και Puyascada, που βρίσκονται και τα δύο στην επαρχία Huesca, στην Ισπανία, δίνει την πρώτη άμεση απόδειξη της κατανάλωσης και της επεξεργασίας των γαλακτοκομικών προϊόντων στα Πυρηναία ήδη στην αρχή της νεολιθικής περιόδου, περίπου πριν από 7.500 χρόνια, καθώς και για την κατανάλωση χοιρινού. Τα αποτελέσματα οδηγούν σε αμφιβολίες σχετικά με την πεποίθηση ότι αυτά τα προϊόντα χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά πολύ αργότερα στην οροσειρά των Πυρηναίων.
Η ανάλυση του περιεχομένου και της χρήσης των προϊστορικών αγγείων έχει γίνει πολύτιμη πηγή πληροφοριών για τα πρότυπα διατροφής και τις πρακτικές διαβίωσης των προηγούμενων κοινωνιών. Μια έρευνα που διεξήχθη στα υλικά που βρέθηκαν στις τοποθεσίες Huescan του Cueva de Chaves (Bastaràs), στα 640 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, και στο Espluga de la Puyascada (La Fueva), στα 1.300 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε μια αυστηρά ορεινή περιοχή των Πυρηναίων, τώρα έχει δώσει τις πρώτες άμεσες ενδείξεις κατανάλωσης και επεξεργασίας γαλακτοκομικών προϊόντων στα Πυρηναία κατά τα πρώτα στάδια της Νεολιθικής εποχής.
Η μελέτη διεξήχθη από ερευνητές των προϊστορικών χρόνων από το Universitat Autònoma de Barcelona (UAB) και το Πανεπιστήμιο της Σαραγόσα, και χημικούς από το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, σε υλικά που εκτίθενται στο Μουσείο Huesca. Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Archaeological and Anthropological Sciences .
Η έρευνα διεξήχθη μέσω συνδυασμού τεχνικών που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό οργανικών υπολειμμάτων και τον ισοτοπικό χαρακτηρισμό των λιπαρών οξέων για τον προσδιορισμό της ζωικής προέλευσης, καθώς και στοιχεία που ελήφθησαν για τη μορφολογία και τη λειτουργικότητα των κεραμικών και τις αρχαιοζωολογικές μελέτες και των δύο θέσεων.
Η ανάλυση των οργανικών υπολειμμάτων που διατηρούνται στην αργιλώδη μήτρα του εσωτερικού 36 κεραμικών αγγείων δείχνει ότι πριν από 7.500 χρόνια τα γαλακτοκομικά προϊόντα είχαν ήδη αρχίσει να επεξεργάζονται και να καταναλώνονται στα Κεντρικά Πυρηναία. Η συσχέτιση των υπολειμμάτων των γαλακτοκομικών λιπών και των διαφορετικών μορφών της κεραμικής υποδηλώνει, εξάλλου, ότι όλες οι διαδικασίες (παρασκευή, κατανάλωση και αποθήκευση) πραγματοποιήθηκαν και στους δύο οικισμούς.
Αυτό “θέτει υπό αμφισβήτηση τις προηγούμενες σκέψεις στις οποίες η κατανάλωση γαλακτοκομικών στα Πυρηναία πιστεύεται ότι ξεκίνησε πολύ αργότερα”, επισημαίνει η Nàdia Tarifa, ερευνήτρια από το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου όταν διεξήχθη αυτή η μελέτη, και επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας. “Πάντα πιστευόταν ότι η προϊστορική κοινωνική δυναμική στις ορεινές περιοχές ήταν πιο αργή ή “λιγότερο εξελισσόμενη” από ό,τι στις παράκτιες περιοχές. Η μελέτη μας προσθέτει βάσιμες αποδείξεις σε προηγούμενες πανονιστικές μελέτες που διεξήχθησαν και στις δύο τοποθεσίες, οι οποίες είχαν δείξει την γαλακτοπαραγωγή σε αυτές τις ορεινές περιοχές. πολύ πρώιμα στάδια της νεολιθικής περιόδου», δηλώνει ο Ταρίφα.
Η μελέτη δείχνει επίσης πώς τα προϊόντα που προέρχονται από χοίρους μπορεί να έχουν υποστεί επεξεργασία ή αποθήκευση σε κεραμικά δοχεία και στις δύο τοποθεσίες, γεγονός που υποδηλώνει τη σημασία αυτού του είδους για τις πρώιμες οικονομίες της ορεινής γεωργίας. Σε αντίθεση με τα αποτελέσματα για το γάλα, οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης διακυμάνσεις μεταξύ των δύο τοποθεσιών όσον αφορά την εκμετάλλευση του κρέατος από μηρυκαστικά και χοίρους, με επικράτηση του πρώτου στην Espluga de la Puyascada και του δεύτερου στο Cueva de Chaves. Αυτές οι διαφορές θα μπορούσαν να σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά των οικισμών και των περιχώρων τους και με τις μεθόδους επεξεργασίας του κρέατος.
Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης υπολείμματα από επεξεργασμένα λαχανικά, καθώς και από ρητίνη πεύκου. Η τελευταία ουσία θα είχε χρησιμοποιηθεί για την αδιαβροχοποίηση του εσωτερικού των αγγείων.
Τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την ιδέα ότι στην πρώιμη νεολιθική περίοδο στην περιοχή των Πυρηναίων υπήρχε μια μικτή οικονομία βασισμένη στην ολοκληρωμένη γεωργία και κτηνοτροφία (στην οποία το ένα υποστήριζε το άλλο), με κύρια πηγή κρέατος και γάλακτος τα κοπάδια προβάτων.
«Τα ευρήματά μας παρέχουν καλύτερη κατανόηση των καταναλωτικών συνηθειών και της τεχνολογικής χρήσης των πόρων στην πρώιμη νεολιθική περίοδο στα Πυρηναία και ανοίγουν νέους δρόμους έρευνας για να εμβαθύνουμε την κατανόησή μας για την κοινωνική και οικονομική δυναμική των αρχαίων κοινωνιών, ειδικά σε ορεινές περιοχές. ” λέει ο Alejandro Sierra, ερευνητής στο UAB και συν-συγγραφέας της μελέτης.
Πηγή: Μελέτη από το Universitat Autonoma de Barcelona.
Ακολουθήστε το Cibum 
