Συνέντευξη στην Ελένη Τσαγκά
Έφτασα στο κτίριο του ΕΦΕΤ στην Κηφισίας πλήρως διαβασμένη και με το μπλοκ μου γεμάτο κόκκινες σημειώσεις, αιχμηρά άρθρα, και αναπάντητα έως τώρα, ερωτήματα που έχω συγκεντρώσει εδώ και καιρό, για τη λειτουργία ή… την δυσλειτουργία του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων για να απαντηθούν από τον πλέον αρμόδιο: Τον κ. Αντώνη Ζαμπέλα* πρόεδρο για 2η θητεία (1η θητεία 2008-2010), του ΕΦΕΤ και Καθηγητή Διατροφής του Ανθρώπου στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Aθηνών και πρόσφατα και μέλος του ΔΣ της EFSA.
Είχα σίγουρη τη νίκη και την δημοσιογραφική μου επιτυχία, αλλά ηττήθηκα κατά κράτος από τον «αντίπαλο» που όλα πάνω του υπάρχουν σε περίσσεια… μεγάλο χαμόγελο, μεγάλο ύψος, (είναι και μπασκετμπολίστας) περισσευούμενη ειλικρίνεια, εμπεριστατωμένη επιστημονική άποψη και το πιο σημαντικό: απόλυτη αυτογνωσία για όλα τα προβλήματα, τις ευπάθειες αλλά και τα «καλώς καμωμένα» του ΕΦΕΤ.
Ο Άντωνης Ζαμπέλας μίλησε στο Cibum «έξω από τα δόντια» για την υποστελέχωση του ΕΦΕΤ, για το πώς γίνονται οι έλεγχοι από τα κλιμάκια του Φορέα και για το εάν είναι ή όχι αδιάβλητοι, για το Food Fraud στην Ελλάδα, για το όνειρό του αλλά και για το όραμά του, για την διατροφή των Ελλήνων και για τις αλλαγές που έφερε ο πόλεμος της Ουκρανίας στο Food Labelling. Ταυτόχρονα απάντησε στο cibum στο γιατί δεν καταγράφονται επαρκώς οι τροφικές δηλητηριάσεις στη χώρα μας, ανέλυσε τις εξελίξεις για το νέο σύστημα διατροφικής επισήμανσης Nutriscore ενώ ως καθηγητής διατροφολογίας, αντιτάχθηκε σθεναρά στη Vegan διατροφή.
Από την πλευρά μου δεν χρειάστηκε να προσπαθήσω για να πάρω απαντήσεις. Από την πλευρά του δεν είχε να κρύψει τίποτα. Σύμφωνα με τον Αντώνη Ζαμπέλα: «Ο ΕΦΕΤ εδώ και χρόνια για να μην σας πω από την ίδρυσή του το 1999 ήταν το μπαλάκι υπουργείων. Ξεκίνησε ως φορέας υπό το Ανάπτυξης, μετά πήγε στο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μετά στο Υγείας, μετά πάλι πίσω και ξανά στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ο ΕΦΕΤ θα έπρεπε να είναι Ανεξάρτητη Αρχή, ώστε να μην εξαρτάται από Υπουργεία και να επιλέγει η Βουλή μία υπερκομματική ηγεσία για να μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα και ανεξάρτητα, με μοναδικό μέλημα την υγεία των καταναλωτών και επιτέλους να μπορεί να ολοκληρωθεί ένα πρόγραμμα ή μία προσπάθεια χωρίς εμπόδια και προσκόμματα από τις εκάστοτε ηγεσίες».
Γιος καθηγητή Πανεπιστημίου, του Δημήτρη Ζαμπέλα – ο οποίος είναι και ο Ιδρυτής του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών- ο σημερινός πρόεδρος του ΕΦΕΤ ήθελε να γίνει μπασκετμπολίστας και όχι Ακαδημαϊκός. Τον βοηθούσε και το ύψος του αλλά και η αγάπη για τον αθλητισμό, και μάλιστα κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Βρετανία, -μετά την αποφοίτηση από το Γεωπονικό, ΜSc στο Reading και PhD στο Surrey – έπαιζε μπάσκετ στις ομάδες των Πανεπιστημίων και ήταν και παίχτης στην Εθνική Πανεπιστημιακής Ομάδας της Αγγλίας.
