Καθώς το καλλιεργημένο κρέας κερδίζει έδαφος στην παγκόσμια αγορά, οι καταναλωτές αναζητούν από τις θρησκευτικές αρχές τις απαντήσεις σχετικά με το αν τα προϊόντα κρέατος που καλλιεργούνται στο εργαστήριο θα γίνουν ποτέ αποδεκτά ως Halal ή Kosher.
Οι φορείς καινοτομίας του κρέατος με βάση τα κύτταρα, αναφέρουν ότι οι μέθοδοι παραγωγής χωρίς σφαγή θα μπορούσαν να βοηθήσουν σημαντικά στον αγώνα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) που σχετίζονται με την κτηνοτροφία. Ωστόσο, οι υποστηρικτές του Ιουδαϊσμού και του Ισλάμ – που αποτελούν πάνω από 2 δισεκατομμύρια πληθυσμός παγκοσμίως – θα χρειαστούν άδεια από τους κυβερνώντες θρησκευτικούς αξιωματούχους για το αν το εργαστηριακό κρέας μπορεί να είναι συμβατό με τη διατροφή τους.
Κάποιες απαντήσεις έρχονται από τις νεοσύστατες επιχειρήσεις Aleph Farms και SuperMeat με έδρα το Ισραήλ, καθώς και με ειδικούς από την Ενωμένη Συναγωγή του Ηνωμένου Βασιλείου και το Ισλαμικό Επιμελητήριο Υπηρεσιών Πιστοποίησης Halal (ICHCS) για το πώς η σύγχρονη καλλιέργεια μπορεί να συνδυαστεί με αρχαίες παραδόσεις και τελετουργίες, στο Food Ingredients First.
Η βιομηχανία συναντά τη θρησκεία
Η βιομηχανία βρίσκεται σε συνομιλίες με τις θρησκευτικές αρχές για τα θέματα αυτά από τότε που παρουσιάστηκε το πρώτο μπιφτέκι από βόειο κρέας που καλλιεργήθηκε στο εργαστήριο το 2013. Ωστόσο, ο επικεφαλής επιχειρηματικής ανάπτυξης της SuperMeat, Osnat Shostak, λέει ότι οι προγραμματιστές εξακολουθούν να “ασχολούνται ενεργά” με τα πρακτορεία Halal και Kashrut για να καθορίσουν πώς να κάνουν τα προϊόντα τους κατάλληλα για θρησκευτικούς καταναλωτές.
“Αν και μπορεί να μην υπάρχει ακόμα μια απλή απάντηση, πιστεύουμε ότι το καλλιεργημένο κρέας γενικά, και τα προϊόντα μας συγκεκριμένα, θα είναι επιλέξιμα για πιστοποίηση Halal και Kosher”, αναφέρει.
“Θα πρέπει να εξεταστούν ορισμένα ερωτήματα για να καθοριστεί εάν το καλλιεργούμενο κρέας είναι Halal και Kosher, συμπεριλαμβανομένης της προέλευσης των κυττάρων, πώς το ζώο από το οποίο ελήφθησαν τα κύτταρα εξετράφη και σφαγιάστηκε και εάν η διαδικασία παραγωγής και τα συστατικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι συμβατά με Halal και Kashrut.”
Οι απαντήσεις θα διαφέρουν για κάθε εταιρεία με βάση τον τύπο του κρέατος, την προέλευση των κυττάρων και τη μοναδική διαδικασία παραγωγής του, εξηγεί ο Shostak. Όπως και με τα συμβατικά παραγόμενα προϊόντα κρέατος, ορισμένες εταιρείες θα είναι σε θέση να λάβουν τέτοια πιστοποίηση, ενώ άλλες δεν θα πληρούν τις προϋποθέσεις.
