Το φαγητό δεν είναι μόνο τάση. Είναι υγεία, είναι γνώση — και χρειάζεται επιστημονική προσέγγιση για να είναι ασφαλές.
Στην εποχή των social media, το φαγητό δεν είναι απλώς διατροφή – είναι εικόνα, τάση, τρόπος ζωής. Το hashtag #CleanEating έχει κατακλύσει τις πλατφόρμες όπως το Instagram και το TikTok, προωθώντας έναν τρόπο διατροφής που υπόσχεται υγεία, φυσικότητα και αποτοξίνωση. Αλλά πίσω από τις τέλειες φωτογραφίες και τα “θρεπτικά” smoothies, πόσο ασφαλές είναι πραγματικά αυτό που προτείνουν οι food influencers;
Τι σημαίνει «Clean Eating»;
Το clean eating δεν έχει έναν επίσημο ορισμό, αλλά γενικά αναφέρεται στην κατανάλωση «καθαρών» τροφίμων — ανεπεξέργαστων, χωρίς πρόσθετα, χωρίς ζάχαρη ή συντηρητικά. Περιλαμβάνει συχνά βιολογικά προϊόντα, φυτικά γεύματα και αποχή από γλουτένη, γαλακτοκομικά ή ακόμα και ολόκληρες ομάδες τροφών.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ευρωπαϊκό μπλόκο σε ελληνικά μύδια λόγω μόλυνσης με κολοβακτηρίδια – Ειδοποίηση RASFF
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Γέμισε η Πασχαλινή Ευρωπαϊκή αγορά από επώνυμα αρώματα με απαγορευμένη ουσία – Μπαράζ ανακλήσεων σε πολύ γνωστές μάρκες
Οι κίνδυνοι της παραπληροφόρησης
Οι περισσότεροι influencers δεν είναι διατροφολόγοι ή επιστήμονες τροφίμων. Αυτό σημαίνει πως συχνά:
- Αναπαράγουν μύθους, όπως ότι η γλουτένη είναι επικίνδυνη για όλους ή ότι τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι πάντα τοξικά.
- Προτείνουν εξαντλητικές δίαιτες ή “αποτοξινώσεις” που μπορεί να οδηγήσουν σε διατροφικές ελλείψεις.
- Προωθούν συμπληρώματα ή προϊόντα χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση.
Παράδειγμα: Μερικοί influencers έχουν προτείνει να καταναλώνεται ωμή ζύμη ρεβιθιών ή σπιτικό ωμό γάλα αμυγδάλου, αγνοώντας τον κίνδυνο τροφιμογενών παθογόνων, όπως σαλμονέλα ή E. coli.
Έρευνες και επιστημονικές απόψεις
- Έρευνα του 2022 από το British Dietetic Association έδειξε ότι 1 στους 2 νέους επηρεάζεται από διατροφικό περιεχόμενο στα social media, ενώ το 35% των αναρτήσεων από influencers περιείχε παραπληροφόρηση.
- Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) επισημαίνει ότι η αυθαίρετη αποχή από ολόκληρες ομάδες τροφών (π.χ. υδατάνθρακες ή λιπαρά) μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκειες και προβλήματα υγείας.
Τι μπορούμε να κάνουμε ως καταναλωτές
- Να ελέγχουμε τις πηγές: Αν κάτι ακούγεται “υπερβολικά καλό για να είναι αληθινό”, μάλλον είναι.
- Να εμπιστευόμαστε διατροφολόγους ή έγκυρους φορείς (π.χ. EFSA, FDA, ΕΦΕΤ).
- Να προσεγγίζουμε τις “τάσεις” με κριτική σκέψη — ακόμα και αν έχουν πολλά likes.
- Να αποφεύγουμε ακραίες δίαιτες που προτείνουν αποχή από βασικά συστατικά χωρίς λόγο.
Το #CleanEating μπορεί να προωθεί θετικά μηνύματα, όπως η κατανάλωση περισσότερων φρούτων και λαχανικών. Όμως, όταν γίνεται χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση και από μη ειδικούς, μπορεί να οδηγήσει σε παραπληροφόρηση, φόβο για το φαγητό και ακόμα και σε διατροφικές διαταραχές.