Ο πατέρας του γέλασε, όταν ο έφηβος Αντώνης του είπε πως όνειρό του είναι να γίνει μπασκετμπολίστας, όπως γελάει τώρα και ο ίδιος, όταν ο 15χρονος γιος του Δημήτρης, λέει πως θέλει να γίνει… tattoo artist και η 12χρονη κόρη του Ιόλη-Θάλεια -που μαθαίνει Κινέζικα- θέλει να γίνει βιολίστρια – Μόνο που ο Αντώνης γελάει λίγο πιο δυνατά και λέει και ένα «… γιατί όχι; Ό,τι και να επιλέξουν εγώ θα είμαι δίπλα τους»…
Αυτή η αγάπη του για τον αθλητισμό και την υγιεινή διατροφή, ήταν και η αιτία να ενδώσει τελικά και να ασχοληθεί με την διατροφολογία η οποία είναι η δεύτερη μεγάλη αγάπη, μετά την οικογένειά του.
« Το βασικό διατροφικό πρόβλημα των Ελλήνων είναι η απομάκρυνσή μας από τις βασικές αρχές της Μεσογειακής διατροφής» λέει ο πρόεδρος του ΕΦΕΤ και τονίζει: « Αυτό έχει συμβεί γιατί ακολουθούμε δυτικού τύπου πρότυπα και κυρίως τα αμερικάνικα και επιλέγουμε την εύκολη λύση και την εύκολη πρόσβαση». Στο πώς μπορεί να λυθεί αυτό, ο πρόεδρος του ΕΦΕΤ είναι κάθετος: «Επειδή το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό, η λύση δεν είναι εύκολη. Χρειάζεται θάρρος για να παρθεί μία μεγάλη πολιτική απόφαση με την εμπλοκή σε διάφορα επίπεδα των Υπουργείων Παιδείας, Υγείας, Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ξέρετε, το λάθος είναι πως θεωρούμε ότι οι διατροφικές επιλογές των Ελλήνων θα αλλάξουν εάν εμπλουτίσουμε τις γνώσεις τους ως προς το τι είναι καλό, ή ποια τρόφιμα είναι ανθυγιεινά. Όμως οι διατροφικές επιλογές επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες που αν δεν τους λάβουμε υπόψη στα προγράμματα που αναπτύσσουμε, δεν θα έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις πολυεθνικές εταιρείες τροφίμων. Αυτές επενδύουν δισεκατομμύρια στο marketing για να προωθήσουν τα προϊόντα τους. Οι κυβερνήσεις, από τη δική τους σκοπιά, πρέπει να επενδύσουν πολυεπίπεδα για να καθιερωθεί μία πιο υγιεινή διατροφή στον πληθυσμό να αποσυμφορησθεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των πολιτών».
