Κόκκινη κάρτα στην Τουρκία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Εξακολουθεί να χρησιμοποιεί απαγορευμένα φυτοφάρμακα

Τα στοιχεία της Έκθεσης δείχνουν ότι η χώρα απέχει ακόμη πολύ από τα συστήματα και τους κανόνες της ΕΕ

Στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για τη διεύρυνση της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με έκθεσή της αναφέρει την πρόοδο όσον αφορά τα συστήματα ελέγχου της ασφάλειας των τροφίμων που έχουν σημειώσει πέντε υποψήφιες χώρες και συγκεκριμένα η Σερβία, η Γεωργία, η Μολδαβία, η Ουκρανία και η Τουρκία.

“Μετεξεταστέα” η Τουρκία

Σύμφωνα με την έκθεση η Τουρκία μένει μετεξεταστέα στον στόχο συμμόρφωσης με τα συστήματα της ΕΕ καθώς αν και έχει κάποιο επίπεδο προετοιμασίας όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων, την κτηνιατρική και φυτοϋγειονομική πολιτική, δεν έχει σημειώσει καμία πρόοδο κατά την περίοδο αναφοράς.

Δείτε ακόμη: Τα ροφήματα που προστατεύουν τον οργανισμό από τις επιπτώσεις της κατανάλωσης λιπαρών

Ο αριθμός των κοινοποιήσεων RASFF για υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά που εισάγονται από την Τουρκία παραμένει υψηλός. Οι διατάξεις για τη χρηματοδότηση των επιθεωρήσεων δεν ευθυγραμμίζονται με το σύστημα της ΕΕ. Μάλιστα το 2023, η Τουρκία ήταν η δεύτερη χώρα προέλευσης πλαστών ειδών που εισήλθαν στην ΕΕ, ανάμεσά τους τρόφιμα και ποτά.

Οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του περασμένου έτους δεν ικανοποιήθηκαν. Περιλαμβάνουν την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων τροφίμων ώστε να πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ, ιδίως για το νωπό γάλα. Προδιαγραφές και κανόνες για τη χρήση γάλακτος που δεν πληροί τα κριτήρια σωματικών κυττάρων δεν έχουν ακόμη εγκριθεί.

Δείτε ακόμη: Οι αρχές ερευνούν μεγάλα σουπερμάρκετ για αθέμιτη πίεση στους προμηθευτές

Ρεκόρ ακατάλληλων προϊόντων

Στις αρχές Νοεμβρίου μόνο αναρτήθηκαν 14 ενημερώσεις στο Ευρωπαϊκό Σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών για επικίνδυνα τρόφιμα, RASFF, για προϊόντα προέλευσης Τουρκίας που ενέχουν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία των καταναλωτών. Οι χώρες στην οποίες εισήχθησαν τα ακατάλληλα τουρκικά προϊόντα και ειδοποίησαν το RASFF είναι η Γαλλία, η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Ελλάδα (δύο ειδοποιήσεις για αποξηραμένα βερίκοκα και για αλκοολούχα ποτά) η Ισπανία και η Μάλτα.

Τα ακατάλληλα τρόφιμα είναι κυρίως αποξηραμένα σύκα λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε καρκινογόνες αφλατοξίνες, και ωχρατοξίνη, απαγορευμένα φυτοφάρμακα σε λεμόνια και φιστίκια επίσης λόγω αφλατοξινών.

Δείτε ακόμη: Μεταλλικά κομμάτια σε μπισκότα της Mondelēz – Άμεση ανάκληση σε πολλές χώρες

Είναι εντυπωσιακό δε πως οι Αρχές της Μάλτας βρήκαν επίπεδα αφλατοξινών σε αποξηραμένα σύκα 87% για την Β1 και 94% για ολική αφλατοξίνη, πάνω από το ανώτερο όριο σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό κανονισμό για την παρουσία των καρκινογόνων μυκοτοξινών. Πιο συγκεκριμένα ενώ το όριο για την αφλατοξίνη Β1 είναι 6 μg/kg, η ποσότητα ήταν 96,8 μg/kg και για την ολική αφλατοξίνη ήταν 102,8 μg/kg με όριο τα 10 μg/kg…

Από τις αρχές του 2024 έχουν γίνει 6.000 έλεγχοι για υπολείμματα φυτοφαρμάκων και σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Cibum, 200 τόνοι ντομάτες από την Τουρκία καταστράφηκαν σε κλίβανο επειδή περιείχαν φυτοφάρμακα πάνω από τα όρια της Εθνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

Δείτε ακόμη: Πρόστιμο σε σουπερμάρκετ Μασούτης στην Έδεσσα – Διέθετε προς πώληση προϊόν περασμένης διατηρησιμότητας

Οι επιδόσεις Σερβίας, Γεωργίας, Μολδαβίας, Ουκρανίας

Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Σερβία είναι μέτρια προετοιμασμένη όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων, την κτηνιατρική και φυτοϋγειονομική πολιτική, αλλά δεν σημειώθηκε πρόοδος κατά την περίοδο αναφοράς.

