Νέα μελέτη καταρρίπτει το “φωτοστέφανο της υγείας” των πουλερικών
Αν και η κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος συνεχίζει να αυξάνεται, πρόσφατα σημειώθηκε μια στροφή προς ένα υψηλότερο ποσοστό πρόσληψης λευκού κρέατος και κυρίως κοτόπουλου, το οποίο συγκαταλέγεται αυτή τη στιγμή στα πιο ευρέως καταναλωτικά κρέατα. Εκτός του ότι τα πουλερικά παρέχουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας και συχνά είναι χαμηλότερα σε λιπαρά από τα προϊόντα κρέατος από άλλες ζωικές πηγές και θεωρείται μια πιο υγιεινή εναλλακτική λύση, ταυτόχρονα είναι αρκετά προσιτά και προσβάσιμα, γεγονός που εξηγεί τα υψηλά ποσοστά παγκόσμιας κατανάλωσης.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ανησυχία για τις φριτέζες αέρα – Πάνω από 3 εκατομμύρια ανακλήσεις παγκοσμίως λόγω κινδύνου υπερθέρμανσης και έκρηξης
Ωστόσο, η ευρεία βιομηχανική επεξεργασία των προϊόντων πουλερικών έχει μειώσει τη θρεπτική τους αξία προσθέτοντας νάτριο, κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη και συντηρητικά σε αυτά τα τρόφιμα. Στην πραγματικότητα, οι τρέχουσες εκτιμήσεις δείχνουν ότι το 26% των προϊόντων πουλερικών επεξεργάζεται με τη μορφή κρέατος χάμπουργκερ, κεμπάπ, ψωμάκια και μπουκιές.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Εντοπίστηκαν και στην Ευρώπη κατεψυγμένα ψάρια με επικίνδυνες τοξίνες – Τι μπορεί να προκαλέσει η κατανάλωσή τους
Αν και το 2018, το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο και το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο δήλωσαν ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις σχετικά με τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης κρέατος, κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, και του κινδύνου καρκίνου, μόνο περιορισμένες μελέτες στη βιβλιογραφία υποστηρίζουν ότι τα πουλερικά συνδέονταιμε τον κίνδυνο όλων των αιτιών θνησιμότητας.
Στόχος μελέτης Ιταλών επιστημόνων που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients ήταν να καλύψει αυτό το κενό και να αξιολογήσει για πρώτη φορά τη συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης λευκού κρέατος και της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες και από καρκίνους του γαστρεντερικού, εστιάζοντας στις επιπτώσεις της κατανάλωσης πουλερικών. Συλλέχθηκαν δεδομένα από 4869 συμμετέχοντες στις κοόρτες MICOL και NUTRIHEP. Το ερωτηματολόγιο EPIC χρησιμοποιήθηκε για την εξαγωγή πληροφοριών σχετικά με την κατανάλωση κοτόπουλου. Τα άτομα που συμμετείχαν παρακολουθήθηκαν για 19 χρόνια.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Έφηβη που διαγνώστηκε με σπάνιο όγκο στον εγκέφαλο συμβουλεύει: «Μην αγνοείτε ποτέ την υπερβολική δίψα»
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Κομμάτια μπλε πλαστικού σε λουκάνικα μεγάλου σούπερ μάρκετ
Αναλύοντας την εβδομαδιαία κατανάλωση πουλερικών, παρατηρήθηκε ότι τα άτομα που κατανάλωναν περισσότερα από 300 g είχαν 27% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες από αυτούς που καταναλώνουν λιγότερο από 100 g. Επιπλέον, ο κίνδυνος καρκίνου του γαστρεντερικού, για εβδομαδιαία κατανάλωση πουλερικών άνω των 300 g ήταν 2,27 ένας κίνδυνος που για τους άνδρες αυξήθηκε σε 2,61. Ο κίνδυνος αυξανόταν προοδευτικά όσο αυξανόταν η μερίδα που καταναλώθηκε και ήταν μεγαλύτερος σε σύγκριση με την ίδια μερίδα κόκκινου κρέατος.
Συμπερασματικά ο μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση πουλερικών άνω των 300 g/εβδομάδα σχετίζεται με στατιστικά σημαντικό αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας τόσο από όλες τις αιτίες όσο και από καρκίνο στο γαστρεντερικό σύστημα ενώ ο κίνδυνος είναι υψηλότερος για τους άνδρες παρά για τις γυναίκες. Ωστόσο σύμφωνα με τους ερευνητές απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα και να μάθουμε περισσότερα για τις επιπτώσεις των επεξεργασμένων πουλερικών.
