Με την κλιματική κρίση να ανεβαίνει στην κορυφή της παγκόσμιας ατζέντας, όλο και περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να λαμβάνουν υπόψη τη σχέση μεταξύ των επιλογών μας για την κατανάλωση και του αποτυπώματος άνθρακα που αυτό αφήνει πίσω του. Ενώ ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με το αποτύπωμα των τροφίμων μπορεί να φαίνονται σχετικά απλές, η πραγματικότητα μπορεί να μην είναι πάντα τόσο απλή όσο φαίνεται, ειδικά όταν πρόκειται για την αγορά τοπικών τροφίμων έναντι εισαγόμενων τροφίμων. Ποιο από τα δύο είναι το πιο βιώσιμο;
Για ένα διάστημα, οι περιβαλλοντολόγοι διαλαλούσαν την κατανάλωση τοπικά παραγόμενων τροφίμων ως έναν από τους καλύτερους τρόπους για να μειώσουμε το αποτύπωμα άνθρακα. Η μεταφορά των προϊόντων παράγει ένα μεγάλο μερίδιο, ίσως από τα μεγαλύτερα, των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, γεγονός που καθιστά τα τρόφιμα που απαιτούν μεγάλα ταξίδια πιο επιβαρυντικά προς το περιβάλλον.
Αν και υπάρχουν πολλά οφέλη που συνδέονται με την τοπική γεωργία, όπως η στήριξη της βιοποικιλότητας, η παροχή θέσεων εργασίας και ένα προπύργιο κατά της επισιτιστικής ανασφάλειας, θα πρέπει να είναι όλοι προσεκτικοί όσον αφορά τις σαρωτικές δηλώσεις σχετικά με τη βιωσιμότητα των τοπικών τροφίμων. Στην πραγματικότητα, ο αντίκτυπος των τροφίμων εκτείνεται πολύ πέρα από τις μεταφορές, γεγονός που αντιπροσωπεύει μόνο ένα τελικό μέρος του προϋπολογισμού για τον άνθρακα σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού.
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι αν ληφθούν υπόψη τα πάντα, από τη χρήση της γης, την αποψίλωση των δασών, τις εκπομπές μεθανίου, τους πόρους για ζωοτροφές, τη μεταποίηση, τη μεταφορά, τη λιανική πώληση και τη συσκευασία, η προσοχή στο είδος των τροφίμων που καταναλώνουμε θα είναι πολύ πιο αποτελεσματική για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα από την πληροφορία για το πού έχουν παραχθεί.
Σύμφωνα με μια νέα ανάλυση του Our World In Data που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος, για τα περισσότερα τρόφιμα, δεν είναι γεγονός ότι οι μεταφορές ευθύνονται για μεγάλο μέρος των τελικών εκπομπών άνθρακα. Χρησιμοποιώντας δεδομένα που συλλέχθηκαν από την πιο εκτεταμένη μετα-ανάλυση των παγκόσμιων συστημάτων τροφίμων μέχρι σήμερα, η μελέτη διερεύνησε τις διάφορες πηγές εκπομπών άνθρακα 29 συνηθισμένων τροφίμων, από τα αυγά και τα ψάρια έως το ελαιόλαδο και τους ξηρούς καρπούς.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εκπομπές από την απόσταση που ταξιδεύει το φαγητό μας είναι υπεύθυνες μόνο για ένα μικρό κλάσμα του αποτυπώματος ενός φαγητού και ότι «αυτό που τρώτε είναι πολύ πιο σημαντικό από το πού ταξίδεψε το φαγητό σας».
Στο γράφημα του Our World In Data, διαφαίνεται ότι κατά μέσο όρο, το κομμάτι της μεταφοράς των τροφίμων αποτελεί λιγότερο από το 10% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ενός προϊόντος. Το πιο σημαντικό μέρος του των συνολικών εκπομπών άνθρακα βρίσκεται συνήθως στη διαδικασία παραγωγής – όπως οι μέθοδοι γεωργικής καλλιέργειας, η ποσότητα γης και η σπατάλη νερού, το κατά πόσον ένα τρόφιμο έχει συμβάλει στην αποψίλωση των δασών λόγω του εκκαθαρισμού της γης και των εκπομπών μεθανίου, στην περίπτωση της εκτροφής ζωικού κεφαλαίου. Κατά κανόνα, καθίσταται σαφές ότι τα φυτικά τρόφιμα – ακόμη και αν έχουν εισαχθεί – είναι συνήθως η χαμηλότερη επιλογή άνθρακα σε σύγκριση με τα τοπικά ή εισαγόμενα προϊόντα κρέατος.
“Τα φυτικά τρόφιμα εκπέμπουν λιγότερα αέρια θερμοκηπίου από το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ανεξάρτητα από τον τρόπο παραγωγής τους”, όπως αναφέρει η έκθεση.
Από όλους τους τύπους κρέατος, η επιλογή χοιρινού κρέατος και πουλερικών θα έχει το χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα, ανεξάρτητα από το πού έχουν παραχθεί. Αυτό συμβαίνει επειδή οι χοίροι και το κοτόπουλο δεν παράγουν μεθάνιο όταν εκτρέφονται, σε αντίθεση με το βόειο κρέας, το αρνί και το πρόβειο κρέας. Δεδομένου αυτού, εάν η επιλογή δείπνου περιλαμβάνει είτε ένα ψητό κοτόπουλο που εισάγεται από τη Γαλλία είτε ένα “χαμηλού αντίκτυπου” τοπικά εκτρεφόμενου κομματιού βόειου κρέατος, τότε η επιλογή του κοτόπουλου είναι πιο φιλική προς τον άνθρακα.
Ορισμένοι επίσης μπορεί να είναι επιφυλακτικοί για τα αεροπορικά φορτηγά με φρούτα και λαχανικά – και είναι μια πραγματική ανησυχία, δεδομένης της τεράστιας ποσότητας εκπομπών που παράγουν τα αεροπλάνα. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο το 0,16% των τροφίμων παγκοσμίως εισάγεται αεροπορικώς. Αυτά τα τρόφιμα είναι συνήθως αυτά που έχουν μικρή διάρκεια ζωής ή παράγονται σε χώρες πολύ μακριά, οπότε αν ανησυχείτε, τότε επιλέξτε εποχιακά φυτικά τρόφιμα που είτε καλλιεργούνται τοπικά είτε από γειτονικές χώρες.
Πηγή: Green Queen
Ακολουθήστε το Cibum 