Η Υποστελέχωση, το μεγάλο πρόβλημα του ΕΦΕΤ
Ρωτήσαμε τον πρόεδρο του ΕΦΕΤ εάν δεν ήταν αυτό που είναι, τι θα ήθελε να είναι και απάντησε αμέσως: «Το ίδιο… και θα ακολουθούσα την ίδια διαδρομή. Αυτό που με συναρπάζει στη δουλειά μου είναι το χρέος που νιώθω να συμμετέχω στην εξέλιξη των πραγμάτων, είτε μιλάμε για επιστημονική γνώση είτε για διοίκηση του Φορέα είτε για προστασία των Ελλήνων και σίγουρα μου αρέσει η ομαδική δουλειά, βασική αρχή και στο μπάσκετ…» (γέλια) «Ο καθένας έχει τον δικό του ρόλο και όλοι μαζί προσπαθούμε να κερδίσουμε έναν αγώνα. Θα πρέπει να σας πω ότι η δουλειά στον ΕΦΕΤ είναι κατά κύριο λόγο ομαδική. Η πόρτα μου είναι πάντα ανοιχτή για όλους τους συνεργάτες και εγώ από την πλευρά μου όλες τις νέες ιδέες, προτάσεις ακόμα και τα προβλήματα, τα συζητώ πάντα με τους συνεργάτες μου. Προσπαθούμε να κάνουμε κάθε μέρα, ότι καλύτερο μπορούμε και γι’ αυτό πονάω και χάνω τον ύπνο μου όταν καταλαβαίνω πως υπάρχουν ανεπάρκειες…»
Ο Αντώνης Ζαμπέλας είναι χείμαρρος όταν μιλάει για τον ΕΦΕΤ όταν περιγράφει το όραμά του για τον Φορέα όταν αποκαλύπτει γιατί δεν μπορεί να κοιμηθεί τα βράδια: «Ναι, μην απορείτε έχω χάσει τον ύπνο μου… γιατί; Γιατί δεν φτάνει το 24ωρο για να γίνουν αυτά που πρέπει να γίνουν. Θα ήθελα να γίνονται περισσότεροι έλεγχοι, σύμφωνα με τις ανάγκες της χώρας, να συμμετέχει ο Φορέας πιο ενεργά στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, να γίνουμε ως αρχή πιο εξωστρεφείς, να μας μάθει και να μας εμπιστευτεί περισσότερο το κοινό, να μπούμε πιο δυναμικά στο θέμα της υγιεινής διατροφής, να έχουμε ως Φορέας μεγαλύτερο συντονιστικό ρόλο και με περισσότερα επιστημονικά όργανα στο αντικείμενο της ανάλυσης επικινδυνότητας και της διατροφικής πολιτικής. Μην ξεχνάμε πως τρόφιμο και διατροφή είναι ενιαία και μόνο έτσι θα μπορέσει να γίνει πιο αποτελεσματική η προάσπιση της υγείας των Ελλήνων».
Το θέμα της υποστελέχωσης του ΕΦΕΤ είναι για τον κ. Ζαμπέλα ένα μεγάλο αγκάθι που ελπίζει όμως ότι σύντομα θα λυθεί: «Για να γίνουν όλα τα παραπάνω πρέπει να έχουμε και το απαραίτητο προσωπικό. Η υποστελέχωση όμως είναι για εμάς ένα μεγάλο – αν όχι το σημαντικότερο – πρόβλημα μας. Έχουμε 250 εργαζόμενους αν και το οργανόγραμμα από την ίδρυσή του, αναφέρει 400! Να σας πω πως η Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων της Ιρλανδίας –η οποία έχει 5 εκατ. πληθυσμό- διαθέτει περίπου 1.000 υπαλλήλους. Από μία αδρή εκτίμηση που έχει γίνει, φαίνεται ότι ιδανικά ο ελεγκτικός μηχανισμός της χώρας χρειάζεται 800 ανθρώπους. Αυτό που θα μας έλυνε τα χέρια επίσης, είναι εάν μειωνόταν η γραφειοκρατία, εάν είχαμε μεγαλύτερο χρηματοδότηση για τη σύσταση νέων επιστημονικών επιτροπών, εάν δεν γίνονταν επικαλύψεις αρμοδιοτήτων με άλλες υπηρεσίες…».
Ο συνομιλήτης μας, όμως δεν το βάζει κάτω: Ως νεαρός ο Αντώνης Ζαμπέλας πληγωνόταν από την αντίδραση του απαιτητικού Ακαδημαϊκού μπαμπά του, όταν σε κάθε του νέα μικρή ή μεγάλη επιτυχία του απαντούσε: «… ε, και;…». «Μπορεί τότε να με στεναχωρούσε αυτή η αντίδραση, αλλά τώρα καταλαβαίνω ότι με ώθησε να πεισμώνω και να προσπαθώ για το παραπάνω».