Η αξιολόγηση διαπίστωσε ότι η χώρα εξακολουθεί να εφαρμόζει μια αναποτελεσματική προσέγγιση βάσει κινδύνου και οι εταιρείες της ΕΕ εξακολουθούν να διαμαρτύρονται για περίπλοκους και δαπανηρούς συνοριακούς ελέγχους για εισαγόμενα τρόφιμα.

Απομένουν ακόμη να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την κάλυψη των εναπομεινάντων απαιτήσεων για την έναρξη εξαγωγής νωπού κρέατος πουλερικών, αυγών και φρέσκου χοιρινού κρέατος στην ΕΕ. Η Σερβία δεν έχει ακόμη εφαρμόσει το εθνικό πρόγραμμα για τη βελτίωση της ποιότητας του γάλακτος. Δεν σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά την ευθυγράμμιση του επιτρεπόμενου επιπέδου αφλατοξινών στο γάλα με τους κανόνες της ΕΕ.

Δείτε επίσης: Απαγορευμένο φυτοφάρμακο σε σταφίδες και άλλα αποξηραμένα φρούτα – Επείγουσα ανάκληση

Οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του περασμένου έτους εξακολουθούν να ισχύουν. Περιλαμβάνουν την ιεράρχηση της διαδικασίας αναβάθμισης των εγκαταστάσεων τροφίμων ώστε να είναι σύμφωνη με τους κανόνες της ΕΕ και τη θέσπιση νομοθεσίας-πλαισίου για την ασφάλεια των τροφίμων, τους επίσημους ελέγχους, την καλή διαβίωση των ζώων και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.

Η Γεωργία έχει κάποιο επίπεδο προετοιμασίας στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων, της κτηνιατρικής και φυτοϋγειονομικής πολιτικής και σημειώθηκε πρόοδος.

Εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα ζητήματα που σχετίζονται με το σύστημα εμπορικού ελέγχου και εξαγωγών της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την έκδοση ηλεκτρονικών πιστοποιητικών και πέντε στους 10 συνοριακούς σταθμούς επιθεώρησης χρειάζονται αναβαθμισμένη υποδομή και εξοπλισμό.

Οι προϋπολογισμοί αυξήθηκαν το 2023 και το 2024, αλλά δεν επαρκούν για την αποτελεσματική εφαρμογή μέρους του νέου νομοθετικού πλαισίου. Η ευαισθητοποίηση και ο αυτοέλεγχος του ιδιωτικού τομέα για την ασφάλεια των τροφίμων πρέπει επίσης να βελτιωθούν.

Δείτε ακόμη: Σέρβιραν φακή με έντομα σε δρομολόγιο τρένου (βίντεο)

Η Μολδαβία έχει κάποιο επίπεδο προετοιμασίας για την ασφάλεια των τροφίμων, την κτηνιατρική και φυτοϋγειονομική πολιτική και σημείωσε πρόοδο όσον αφορά την ενίσχυση των ικανοτήτων των αρχών, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης του Εθνικού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ANSA). Κατά την περίοδο αναφοράς, η Μολδαβία εξουσιοδοτήθηκε να εξάγει νωπό κρέας πουλερικών στην Ευρώπη.

Τα ιδρύματα που είναι αρμόδια για την προστασία των καταναλωτών έλαβαν 5.066 καταγγελίες, συμπεριλαμβανομένων 986 για προϊόντα διατροφής. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αξιολόγηση του κινδύνου και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τους επίσημους ελέγχους.

Οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνουν την ευαισθητοποίηση των παραγωγών, των επιχειρήσεων και των καταναλωτών σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων και τα πρότυπα ποιότητας για τη βελτίωση της συμμόρφωσης και της εφαρμογής.

Η Ουκρανία παραμένει μέτρια προετοιμασμένη στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων. Σημειώθηκε κάποια πρόοδος, όπως η επέκταση της χρήσης του συστήματος εμπορικού ελέγχου και εμπειρογνωμόνων της ΕΕ (TRACES) και η μεταρρύθμιση των θεσμών για την ασφάλεια των τροφίμων.

Η Κρατική Υπηρεσία της Ουκρανίας για την Ασφάλεια των Τροφίμων και την Προστασία των Καταναλωτών, υπεύθυνη για τον έλεγχο της ασφάλειας των τροφίμων, πέτυχε μείωση προσωπικού σύμφωνα με τη διαδικασία μεταρρύθμισής της. Η Ουκρανία συμμετέχει στο σύστημα ταχείας ειδοποίησης για τρόφιμα και ζωοτροφές (RASFF), αλλά δεν είναι μέλος του δικτύου.

Εγκρίθηκε εκτελεστική νομοθεσία για τα προϊόντα ζωικής προέλευσης. Υπάρχει ένα σύστημα ανάλυσης, αξιολόγησης και διαχείρισης κινδύνου. Η ικανότητα έχει ενισχυθεί με περισσότερο προσωπικό και τη δημιουργία ομάδων εμπειρογνωμόνων, βάσης δεδομένων και επιστημονικού δικτύου.

Για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), τον Αύγουστο του 2023, η Ουκρανία ενέκρινε νόμο που ρυθμίζει τις δραστηριότητες γενετικής μηχανικής και θεσπίζει διαδικασίες έγκρισης ΓΤΟ και σύστημα επίσημων ελέγχων. Αυτό θα τεθεί σε ισχύ τον Σεπτέμβριο του 2026.