«Δραπετεύοντας» από τη σφαγή
Ένα από τα βασικά ζητήματα που αφορούν την απόκτηση κρέατος που καλλιεργείται στο εργαστήριο για πολλούς καταναλωτές είναι η σημαντική πτυχή «χωρίς σφαγή», καθώς αποτρέπει τη σκληρότητα των ζώων που συνδέεται με τη βιομηχανική γεωργία. Η Aleph Farms συνεργάστηκε πέρυσι με τον Wacker για την εξάλειψη της χρήσης εμβρυϊκού ορού βοοειδών (FBS) σε αυτή τη βάση.
Ωστόσο, η πιστοποίηση Kosher και Halal για το κρέας συχνά ορίζεται από τη μέθοδο θανάτωσης και έτσι μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο για τους προγραμματιστές. Ο Joel Kenigsberg, ραβίνος στην Ενωμένη Συναγωγή του Λονδίνου, εξηγεί ότι «τα κύτταρα που λαμβάνονται από ένα ζωντανό ζώο μπορεί να αντιβαίνουν στην απαγόρευση κατανάλωσης σάρκας σχισμένης από ένα ζωντανό ζώο».
“Ουσιαστικά, όλες οι αρχές θα συμφωνήσουν ότι τα κύτταρα που λαμβάνονται από ένα είδος Kosher μετά από θρησκευτική σφαγή θα είναι σε θέση να σχηματίσουν ένα προϊόν Kosher. Ενώ ορισμένες αρχές μπορεί να είναι πρόθυμες να δεχτούν κύτταρα που λαμβάνονται από ζώντα ζώα (με βάση διάφορους παράγοντες), πολλοί πιθανότατα θα δεχτούν μόνο κυτταρικές σειρές που προέρχονται από σφαγμένα ζώα.”
Ένας άλλος παράγοντας που συζητείται, εξηγεί ο Kenisberg, είναι η χρήση του FBS – καθώς ο εβραϊκός νόμος απαγορεύει την κατανάλωση αίματος.
Δεν υπάρχει απλή απάντηση
Παραδοσιακά, όλα τα κρέατα Halal και Kosher πρέπει να προέρχονται από ένα σφαγμένο ζώο.
Η αποδοχή ότι μπορεί να μην υπάρξει ποτέ μια οριστική απάντηση στη σχέση μεταξύ της ανάπτυξης τροφίμων με βάση τα κύτταρα και των τροφίμων Halal ή Kosher σημαίνει ότι η βιομηχανία πρέπει ακόμα να προετοιμαστεί για να ικανοποιήσει διαφορετικές απαιτήσεις.
Ο Ashraf El Tanbouly, Διευθύνων Σύμβουλος της ICHCS, υποστηρίζει επίσης ότι η πιστοποίηση Halal θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες, όπως ο τύπος των χρησιμοποιούμενων κυττάρων, το αυξανόμενο μέσο και η μεθοδολογία. “Η ακριβής απάντηση θα πρέπει να ζητηθεί κατά περίπτωση”, αναφέρει.
Ο Ντιντιέ Τούμπια, συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Aleph Farms, αναφέρει ότι η εταιρεία του το κάνει ήδη αυτό και δημιουργεί σχέσεις με τις αρχές τόσο στον εβραϊκό όσο και στον μουσουλμανικό κόσμο.
“Εστιάζουμε στην αντιμετώπιση των αυξανόμενων απαιτήσεων των διαφορετικών προτιμήσεων των καταναλωτών και των διατροφικών πολιτισμών σε όλο τον κόσμο. Η επένδυση που έλαβε η Aleph Farms από το κρατικό ταμείο των ΗΑΕ, ADQ, βοηθά στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης εστίασης της περιοχής στην επισιτιστική ασφάλεια εν μέσω της κλιματικής αλλαγής”, υποστηρίζει.
Ο Σοστάκ λέει επίσης ότι το SuperMeat δεν χρησιμοποιεί το FBS σε αυτή τη βάση. “Δεν εμπορευόμαστε κρέας που παράγεται με ορό ζωικής προέλευσης ή άλλα συστατικά που δεν έχουν πιστοποιηθεί ως Kosher ή Halal.”
