Επιστήμονες ανακάλυψαν τυχαία πως βακτήρια και μύκητες μπορεί να σχηματίσουν έναν «υπερ-οργανισμό» αν ενωθούν μεταξύ τους, ο οποίος έχει ασυνήθιστη δύναμη και ανθεκτικότητα.
Σε μια νέα, «τυχαία» ανακάλυψη στα πλαίσια μιας οδοντιατρικής έρευνας, ανακαλύφθηκε πως βακτήρια και μύκητες μπορεί να σχηματίσουν έναν «υπεροργανισμό» αν ενωθούν μεταξύ τους, ο οποίος έχει ασυνήθιστη δύναμη και ανθεκτικότητα.
Αυτή η απρόσμενη ανακάλυψη έγινε, όταν ο Zhi Ren , ένας μεταδιδακτορικός συνεργάτης στην ομάδα του Hyun (Michel) Koo, καθηγητής στο Penn Dental Medicine της Πενσυλβάνια, χρησιμοποίησε μικροσκοπία που επιτρέπει την οπτικοποίηση της συμπεριφοράς των ζωντανών μικροβίων σε πραγματικό χρόνο, ενώ εξέταζαν το σάλιο παιδιών μικρής ηλικίας (νηπιαγωγείου) με «επιθετική» παιδική τερηδόνα. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Science.
«Κοιτάζοντας από το μικροσκόπιο, παρατηρήσαμε τα βακτήρια και τους μύκητες που σχηματίζουν αυτές τις «αποικίες» να αναπτύσσουν κινήσεις που ποτέ δεν πιστεύαμε ότι θα είχαν: μια κινητικότητα που μοιάζει με «άλμα»… Είναι σχεδόν σαν ένας νέος οργανισμός – ένας υπερ-οργανισμός, με νέες λειτουργίες», αναφέρει ο Κοο.
Αφού είδαν τα «σμήνη» βακτηριδίων-μυκήτων που υπήρχαν στα δείγματα σάλιου, ο Ren, ο Koo και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να δουν πώς θα συμπεριφέρονταν, αν προσκολλώνταν στην επιφάνεια ενός δοντιού. Έτσι ξεκίνησε μια σειρά πειραμάτων, χρησιμοποιώντας μικροσκόπια απεικόνισης της δραστηριότητας σε πραγματικό χρόνο για την παρατήρηση της διαδικασίας προσκόλλησης και της τελικής ανάπτυξης.
Δημιούργησαν ένα εργαστηριακό σύστημα για να αναδημιουργήσουν τον σχηματισμό αυτών των συνόλων, χρησιμοποιώντας τα βακτήρια, τους μύκητες και ένα υλικό που μοιάζει με δόντι, όλα επωασμένα στο ανθρώπινο σάλιο, και έπειτα τα ανέλυσαν.
Αυτό που ανακάλυψαν σε πρώτη φάση ήταν μια εξαιρετικά οργανωμένη δομή με συστάδες βακτηρίων συνδεδεμένα σε ένα πολύπλοκο δίκτυο μυκητιακών ζυμομυκήτων και προεξοχών που μοιάζουν με νήματα που ονομάζονται υφές, όλα εμπλεκόμενα σε ένα εξωκυτταρικό πολυμερές, ένα υλικό που μοιάζει με κόλλα.
Όσον αφορά στις ιδιότητές τους αφού είχαν «εγκατασταθεί» σε όλα τα δόντια, παρουσίασαν «εκπληκτικές συμπεριφορές και αναδυόμενες ιδιότητες», συμπεριλαμβανομένης της ενισχυμένης αντιμικροβιακής ανοχής, καθιστώντας τους δύσκολο να αφαιρεθούν ή να σκοτωθούν» και των αλματωδών κινήσεων, όπως και προαναφέρθηκε. Συγκεκριμένα, μπορούσαν να πηδούν περισσότερο από 200 φορές το μήκος του σώματός τους, κάνοντάς τα ακόμη καλύτερα από τα περισσότερα σπονδυλωτά, σε σχέση με το μέγεθος του σώματος. Όλα αυτά σημαίνουν, φυσικά, μια απίστευτα γρήγορη εξάπλωση, καταστροφική για τα δόντια.
Επειδή αυτά τα συγκροτήματα βρίσκονται στο σάλιο, η έγκαιρη αντιμετώπιση θα μπορούσε να είναι μια θεραπευτική στρατηγική για την πρόληψη της τερηδόνας στην παιδική ηλικία, λέει ο Koo. «Εάν αποτρέψει κανείς τις ενώσεις πριν σχηματιστούν στο δόντι και προκαλέσουν βλάβη, θα ήταν μια καλή πρόληψη».