Στρατηγικές που επικεντρώνονται στη διατροφή και την παραγωγή τροφίμων θα μπορούσαν να συμβάλουν στο να τεθεί ο κόσμος σε πορεία για τον παγκόσμιο στόχο του 1,5°C για το κλίμα, αποκάλυψε έκθεση της Circle Economy.
Η έκθεση Circularity Gap 2022 προειδοποιεί ότι οι παγκόσμιοι ηγέτες χάνουν την ευκαιρία να επιτύχουν βαθιές μειώσεις των εκπομπών υιοθετώντας στρατηγικές κυκλικής οικονομίας που μειώνουν τις απαιτήσεις σε πόρους.
Περιγράφει συνολικά 21 λύσεις στον τομέα των επικοινωνιών, της υγειονομικής περίθαλψης, των αναλωσίμων, της κινητικότητας, της στέγασης και της διατροφής, οι οποίο μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5°C.
Ειδικά η διατροφή έχει επισημανθεί για τη συμβολή της των 10 δισεκατομμυρίων τόνων των παγκόσμιων εκπομπών. Οι προτεινόμενες λύσεις είναι:
1. Βιώσιμη παραγωγή τροφίμων.
2. Μείωση των υπερβολικών καταναλώσεων.
3. Υγιεινή διατροφή.
4. Καθαροί ξυλόφουρνοι μαγειρέματος
“Είναι εφικτό να κάνουμε τον τρόπο ζωής μας πιο κυκλικό, αλλά θα λάβει μέτρα από μια σειρά ενδιαφερομένων. Μια παγκόσμια κυκλική οικονομία δεν θα συμβεί χωρίς ριζοσπαστική συνεργασία»,λέει ο Matthew Fraser, επικεφαλής της πρωτοβουλίας αναφοράς κυκλικών κενών στην Circle Economy.
Οι λύσεις κυκλικής οικονομίας μπορούν να έχουν αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή, διότι το 70% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σχετίζονται με την παραγωγή και τη χρήση προϊόντων – από τα κτίρια στα οποία ζούμε και τις μεταφορές που χρησιμοποιούμε, μέχρι τα τρόφιμα που τρώμε και τα ρούχα που φοράμε, επισημαίνει η έκθεση.
Βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση
Η χρήση βιώσιμης παραγωγής τροφίμων και η μείωση της πλεονάζουσας κατανάλωσης επισημάνθηκαν ως οι πιο βιώσιμες πορείες δράσης εξοικονόμησης εκπομπών στον τομέα της διατροφής.
Σε ολόκληρο τον κλάδο, παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση να «γίνονται local», με τους καταναλωτές να ενδιαφέρονται ακόμη περισσότερο για τη βιωσιμότητα. Το Innova Market Insights αποκάλυψε πως η πλανητική υγεία έχει περιγραφεί ως κορυφαία ανησυχία για τους καταναλωτές.
Οι στρατηγικές για τη μείωση της υπερβολικής κατανάλωσης περιλαμβάνουν την αντικατάσταση των ζωοτροφών με γεωργικά απόβλητα ή απόβλητα τροφίμων, τη μείωση της συσκευασίας τροφίμων, την επάρκεια τροφίμων και τη διατήρηση της θερμιδικής προσφοράς ανά άτομο σε 2.700 ημερησίως.
Είναι αυτό που καταναλώνουμε
Εν τω μεταξύ, μια υγιεινή διατροφή όπου τα άτομα καταναλώνουν κυρίως φυτικές δίαιτες και τρώνε λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα, ζαχαρούχα τρόφιμα και ποτά, μπορεί να βοηθήσει στην εξοικονόμηση εκπομπών 1,32 Gt και 0,42 Gt χρήσης υλικού, τονίζει η έκθεση.
Αν και μια υγιεινή διατροφή απαιτεί 2.000 θερμίδες την ημέρα για τη μέση γυναίκα, η πρόσληψη σε ορισμένες χώρες μπορεί να είναι πολύ υψηλότερη, ενώ ο υποσιτισμός παραμένει σε άλλες, σημειώνει η έκθεση.
Οι τρεις τομείς με τους περισσότερους πόρους και εκπομπές είναι η κινητικότητα, η στέγαση και η διατροφή.
“Οι δίαιτες με περισσότερες θερμίδες θα μπορούσαν να αποτελούνται από εκτός εποχής, εισαγόμενα τρόφιμα που έχουν ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο ή υψηλά επίπεδα ζωικής πρωτεΐνης. Η έκκληση για μείωση της κατανάλωσης εδώ μπορεί να είναι κατάλληλη και ακόμη και ηθική, αλλά λιγότερο σε περιπτώσεις όπου η πρόσβαση σε βασικά θρεπτικά τρόφιμα είναι περιορισμένη.”
