Πόση σημασία έχει μια ισορροπημένη διατροφή κατά την εφηβεία.
Η διατροφή κατά την εφηβεία φαίνεται να παίζει κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της παρορμητικής συμπεριφοράς και της λήψης αποφάσεων στην ενήλικη ζωή, σύμφωνα με ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό ACS Chemical Neuroscience.
Σε πειράματα που διεξήχθησαν από την ομάδα του Santiago Mora, ερευνητές μελέτησαν τις επιδράσεις μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά κατά την εφηβεία χρησιμοποιώντας 40 τρωκτικά.
Τα 20 από αυτά τρέφονταν με μια πλούσια σε λιπαρά δίαιτα που περιλάμβανε cheesecake, ενώ τα υπόλοιπα 20 ακολούθησαν μια ισορροπημένη διατροφή. Όταν τα τρωκτικά ενηλικιώθηκαν, εκπαιδεύτηκαν για να εκτελέσουν πολλαπλές εργασίες που αξιολογούσαν την προσοχή, τον έλεγχο των παρορμητικών ενεργειών και τη λήψη αποφάσεων.
Οι αρουραίοι που τράφηκαν με cheesecake εμφάνισαν αυξημένη παρορμητικότητα, αντιδρώντας πρόωρα σε οπτικά ερεθίσματα, κάτι που οι ερευνητές ερμήνευσαν ως ένδειξη μειωμένου ανασταλτικού ελέγχου. Για παράδειγμα, οι αρουραίοι αυτοί συχνά «έτρεχαν» προς μια ανταμοιβή πριν το οπτικό σήμα ολοκληρωθεί, δείχνοντας αδυναμία συγκράτησης.
Ωστόσο, όταν συμμετείχαν σε σενάρια τζόγου, επέδειξαν πιο συντηρητική συμπεριφορά, επιλέγοντας μικρότερες αλλά ασφαλέστερες ανταμοιβές, αντί για μεγαλύτερες που είχαν υψηλότερο ρίσκο, σε σύγκριση με τους αρουραίους που τρέφονταν με chow.
Προχωρώντας την έρευνα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η δίαιτα με υψηλά λιπαρά κατά την εφηβεία είχε προκαλέσει αλλαγές στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου, το τμήμα που σχετίζεται με τη συμπεριφορά, την προσωπικότητα και τη λήψη αποφάσεων.
Οι αλλαγές αυτές επηρέασαν τη λειτουργία της οδού ανταμοιβής στον εγκέφαλο, γνωστής και ως μεσολομυϊκής οδού, η οποία είναι κρίσιμη για την αναζήτηση ανταμοιβών και τον έλεγχο παρορμήσεων. Επιπλέον, εντοπίστηκαν τροποποιήσεις στα επίπεδα λιπαρών οξέων στο έντερο, βιοδείκτες που συνδέονται με τη νευρολογική λειτουργία και τη συμπεριφορά.
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι μια δίαιτα πλούσια σε λιπαρά κατά την εφηβεία μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά και τη λήψη αποφάσεων στην ενήλικη ζωή.
Οι αρουραίοι που ακολούθησαν αυτή τη δίαιτα παρουσίασαν αυξημένη παρορμητικότητα, ενώ ταυτόχρονα επέδειξαν πιο συντηρητική λήψη αποφάσεων, υποδεικνύοντας πιθανές αλλαγές στους μηχανισμούς του εγκεφάλου που ρυθμίζουν την αναζήτηση ανταμοιβής.
Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα για να διευκρινιστούν οι ακριβείς μηχανισμοί πίσω από αυτές τις αλλαγές και να εξεταστεί κατά πόσο τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να εφαρμοστούν στον άνθρωπο.
Παρόλα αυτά, τα δεδομένα ενισχύουν τη σημασία μιας ισορροπημένης διατροφής κατά την εφηβεία, μιας κρίσιμης περιόδου για τη γνωστική και ψυχολογική ανάπτυξη, και ανοίγουν τον δρόμο για μελλοντικές μελέτες που θα εξετάσουν τον ρόλο της διατροφής στη διαμόρφωση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και ανάπτυξης.