Οι έλεγχοι του Φορέα και το θέμα της ακεραιότητας των επιθεωρητών
Πάντως αν και ο ΕΦΕΤ υπολείπεται σε προσωπικό, ο αριθμός των καθημερινών ελέγχων δεν είναι μικρός. Όπως λέει στο Cibum o κ. Ζαμπέλας, μόνο το 2021 και μόνο από τον ΕΦΕΤ, έγιναν 11.000 έλεγχοι σε εταιρείες τροφίμων ενώ μαζί με τα κλιμάκια των περιφερειών, με τις οποίες συνεργάζεται ο Φορέας, οι έλεγχοι έφτασαν τους 75.000. Όσο για το 2020 – εν μέσω πανδημίας- ο ΕΦΕΤ πραγματοποίησε συνολικά 7.452 ελέγχους προσεγγίζοντας τον ετήσιο στόχο των 7670 ελέγχων κατά 97,1%. Να αναφέρουμε πως αυτοί οι έλεγχοι ήταν 5.635 τακτικοί, 516 μετά από καταγγελίες, 108 κατόπιν ειδοποιήσεων από το ευρωπαϊκό σύστημα ενημέρωσης RASFF καθώς και 1.193 επανέλεγχοι.
Για την επιλογή των εταιρειών που θα ελεγχθούν υπάρχει αλγόριθμος ανάλογα με την επικινδυνότητα της επιχείρησης οι οποίες χωρίζονται σε χαμηλού – μέτριου – και υψηλού κινδύνου. Πχ μία επιχείρηση επεξεργασίας ζωικών προϊόντων κρίνεται ως υψηλού κινδύνου, δεδομένου ότι τα προϊόντα ζωικής προέλευσης είναι πιο επιδεκτικά σε μολύνσεις από παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως επίσης και για μία επιχείρηση με μεγάλο εύρος δραστηριοτήτων και συνεπώς με μεγαλύτερο αντίκτυπο σε περισσότερους καταναλωτές.
Ρωτήσαμε τον πρόεδρο του ΕΦΕΤ πώς διασφαλίζεται ότι οι έλεγχοι του Φορέα είναι αδιάβλητοι. Όπως και σε όλα τα παραπάνω δεν δίστασε καθόλου να υπερασπιστεί τους συνεργάτες του με συγκεκριμένα και μη αμφισβητούμενα στοιχεία: «Θα σας απαντήσω με στοιχεία. Οι επιθεωρητές του ΕΦΕΤ έχουν δείξει εδώ και χρόνια την ποιότητα της δουλειάς τους. Μέχρι σήμερα από την αρχή της λειτουργίας του Φορέα το 1999 απ’ όσο γνωρίζω έχουν γίνει -σε προηγούμενες διοικήσεις- μόνο 2 καταγγελίες για χρηματισμό επιθεωρητών οι οποίες μάλιστα δεν στοιχειοθετήθηκαν. Οπότε και στατιστικά να το εξετάσουμε, νομίζω ότι ο ΕΦΕΤ έχει αποδείξει και εξακολουθεί να αποδεικνύει την ακεραιότητά του. Σε αυτό το σημείο να σας δώσω άλλη μία είδηση: έχουμε ήδη ετοιμάσει, σε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, και σε λίγο καιρό θα εκδοθεί και θα διανεμηθεί στους επιθεωρητές μας «Εγχειρίδιο Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογικής Συμπεριφοράς».
Ο ΕΦΕΤ στο κυνήγι του Food Fraud
Ο ΕΦΕΤ έχει ενεργή συμμετοχή και στην καταπολέμηση του FOOD FRAUD – Απάτη στα Τρόφιμα, μέσω του “Τμήματος Δόλιων Πρακτικών και Νοθείας” το οποίο λειτουργεί σε συνεργασία με την Europol και την Interpol. «Και αυτό το τμήμα δεν έχει φτάσει να λειτουργεί στο επίπεδο που θα θέλαμε» παραδέχεται ο Αντώνης Ζαμπέλας και προσθέτει: «Πρέπει να ενισχυθεί αν και το αποτέλεσμα της έως τώρα λειτουργίας του, δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο. Έχουμε διαπιστώσει αρκετές δόλιες πρακτικές πχ στο μέλι με πρόσθετα σάκχαρα, στο ελαιόλαδο με παράνομες προσμίξεις και στη φέτα που είχε ως πρώτη ύλη άσπρο τυρί από τη Βουλγαρία”.
Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος της μέρας του ασχολείται με τον ΕΦΕΤ, ο 57χρονος Αντώνης Ζαμπέλας δεν ξεχνά και την Ακαδημαϊκή του καριέρα. Και όπως λέει είναι συναισθηματικά δεμένος και με τα δύο: στο ένα έχει την αίσθηση της προσφοράς στη νέα γενιά και μάλιστα όχι μόνο από την άποψη της γνώσης, αλλά και από πλευράς ηθικής και δεοντολογίας ενώ η δράση του μέσα από τον ΕΦΕΤ είναι κάτι ευρύτερο γιατί πιστεύει ότι προσφέρει στην χώρα του από άλλο πόστο. Τίποτα όμως από τα δύο δεν θα είχε καταφέρει εάν δεν είχε δίπλα του την σύζυγό και συνοδοιπόρο του στη ζωή, Φωτεινή Αρβανίτη η οποία έχει αναλάβει πλήρως την oικογένεια και όπως λέει την ευχαριστεί γι αυτό, “γιατί του έχει λύσει τα χέρια για να μπορέσει να κάνει όσα θέλει και να προσφέρει από όποιο πόστο και αν βρίσκεται“.
Ανεπαρκής η καταγραφή των τροφικών δηλητηριάσεων στην χώρα μας
Ένα μεγάλο ερώτημα που απασχολεί όλους τους food experts αλλά και το κοινό είναι ότι, ενώ σε άλλες χώρες καταγράφονται και δημοσιοποιούνται αρκετά συχνά κρούσματα τροφικών δηλητηριάσεων, στην Ελλάδα δεν συμβαίνει αυτό και δημοσιοποιούνται μόνο τα περιστατικά που νοσηλεύονται. Η απάντηση του προέδρου του ΕΦΕΤ είναι πως στην Ελλάδα υπάρχει σύστημα καταγραφής το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Υγείας και καταγράφει μόνο τις νοσηλείες. Στο εξωτερικό και κυρίως στις ανεπτυγμένες χώρες, έχουν υπερσύγχρονα συστήματα παρακολούθησης και καταγραφής, ολόκληρου του ιατρικού ιστορικού των πολιτών μέσω των οικογενειακών γιατρών… Δυστυχώς εμείς ακόμα απέχουμε πολύ από αυτό όπως λέει.
Ελαστικότητα στην επισήμανση λόγω του Πολέμου
Το θέμα των επιπτώσεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει απασχολήσει και τον ΕΦΕΤ όπως λέει ο πρόεδρος του ο οποίος υποστηρίζει πως, ούτε υπάρχει ούτε θα υπάρξει θέμα επισιτιστικής ανεπάρκειας: «Ο πόλεμος δεν έχει επηρεάσει την Ελληνική βιομηχανία τροφίμων. Είναι υπερβολικό να λέμε ότι τίθεται θέμα επισιτιστικής ανεπάρκειας. Το μόνο μεγάλο πρόβλημα είναι οι ανατιμήσεις και η αισχροκέρδεια. Η βιομηχανία λειτουργεί κανονικά όπως και οι έλεγχοι γίνονται κανονικά. Όμως επειδή είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε όχι μόνο τους καταναλωτές αλλά και τη βιομηχανία, υπάρχει ελαστικότητα και ευελιξία στην επισήμανση λόγω της ανάγκης για αντικατάσταση όσων συστατικών και πρώτων υλών που βρίσκονται σε έλλειψη και έχουμε εκδώσει και σχετική εγκύκλιο που περιλαμβάνει τα προσωρινά μέτρα».
