Έρχεται η αλλαγή στις επισημάνσεις που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα;
Οι ημερομηνίες λήξης μπορούν πολλές φορές να παραπλανήσουν. Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, δεν έχουν απαραίτητα σχέση με την ασφάλεια των τροφίμων, αλλά να κάνουν με την “βέλτιστη κατάσταση” ενός προϊόντος, όπως αυτή καθορίζεται από τον εκάστοτε παραγωγό.
Τα τρόφιμα μπορεί να είναι ασφαλή για κατανάλωση μετά από αυτές τις ημερομηνίες, με το ακριβές χρονικό περιθώριο να εξαρτάται από το προϊόν. Μπορεί απλώς να είναι λιγότερο γευστικό, τραγανό ή πολύχρωμο από ό,τι αν το είχατε φάει πριν.
Σε Ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Food Quality and Preference παρέχονται πληροφορίες για τις τρέχουσες και μελλοντικές προσπάθειες μείωσης της σπατάλης τροφίμων που σχετίζονται με τη σήμανση ημερομηνίας λήξης και συστάσεις για αντίστοιχες αναθεωρήσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η συχνή παρερμηνεία των ετικετών “διατηρησιμότητας” από τους καταναλωτές συνδέεται με σημαντικές ποσότητες αποβλήτων τροφίμων που παράγονται στις ΗΠΑ και την ΕΕ. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να αναθεωρήσει τους ισχύοντες κανονισμούς για τη σήμανση ημερομηνίας.
Μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών, εξετάζεται η χρήση ετικετών “Look-Smell-Taste” (LST) στις συσκευασίες τροφίμων, οι οποίες απεικονίζουν οπτικά στοιχεία που παρακινούν τους καταναλωτές να συμμετάσχουν σε αισθητηριακές αξιολογήσεις των τροφίμων. Σε αυτό το πλαίσιο, η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας των ετικετών LST στη μείωση της συμπεριφοράς των καταναλωτών όσον αφορά τη σπατάλη τροφίμων, χρησιμοποιώντας ένα διαδικτυακό και ένα εργαστηριακό πείραμα τροφίμων.
Υπό το πρίσμα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που στοχεύει στη σημαντική μείωση των απορριμμάτων τροφίμων σε επίπεδο νοικοκυριών έως το 2030, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να αναθεωρήσει τους κανονισμούς για τη σήμανση της ημερομηνίας ώστε να ενισχύσει την κατανόηση και την κατάλληλη χρήση από τους καταναλωτές των τροφίμων που μέχρι σήμερα γνωρίζουν μόνο την ημερομηνία “ανάλωση πριν”.
Σε δημόσια διαβούλευση σχετικά με τις επιλογές πολιτικής για τη σήμανση ημερομηνιών συζητήθηκαν διάφορες επιλογές σήμανσης, οι οποίες περιλαμβάνουν παραλλαγές της διατύπωσης της ετικέτας καθώς και τη χρήση συμβόλων LST στις ετικέτες ημερομηνίας.
Η ανταπόκριση του κοινού
Τα πρώτα ευρήματα έδειξαν ότι οι ετικέτες LST δεν αύξησαν σημαντικά την αποδοχή της υπέρβασης της ημερομηνίας, την πραγματική χρήση των ληγμένων προϊόντων ή την εμπλοκή των καταναλωτών στην οργανοληπτική αξιολόγηση. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι προτιμούν τις επιλογές σήμανσης ημερομηνίας με τις ετικέτες LST έναντι των επιλογών μόνο με αναφορά σε ημερομηνία λήξης.
Συνολικά, τα ευρήματά αποκάλυψαν ότι η αλλαγή της διατύπωσης της ετικέτας δεν επηρέασε καμία από τις βασικές μεταβλητές απόκρισης των καταναλωτών. Ενώ οι καταναλωτές έδειξαν προτίμηση για την προσθήκη ετικετών LST στα τρόφιμα, τα σύμβολα αυτά δεν κατάφεραν επίσης να επηρεάσουν σημαντικά τη συμμετοχή στην αισθητηριακή αξιολόγηση ή την υποθετική/πραγματική χρήση του προϊόντος σε σύγκριση με τις τρέχουσες ετικέτες ημερομηνίας “ημερομηνία λήξης”. Ως εκ τούτου, η μελέτη δεν παρέχει καμία εμπειρική απόδειξη για την αποτελεσματικότητα των συζητούμενων σήμερα εναλλακτικών λύσεων των ετικετών “διατηρησιμότητας” στη συμπεριφορά των καταναλωτών.
Περαιτέρω, τα άτομα που συμμετείχαν στην αισθητηριακή αξιολόγηση ήταν πιο πιθανό να καταναλώσουν τρόφιμα με πεπερασμένη ημερομηνία λήξης.
Η προώθηση της συνήθειας των αισθητηριακών αξιολογήσεων σε ένα ευρύτερο φάσμα καταναλωτών θα μπορούσε, κατά συνέπεια, να αποτελέσει μια γόνιμη στρατηγική για την καταπολέμηση της σπατάλης τροφίμων. Ως ένα μέτρο, οι συγγραφείς της μελέτης συνιστούν να συνοδεύεται μια πιθανή εισαγωγή της ετικέτας LST με εκστρατείες επικοινωνίας για την αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών να εξετάζουν, να μυρίζουν και/ή να δοκιμάζουν τα τρόφιμα.
Ακολουθήστε το Cibum 