«Η κυκλική οικονομία έχει επίσης να κάνει με την επίτευξη μιας διαρθρωτικής και πολιτιστικής αλλαγής όπου μπορούμε να ικανοποιήσουμε τις παγκόσμιες ανάγκες όλων εντός των ορίων του πλανήτη – αλλά υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ χωρών και περιφερειών που πρέπει να ληφθούν υπόψη».
Η χρήση της τέταρτης στρατηγικής για την αντικατάσταση των παραδοσιακών ρυπογόνων ξυλόφουρνων με καθαρούς μπορεί να εξοικονομήσει εκπομπές 0,97 Gt και εκπομπές 0,41 Gt του χρησιμοποιούμενου υλικού.
Ριζοσπαστικές συνεργασίες
Οι καταναλωτές μπορούν να μειώσουν τη σπατάλη τροφίμων και να φάνε φυτικά προϊόντα, ωστόσο αυτό πρέπει να ενεργοποιηθεί μέσω εθνικής και τοπικής κυβερνητικής δράσης, αναφέρει ο Fraser.
«Οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις που επιτρέπουν και προωθούν – ή ακόμη και μπλοκάρουν ή παρεμποδίζουν – κυκλικούς μετασχηματισμούς».
“Οι συνθήκες αυτές θα επηρεάσουν άμεσα τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων και των πόλεων του έθνους. Για παράδειγμα, η φορολογία είναι ένα ισχυρό μέσο για τη δημιουργία των κατάλληλων κινήτρων που κατευθύνουν τη συμπεριφορά των παραγόντων της αγοράς, όπως η προώθηση φυτικών διατροφών ή η ενίσχυση της τοπικής παραγωγής τροφίμων”, αναφέρει.
Παρόμοιο κίνητρο παρατηρήθηκε και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η κυβέρνηση επέβαλε φόρο ζάχαρης στα αναψυκτικά και αποσκοπεί στον περιορισμό της προώθησης τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι στα καταστήματα τροφίμων από τον Οκτώβριο του 2022.
Ευκαιρία για επιχειρήσεις
Σύμφωνα με την έκθεση, οι επιχειρήσεις μπορούν επίσης να διαδραματίσουν καίριο ρόλο, καθώς μπορούν να δράσουν προτού οι εθνικές ή τοπικές κυβερνήσεις θέσουν στόχους.
“Υπάρχει πραγματική ευκαιρία για τις επιχειρήσεις να μειώσουν το κόστος, να οικοδομήσουν ανθεκτικότητα στις αλυσίδες εφοδιασμού τους, να συμμορφωθούν με τις αναδυόμενες πολιτικές και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των επενδυτών και των πελατών, μέσω της μετάβασης σε μια πιο κυκλική προσέγγιση”, περιγράφει η έκθεση.
Πρόσφατα, το Παγκόσμιο Επιχειρηματικό Συμβούλιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και 14 εταιρείες μέλη ξεκίνησαν την Πρωτοβουλία Υπεύθυνου Κρέατος, σημειώνοντας ότι το κρέας είναι μια υψηλής ποιότητας πηγή πρωτεϊνών, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι απαιτούνται κινήσεις για τον μετριασμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεών του.
Ένα παγκόσμιο αποτέλεσμα
Επί του παρόντος η παγκόσμια οικονομία τροφοδοτεί την κλιματική κρίση, με πάνω από μισό τρισεκατομμύριο τόνους παρθένων υλικών να καταναλώνονται από την στιγμή που επετεύχθη η Συμφωνία του Παρισιού του 2015, επισημαίνει η έκθεση.
«Εάν εφαρμοστούν σε παγκόσμιο επίπεδο, οι στρατηγικές κυκλικής οικονομίας που στοχεύουν στον τρόπο με τον οποίο ο παγκόσμιος πληθυσμός παράγει, μεταφέρει και καταναλώνει τρόφιμα θα μπορούσαν να αφαιρέσουν 4,35 δισεκατομμύρια τόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα και να μειώσουν τη χρήση των πόρων κατά 4,54 δισεκατομμύρια τόνους», σημειώνει ο Fraser στο Nutrition Insight.
Η έκθεση προειδοποιεί ότι η παγκόσμια οικονομία καταναλώνει 70% περισσότερα παρθένα υλικά από όσα μπορεί να αναπληρώσει με ασφάλεια ο κόσμος: η ετήσια χρήση πόρων ήταν 89,8 δισεκατομμύρια τόνοι το 2016, αλλά πέρασε 100 δισεκατομμύρια το 2019 και εκτιμάται σε 101,4 δισεκατομμύρια πέρυσι.
Πάνω από το 90% όσων λαμβάνονται από τη Γη για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών πάνε χαμένα, με μόλις το 8,6% των υλικών να ανακυκλώνονται, αναφέρει η έκθεση.
Η έκθεση προέτρεψε επίσης τους ηγέτες να αποπνέουν κουλτούρα για την κλιματική ασφάλεια, προτρέποντάς τους να μειώσουν την κατανάλωση παρθένου υλικού.
Ακολουθήστε το Cibum 
