Σε εξαθλίωση περισσότερους από 56 εκατ. ανθρώπους έχει οδηγήσει η ξηρασία του El Niño.
Με τον αντίκτυπο της ξηρασίας στη Νότια Αφρική να έχει οδηγήσει περίπου 56,8 εκατομμύρια ανθρώπους να παλεύουν να βρουν τροφή την αγροτική περίοδο 2023-24, μια έκθεση της ActionAid διαπίστωσε ότι οι οικογένειες αναγκάστηκαν να παντρευτούν τις κόρες τους, με αντάλλαγμα το φαγητό. «Είναι καιρός να δοθεί προτεραιότητα στην προστασία των νέων γυναικών ενόψει των καταστροφικών επιπτώσεων μιας συνεχιζόμενης ξηρασίας που προκαλείται από το Ελ Νίνιο», δήλωσε η φιλανθρωπική οργάνωση ενόψει της Τακτικής Συνόδου Κορυφής Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων της Κοινότητας Ανάπτυξης της Νότιας Αφρικής (SADC).
Το El Niño είναι ένα μοτίβο κλίματος που περιγράφει την ασυνήθιστη θέρμανση των επιφανειακών υδάτων στον ανατολικό τροπικό Ειρηνικό Ωκεανό. Το El Niño είναι η «θερμή φάση» ενός μεγαλύτερου φαινομένου που ονομάζεται El Niño-Southern Oscillation (ENSO) και έχει αντίκτυπο στις θερμοκρασίες των ωκεανών, την ταχύτητα και τη δύναμη των ωκεάνιων ρευμάτων, την υγεία της παράκτιας αλιείας και τον τοπικό καιρό από την Αυστραλία έως τη Νότια Αμερική και πέρα από αυτήν. Σύντομα το Ελ Νίνιο περιέγραψε τις ακανόνιστες και έντονες κλιματικές αλλαγές και όχι απλώς τη θέρμανση των παράκτιων επιφανειακών υδάτων. Σύμφωνα με το Αυστραλιανό Γραφείο Μετεωρολογίας, η θερμοκρασία της θάλασσας ξεπέρασε το μέσο όρο κατα 3,2 βαθμούς Κελσίου, τον περασμένο Νοέμβριο. Ο Πέτρι Ταάλας, γενικός γραμματέας του WMO, είχε δηλώσει: «Η εμφάνιση του Ελ Νίνιο θα αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα να σπάσει κανείς ρεκόρ θερμοκρασίας και να προκαλέσει περισσότερη ακραία ζέστη σε πολλά μέρη του κόσμου και στους ωκεανούς».
Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Συντονισμό Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (UNOCHA), αυτή είναι η χειρότερη ξηρασία που έχει δει η περιοχή της Νότιας Αφρικής τα τελευταία 100 χρόνια. Η ξηρασία ξεκίνησε νωρίτερα φέτος, αφού οι χαμηλές βροχοπτώσεις οδήγησαν σε αποτυχία των καλλιεργειών. Στη σύνοδο κορυφής της SADC, ο εκτελεστικός γραμματέας Ηλίας Μαγκόσι δήλωσε ότι περίπου 68 εκατομμύρια άνθρωποι, ή το 17% του πληθυσμού της περιοχής, χρειάζονται τώρα βοήθεια.
Η ActionAid έχει τεκμηριώσει πώς η ξηρασία έχει επηρεάσει δυσανάλογα τις νέες γυναίκες και τα κορίτσια, επιδεινώνοντας τις υπάρχουσες ανισότητες. Το «Mitigating Protection Riks for Young Women in South Africa: Policy Responses to Drought-induced Crises», υπογραμμίζει πώς καθώς κλιμακώνεται η επισιτιστική ανασφάλεια, οι οικονομικές δυσκολίες και η κοινωνική αστάθεια, οι νεαρές γυναίκες αντιμετωπίζουν αυξημένους κινδύνους βίας, εκμετάλλευσης και περιθωριοποίησης. Ζητεί επίσης την επείγουσα ανάγκη προστασίας και ενδυνάμωσης των νέων γυναικών στην περιοχή.
Η ξηρασία έχει παρεμποδίσει τις οικονομικές ευκαιρίες πολλών αγροτικών κοινοτήτων, με αποτέλεσμα οι οικογένειες να αποτυγχάνουν να αντεπεξέλθουν και να υιοθετήσουν αρνητικές στρατηγικές επιβίωσης, όπως η ώθηση των κοριτσιών σε πρόωρους και αναγκαστικούς γάμους. «Η ξηρασία επηρεάζει σημαντικά τις νεαρές γυναίκες και τα κορίτσια, τα οποία συχνά παντρεύονται για να εξασφαλίσουν πόρους τροφίμων», είπε η Έμιλι, μια 19χρονη κοπέλα από το χωριό Σιαμουλούβα στη Ζάμπια. «Σε πολλές περιπτώσεις, αυτά τα κορίτσια αναμένεται επίσης να βασίζονται στους συζύγους τους για φαγητό και όλες τις βασικές ανάγκες που μπορεί επίσης να τα καταστήσουν ευάλωτα στη βία λόγω φύλου. Όλες οι προσπάθειες που καταβάλαμε για να κρατήσουμε τα κορίτσια στο σχολείο πέφτουν στο κενό», πρόσθεσε.
Η ActionAid περιγράφει επίσης πώς η αυξημένη επιβάρυνση της μη αμειβόμενης φροντίδας, σε συνδυασμό με τη μειωμένη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και υποστήριξη, αφήνει τις γυναίκες ευάλωτες στην εκμετάλλευση και τη βία λόγω φύλου. Η σύντομη έκκληση για άμεση δράση από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης και του εκτοπισμού, της βίας με βάση το φύλο, της υγείας και της διατροφής και της εκπαιδευτικής διαταραχής κατά τη διάρκεια κρίσεων. «Η κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή απαιτεί μια ολοκληρωμένη ανάλυση φύλου σχετικά με τον αντίκτυπο της ξηρασίας στις γυναίκες και τα κορίτσια, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί ότι οι παρεμβάσεις των κυβερνήσεων δεν χάνουν το σημάδι», δήλωσε ο Joy Mabenge, Country Director της ActionAid Zimbabwe.