Όλα σχετίζονται με την ψυχολογία και τον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Αν όχι όλα, τα περισσότερα από τα παντοπωλεία και τα σούπερ μάρκετ έχουν σχεδιάσει σκόπιμα τη διάταξη τους για να εξυπηρετήσουν έναν σκοπό: να δελεάσουν τους καταναλωτές να ξοδέψουν, περισσότερα. Τα πάντα, από τον φωτισμό μέχρι το άρωμα και την τοποθέτηση προϊόντων επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ξοδεύουμε τα χρήματά μας. Τις περισσότερες φορές, αυτές οι τακτικές είναι τόσο λεπτές που συνήθως περνούν απαρατήρητες από τους αγοραστές.
Σε ένα πρόσφατο άρθρο της Real Simple, οι ειδικοί στην καταναλωτική συμπεριφορά, ρίχνουν ακόμη περισσότερο φως στους “ύπουλους” τρόπους με τους οποίους η σχεδίαση και η διάταξη ενός καταστήματος μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά μας. Για παράδειγμα, η τοποθέτηση ζαχαρούχων γλυκών στο ύψος των ματιών των παιδιών, η τοποθέτηση ακαταμάχητων αρτοσκευασμάτων κοντά στην είσοδο και η τοποθέτηση κρεάτων και γαλακτοκομικών προϊόντων στο πίσω μέρος είναι σκόπιμες στρατηγικές. Ακόμη και τα δωρεάν δείγματα έχουν σχεδιαστεί για να είναι νόστιμες παρακάμψεις.
Έχετε όμως αναρωτηθεί ποτέ γιατί ένα από τα πιο δημοφιλή είδη παντοπωλείου -το γάλα- βρίσκεται στη λιγότερο βολική τοποθεσία στο κατάστημα; Η απάντηση είναι η αναμενόμενη. Τα σούπερ μάρκετ βάζουν πάντα το γάλα στους τελευταίους διαδρόμους γιατί ως είδος πρώτης ανάγκης, έτσι κι αλλιώς οι καταναλωτές θα αναγκαστούν να περπατήσουν σε όλο το κατάστημα για να φτάσουν εκεί. Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες των πελατών να δουν περισσότερο προϊόντα και να αγοράσουν και περισσότερα.
Ενώ αναμφίβολα χρησιμοποιούνται έξυπνες τεχνικές μάρκετινγκ, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι λόγοι δεν είναι πάντα τόσο κερδοσκοπικοί. Ο Michael Pollan, συγγραφέας του The Omnivore’s Dilemma, πρότεινε σε μια συνέντευξη του 2014 στο NPR ότι μιλάει περισσότερο για την εφοδιαστική και την αποτελεσματικότητα παρά για την απροκάλυπτη χειραγώγηση. Ο Pollan, ο οποίος συμβουλεύει τους αναγνώστες να «ψωνίζουν τις περιφέρειες» στο βιβλίο του 2010 Food Rules: An Eater’s Manual, πιστεύει ότι η αλυσίδα ψύξης έχει επίσης μεγάλη σχέση με τη διάταξη των σούπερ μάρκετ.
Η αλυσίδα ψύξης αναφέρεται στη διαδικασία διατήρησης της ψύξης για τρόφιμα όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά σε κάθε στάδιο της μεταφοράς. Καθώς τα φορτηγά παράδοσης συνήθως ξεφορτώνουν στο πίσω μέρος ενός κτιρίου, θα ήταν λογικό να υπάρχουν οι ψυκτικές μονάδες του καταστήματος κοντά σε αυτήν την περιοχή.
Όποιος κι αν είναι ο στόχος μιας εταιρείας, ωστόσο, η αξιοποίηση του χρόνου, των χρημάτων και των διατροφικών σας επιλογών θα πρέπει να είναι δική σας. Το να έχετε υπόψη σας αυτά τα γεγονότα κατά τη διάρκεια του επόμενου “ταξιδιού” σας για ψώνια μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεστε για να παραμείνετε σε καλό δρόμο.