Αξιοποιώντας τη θρησκευτική ευαισθησία
Παρά την προοπτική ότι πολλές αρχές και καταναλωτές ενδέχεται να μην δεχτούν ποτέ κρέας που δεν προέρχεται από την συνήθη σφαγή, ο Σοστάκ αναφέρει ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους η θρησκευτική ηθική μπορεί να προωθήσει το καλλιεργημένο κρέας.
“Αν και η θρησκευτικά αγορά για τα πιστοποιημένα τρόφιμα Halal και Kosher είναι πολύ προσεκτική και συχνά συντηρητική σχετικά με τις επιλογές τροφίμων, είναι ανοιχτή σε μια ευρύτερη γκάμα προϊόντων και είναι ευαίσθητη σε ορισμένα από τα βασικά ζητήματα που έχουν δεσμευτεί να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες που ασχολούνται με καλλιεργημένο κρέας”, αναφέρει.
“Ζητήματα όπως η βελτίωση της καλής μεταχείρισης των ζώων, η μείωση του κλιματικού αποτυπώματος/της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας σχετικά με τη χρήση γης και νερού, η ρύπανση, οι εκπομπές μεθανίου, ο μετριασμός των κινδύνων για την υγεία και η εισαγωγή θρεπτικών και ασφαλών προϊόντων”.
Ομοίως, ο Kenisberg λέει ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους το εργαστηριακό κρέας θα μπορούσε να είναι μια συναρπαστική εξέλιξη για τους καταναλωτές Kosher “εάν ανταποκρίνεται στις δυνατότητές του”.
“Η πρόκληση είναι να βρεθεί η σωστή εφαρμογή του θρησκευτικού δικαίου για μια τέτοια νέα τεχνολογία. Μερικοί μπορεί να αισθάνονται ότι η διαδικασία καλλιέργειας για το κρέας είναι τόσο μακριά από τη φυσική ανάπτυξη των κυττάρων στο ζώο που οι παραδοσιακοί περιορισμοί που απαιτούνται για το κρέας Kosher μπορεί να μην ισχύουν εδώ.”
Ο αγώνας που έρχεται
Ανεξάρτητα από αυτές τις θετικές προοπτικές, το να πειστούν οι καταναλωτές και οι θρησκευτικούς ηγέτες τους να δεχτούν καλλιεργημένο κρέας μπορεί να αποτελέσει σημαντική δυσκολία τόσο για τη βιομηχανία όσο και για τους ειδικούς.
Πέρυσι, οι κυβερνώσες Ισλαμικές αρχές της Ινδονησίας υπαγόρευσαν ότι το εργαστηριακό κρέας είναι Χαράμ και ως εκ τούτου απαγορεύεται για τα σχεδόν 230 εκατομμύρια Μουσουλμάνους της χώρας. Μια επιτροπή αποφάσισε ότι η απουσία σφαγής και η διαδικασία της μηχανικής ιστών είναι ακάθαρτες.
Ωστόσο, μπορεί να υπάρχουν τρόποι να πειστούν τα απρόθυμα έθνη να δεχτούν το κρέας εργαστηρίου. Ορισμένες από τις χώρες που ακολουθούν αυστηρή διατροφή halal βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές κρέατος.
“Σε αυτές τις χώρες, καθίσταται δυνατή η παραγωγή καλλιεργημένου κρέατος και προϊόντων του μέσα στην ίδια τη χώρα, με περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο”, εξηγεί ο Σοστάκ.
“Η οικοδόμηση μιας τοπικής βιομηχανίας κρέατος έναντι της εισαγωγής τους προσφέρει μια μεγάλη ευκαιρία να ανταποκριθούμε στη ζήτηση των καταναλωτών για φρέσκα, βιώσιμα προϊόντα. Η τοπική παραγωγή κρέατος προσφέρει επίσης πολύ περισσότερο χώρο για προσαρμογή ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες και γεύσεις, κάτι που θα ήταν ένας άλλος παράγοντας που θα οδηγούσε την ανάπτυξη σε αυτές τις αγορές.”
Ακολουθήστε το Cibum 