Το μεγάλο θέμα του Nutriscore
Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων είναι η κεντρική αρμόδια Αρχή που συμβουλεύει τους υπόλοιπους φορείς για το ζήτημα της εμπρόσθιας διατροφικής επισήμανσης των τροφίμων Nutriscore, ενώ ο κ. Ζαμπέλας είναι πρόεδρος της επιτροπής αξιολόγησης. Ο πρόεδρος του ΕΦΕΤ μας αποκάλυψε ότι η Αρχή είναι στο στάδιο καταγραφής και ανάλυσης των απαντήσεων της μεγάλης δημοσκόπησης που διενήργησε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ο ΕΦΕΤ, στην οποία συμμετείχαν 1500 πολίτες απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα σχετικά με την άποψη τους. Μόλις ολοκληρωθεί η ανάλυση τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν επίσημα στον Υπουργό και σε όλους τους εμπλεκομένους. Ωστόσο ο Πρόεδρος του ΕΦΕΤ δεν διαφωνεί συνολικά με την ιδέα του Nutriscore. Διαφωνεί όμως με το να εξαιρεθούν συγκεκριμένα τρόφιμα – μία πρόταση που ακούγεται από πολλούς οι οποίοι τονίζουν ότι πολλά Ελληνικά προϊόντα αδικούνται, όπως το ελαιόλαδο και η φέτα-.
“Για να λειτουργήσει ένα σύστημα και να είναι αποτελεσματικό στη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικό για όλα τα τρόφιμα και να μην υπάρξουν εξαιρέσεις” λέει και προσθέτει: “ Όσον αφορά στο πολυσυζητημένο θέμα της σύγκρισης της coca cola zero με το ελαιόλαδο, το πρώτο παίρνει βαθμό B και το δεύτερο C. Αυτό οφείλεται στο ότι οι συγκρίσεις γίνονται μεταξύ ομοειδών τροφίμων και εκεί το ελαιόλαδο υπερτερεί σε σύγκριση με άλλα φυτικά έλαια. Συνεπώς θεωρώ ότι δεν πρέπει να αλλάξει εντελώς ή να μην εφαρμοστεί αλλά να αλλάξει η αντικειμενικότητα του αλγόριθμου για να μην υπερεκτιμά ή υποτιμά την αξία κάποιων προϊόντων”.
Το “τρωτά” του Veganism
Ως Καθηγητής Διατροφολογίας ο Αντώνης Ζαμπέλας τοποθετήθηκε με συγκεκριμένα επιχειρήματα κατά του βιγκανισμού: “Η διατροφή των vegan δεν είναι ισορροπημένη και δεν προασπίζει την υγεία. Από τη στιγμή που χρειάζονται συμπληρώματα δεν το συνιστώ σε κανέναν. Πχ Χρειάζονται συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D για την έλλειψη γαλακτοκομικών, Β12 για την έλλειψη ζωικών προϊόντων, ενδεχομένως συμπλήρωμα σιδήρου και Ω3 λιπαρών για την αντικατάσταση των ελλείψεων που προκαλούνται από την αποχή στην κατανάλωση κρέατος και ψαριών αντίσtοιχα. Επομένως ναι δεν συμφωνώ ότι είναι μία σωστή και ισορροπημένη διατροφή“.
H ενδιαφέρουσα συνάντησή μας με τον Ακαδημαϊκό και πρόεδρο του ΕΦΕΤ κ. Αντώνη Ζαμπέλα ολοκληρώθηκε με το όραμά του: « Για να έχουμε ολοκληρωμένη άποψη και να υλοποιήσουμε σωστή πολιτική σχετικά με την διατροφή και την ασφάλεια των Ελλήνων θα πρέπει
1ον Να εκπονείται περιοδικά Εθνική μελέτη διατροφής και υγείας για να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε τις διατροφικές συνήθειες του ελληνικού πληθυσμού και να δούμε πως μπορούμε να τις βελτιώσουμε
2ον Να φτιάξουμε πίνακες σύστασης ελληνικών τροφίμων για να ξέρουν οι Έλληνες τι τρώνε
3ον Να εφαρμοστεί σύστημα καταγραφής τροφιμογενών λοιμώξεων.
* Ο Αντώνης Ζαμπέλας είναι Πρόεδρος του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) για 2 η θητεία (1 η θητεία 2008-2010), Καθηγητής Διατροφής του Ανθρώπου στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Honorary Professor, Division of Medicine, University College London (UCL). Από τον Ιούλιο θα είναι και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια Τροφίμων (European Food Safety Authority, EFSA). Έχει δε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος Διατροφολόγου από την Μεγάλη Βρετανία.
