Πώς επηρεάζει το μέγεθος του μπουκαλιού τον αφρό και πόσο καιρό μπορεί να παλαιώσει μια σαμπάνια πριν σταματήσει να παράγει φυσαλίδες;
Η σαμπάνια και άλλα αφρώδη κρασιά αποκτούν τις φυσαλίδες τους από το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο παράγεται κατά τη διάρκεια ενός δεύτερου γύρου ζύμωσης που συμβαίνει μέσα στα μπουκάλια τους. Ο συνδυασμός μαγιάς, ζάχαρης και κρασιού ξεκινά την παραγωγή αυτού του αερίου και επιπλέον αλκοόλ.
Αν και η μαγιά πεθαίνει μέσα σε λίγους μήνες, αναπτύσσονται πολύπλοκα αρώματα καθώς τα μπουκάλια παλαιώνουν αδιατάρακτα για 15 μήνες έως αρκετές δεκαετίες. Αλλά ταυτόχρονα, το ρόφημα χάνει διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο διαφεύγει αργά μέσα από τα σφραγισμένα μεταλλικά καπάκια ή τους φελλούς.
Έτσι, ο Gérard Liger-Belair και οι συνεργάτες του στην American Chemical Society θέλησαν να απαντήσουν στα εξής ερωτήματα: Πώς επηρεάζει το μέγεθος του μπουκαλιού τον αφρό πόσο καιρό μπορεί να παλαιώσει μια σαμπάνια πριν σταματήσει να παράγει φυσαλίδες;
Εν συντομία, η απάντηση εξαρτάται από το μέγεθος του δοχείου. Υπολογίζουν μια διάρκεια ζωής 40 ετών για μπουκάλια των 750ml και 82 και 132 χρόνια για τα μπουκάλια των 1,5 λίτρων και των 3 λίτρων, αντίστοιχα.
Οι ερευνητές μέτρησαν το διοξείδιο του άνθρακα σε διαφορετικές σοδειές σαμπάνιας που παλαιώθηκαν για πολλές δεκαετίες και υπολόγισαν την αρχική ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που παράγεται από τη μαγιά.
Διαπίστωσαν ότι η ποσότητα αερίου μέσα στα δοχεία, τα οποία ήταν σφραγισμένα με μεταλλικά καπάκια, μειώθηκε όσο περισσότερο παλαίωναν τα μπουκάλια. Για παράδειγμα, το παλαιότερο, vintage μπουκάλι από το 1974 έχασε την περισσότερη ενανθράκωση, σχεδόν 80%.
Επιπλέον, η ομάδα παρατήρησε μια συσχέτιση μεταξύ του όγκου μιας φιάλης και του επιπέδου διοξειδίου του άνθρακα, έτσι ώστε τα μεγαλύτερα μπουκάλια να συγκρατούν αέριο καλύτερα από τα μικρότερα.
Στο τέλος, οι ερευνητές ανέπτυξαν μια φόρμουλα για να υπολογίσουν τη διάρκεια ζωής ενός μπουκαλιού ή πόσο καιρό η σαμπάνια θα παρέδιδε αυθόρμητα φυσαλίδες όταν χυθεί σε ένα ποτήρι.
Προέβλεψαν διάρκεια ζωής 40 ετών για τα τυπικά μπουκάλια των 750 χιλιοστών του λίτρου, 82 χρόνια για τα μπουκάλια του 1,5 λίτρου και 132 χρόνια για τα μπουκάλια των 3 λίτρων, μετά το οποίο η σαμπάνια θα ήταν επίπεδη.
Από τη μεγάλη ποικιλία παλαιωμένης σαμπάνιας τους, που χρονολογείται σχεδόν 50 χρόνια πίσω, οι ερευνητές λένε ότι έχουν δείξει πώς το πόσες φυσαλίδες θα έχει το ποτό με την πάροδο του χρόνου, ανάλογα το μέγεθος του μπουκαλιού.