Σύμφωνα με αναφορές άλλων μελετών που παρουσιάστηκαν σε αυτή την έρευνα, οι μέθοδοι μαγειρέματος και αποθήκευσης κρέατος επηρεάζουν σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του γαστρεντερικού. Οι Boldo et al. εντόπισαν αυξημένο κίνδυνο γαστρικών και εντερικών όγκων μεταξύ των καταναλωτών που προτιμούσαν καλομαγειρεμένο λευκό ή κόκκινο κρέας. Τα πλούσια σε πρωτεΐνες τρόφιμα, όταν μαγειρεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες ή θερμαίνονται για παρατεταμένους χρόνους, παράγουν μεταλλαξιογόνες ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των ετεροκυκλικών αμινών (HCAs), των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAHs) και των ενώσεων N-nitroso (NOCs). Το στήθος κοτόπουλο, , έχει περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη 23,3 g/100 gr. Μπορούμε να υποθέσουμε ειπαν οι ερευνητές, ότι το λευκό κρέας που μαγειρεύεται σε υψηλές θερμοκρασίες ή για μεγάλο χρονικό διάστημα (π.χ. ψήσιμο στη σχάρα, ψήσιμο στο μπάρμπεκιου,) σχηματίζει επίσης υψηλά επίπεδα μεταλλαξιογόνων ουσιών, που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παθογένεση του καρκίνου του γαστρικού. Επομένως, κατά τη μελέτη της συσχέτισης μεταξύ του κρέατος και του κινδύνου καρκίνου, δεν πρέπει να παραμεληθεί η αξιολόγηση του τύπου του κρέατος και της μεθόδου μαγειρέματος.
Αυτή η μελέτη έχει αρκετά δυνατά σημεία αλλά και ορισμένους περιορισμούς. Ένα από τα δυνατά σημεία της μελέτης είναι το μέγεθος του δείγματος. Περιλάμβανε 4869 συμμετέχοντες από μια κοόρτη που βασίζεται σε δύο δήμους στη νοτιοανατολική Ιταλία. Επίσης η παρακολούθηση διήρκεσε 19 χρόνια. Συνολικά, αυτή η μελέτη είναι από τις λίγες που έχει αναλύσει τις επιπτώσεις των πουλερικών στην κατάσταση της υγείας, ιδιαίτερα σε σχέση με τον κίνδυνο θνησιμότητας.
Όσον αφορά στους περιορισμούς, ένας από αυτούς είναι η απουσία πληροφοριών σχετικά με την κατανάλωση επεξεργασμένων πουλερικών και τη μορφή επεξεργασίας (δηλαδή αλλαντικά ή γρήγορο φαγητό). Αυτό οφείλεται στο ότι το ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση των διατροφικών συνηθειών περιλάμβανε μόνο μια γενική ερώτηση σχετικά με την κατανάλωση πουλερικών. Ένας άλλος πιθανός περιορισμός σχετίζεται με την αυτοαναφορά της δίαιτας. Ωστόσο, για να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα, κάθε FFQ εξετάστηκε από τους ειδικούς διατροφολόγους τη στιγμή της παράδοσης του ερωτηματολογίου.
«Πιστεύουμε ότι είναι ωφέλιμο να μετριάζουμε την κατανάλωση πουλερικών, εναλλάσσοντάς τα με άλλες εξίσου πολύτιμες πηγές πρωτεΐνης, όπως τα ψάρια. Πιστεύουμε επίσης ότι είναι απαραίτητο να εστιάσουμε περισσότερο στις μεθόδους μαγειρέματος, αποφεύγοντας τις υψηλές θερμοκρασίες και τους παρατεταμένους χρόνους μαγειρέματος» τόνισαν οι επιστήμονες της μελέτης.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ
Αναφορά: Bonfiglio, C., Tatoli, R., Donghia, R., Pesole, PL, & Giannelli, G. (2025). Αυξάνει η κατανάλωση πουλερικών τον κίνδυνο θνησιμότητας από καρκίνους του γαστρεντερικού συστήματος; Μια Προκαταρκτική Ανάλυση Ανταγωνιστικού Κινδύνου. Nutrients , 17 (8), 1370. https://doi.org/10.3390/nu17081370
Ακολουθήστε το Cibum 