Οι βασικές σπουδές του κυρίου Ζαμπέλα ήταν στην Επιστήμη και Τεχνολογία Τροφίμων από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, οι μεταπτυχιακές του σπουδές (MSc) στην Eπιστήμη των Τροφίμων από το Πανεπιστήμιο του Reading (UK) και η διδακτορική του διατριβή (PhD) στη Διατροφή του Ανθρώπου από το Πανεπιστήμιο του Surrey (UK). Μετά το πέρας της διδακτορικής του διατριβής ο κος Ζαμπέλας εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Surrey ως Research Fellow, στο Υπουργείο Γεωργίας και Τροφίμων του Ηνωμένου Βασιλείου ως Senior Scientific Officer, και στο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας- Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου ως Επίκουρος Καθηγητής.
Στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο κος Ζαμπέλας διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου, Αναπληρωτής Πρόεδρος του νεοσύστατου Τμήματος Διαιτολογίας και Ποιότητας Ζωής, και μέλος της Συγκλήτου. Στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου διετέλεσε Διευθυντής του Εργαστηρίου Χημείας και Ανάλυσης Τροφίμων, Πρόεδρος της Επιτροπής Προγράμματος Σπουδών και Διευθυντής Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην κατεύθυνση “Διατροφή, Δημόσια Υγεία και Πολιτικές”. Διετέλεσε επίσης Πρόεδρος της Εταιρείας Λιπιδιολογίας, Αθηροσκλήρωσης και Αγγειακής Νόσου, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Έγκρισης Συμπληρωμάτων Διατροφής του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), Μέλος της Εθνικής Επιτροπής Διατροφικής Πολιτικής του Υπουργείου Υγείας, και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στον ρόλο των διατροφικών προτύπων και των θρεπτικών συστατικών στην πρόληψη των χρόνιων νοσημάτων με έμφαση στα καρδιαγγειακά νοσήματα και την παχυσαρκία σε παιδιά και ενήλικες. Ο κος Ζαμπέλας είναι Επιστημονικός Υπεύθυνος της Πανελλαδικής Μελέτης Διατροφής και Υγείας (ΠΑ.ΜΕ.Δ.Υ.), αντιπροσωπευτική του ελληνικού πληθυσμού. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν επίσης την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων με πυρήνα τις σχολικές μονάδες για την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας. Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση διδάσκει από το 1993 και έχει επιβλέψει 16 διδακτορικές διατριβές. Διετέλεσε external PhD examiner στο Πανεπιστήμιο του Reading (UK) και το Πανεπιστήμιο του Wageningen (the Netherlands) ενώ ήταν κριτής ερευνητικών πρωτοκόλλων σε διεθνείς (Ευρωπαϊκή Ένωση, Νέα Ζηλανδία, Ολλανδία, Κύπρος) και εθνικούς φορείς. Ο κος Ζαμπέλας έχει προσκληθεί να δώσει πάνω από 120 ομιλίες σε εθνικά και διεθνή επιστημονικά συνέδρια.
Για την προσφορά του στο αντικείμενο της Διατροφής του Ανθρώπου, του απονεμήθηκε η τιμητική διάκριση του Επίτιμου Μέλους του Κυπριακού Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων (2021). To 1994 βραβεύτηκε από το British Nutrition Foundation ως Young Scientist of the Year και το 2021 κατετάγη στο Top 2% παγκοσμίως σε διεθνή βάση δεδομένων στις επιστήμες υγείας (University of Stanford).
O κος Ζαμπέλας είναι editor 2 ελληνικών ακαδημαϊκών συγγραμμάτων («Κλινική Διαιτολογία και Διατροφή με Στοιχεία Παθολογίας» και «Διατροφή στα Στάδια της Ζωής») και co-editor 2 αμερικανικών («Mediterranean Diet: Constituents and Health Promotion» και «Antioxidants in Health and Disease»), ενώ είναι συγγραφέας σε 22 κεφάλαια σε επιστημονικά βιβλία, ελληνικά και διεθνή, και σε 185 άρθρα στο πεδίο της Διατροφής του Ανθρώπου σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
Ακολουθήστε το Cibum 
