Οι ερευνητές ζητούν αυξημένη ευαισθητοποίηση σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους από την κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων από τις μητέρες.
Μια νέα μελέτη σε ποντίκια δείχνει ότι η κατανάλωση γαλακτωματοποιητών -ένα κοινό συστατικό σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα- κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού σχετίζεται με ήπιους κινδύνους για την υγεία των απογόνων. Η Maria Milà-Guasch του Institut d’Investigacions Biomèdiques August Pi i Sunyer (IDIBAPS) στη Βαρκελώνη της Ισπανίας και οι συνεργάτες της παρουσίασαν αυτά τα ευρήματα στο περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης PLOS Biology .
Οι γαλακτωματοποιητές βοηθούν στη διατήρηση της υφής πολλών εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων παγωτών, ψωμιού, μειγμάτων κέικ, σούπες, σάλτσες για σαλάτες και άλλα. . Πρόκειται για συστατικό που χρησιμοποιείται στα τρόφιμα για να επιτευχθεί η επιθυμητή δομή. Οι γαλακτωματοποιητές είναι ουσίες που βοηθούν στην ανάμειξη δύο ή περισσοτέρων συστατικών( π.χ. ενός λιπαρού και ενός υδατικού ). Είναι ουσίες που μετατρέπουν την μία από τις προς ανάμειξη ουσίες σε μικκύλια, διασπείρει τα μικκύλια στην άλλη φάση και σταθεροποιεί το μείγμα κρατώντας τα μικκύλια απομακρυσμένα. Παρασκευάζονται είτε από βιολογικά υλικά (αυγά, κρέας, γάλα) ή συντίθενται από λιπαρά οξέα και παράγωγά τους. Χαρακτηριστικοί και πιο συνήθεις γαλακτωματωποιητές είναι τα φωσφολιπίδια, όπως η λεκιθίνη. Το μονογλυκερίδιο του στεατικού οξέος (GMS) αλλά και άλλα μονο- και δι-γλυκερίδια πετυχαίνουν την κρεμώδη υφή διαφόρων βουτύρων. Το κόμμι της ξανθάνης βοηθά την ανάμειξη λαδιού και νερού στα διάφορα dressing για σαλάτες και σταθεροποιεί το προϊόν σαν ένα μαλακό, ομογενές, μίγμα.
Προηγούμενη έρευνα είχε συνδέσει την κατανάλωση γαλακτωματοποιητών με αυξημένο κίνδυνο φλεγμονής του εντέρου, παχυσαρκίας και άλλων παθήσεων υγείας. Επιπλέον, οι μη ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες από εγκύους ή θηλάζουσες μητέρες έχουν συνδεθεί με μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία των απογόνων. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες επιπτώσεις της μητρικής κατανάλωσης γαλακτωματοποιητών στους απογόνους ήταν ασαφείς.
Για να βοηθήσουν στην αποσαφήνιση αυτών των επιπτώσεων, η Milà-Guasch και οι συνεργάτες της παρείχαν σε εργαστηριακά ποντίκια νερό που περιείχε δύο είδη γαλακτωματοποιητών που βρίσκονται συνήθως συνδυασμένα σε τρόφιμα,καρβοξυμεθυλοκυτταρίνη και πολυσορβικό. Από πριν από την εγκυμοσύνη έως τον θηλάζοντα απόγονο, τα θηλυκά ποντίκια έλαβαν τη μέγιστη συγκέντρωση κάθε γαλακτωματοποιητή που επιτρέπεται στα τρόφιμα από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Για σύγκριση, άλλα ποντίκια έλαβαν νερό χωρίς γαλακτωματοποιητές.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι απόγονοι ποντικών που κατανάλωναν γαλακτωματοποιητές είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο ορισμένων προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένων ήπιων μεταβολικών, γνωστικών και ψυχολογικών βλαβών. Αυτές οι επιδράσεις ήταν ισχυρότερες στους αρσενικούς απογόνους, αλλά οι θηλυκοί απόγονοι παρουσίασαν επίσης βλάβες.
Ένας συνδυασμός δοκιμών γονιδιακής έκφρασης και άλλων εργαστηριακών δοκιμών πρότεινε ότι η κατανάλωση γαλακτωματοποιητών από την μητέρα, οδήγησε σε διαταραχή της ανάπτυξης νευρικών κυκλωμάτων στον υποθάλαμο των απογόνων – ένα μέρος του εγκεφάλου που παίζει κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού.
Θα χρειαστεί πρόσθετη έρευνα για να διευκρινιστούν περαιτέρω οι επιπτώσεις στους απογόνους της κατανάλωσης γαλακτωματοποιητών από έγκυες και θηλάζουσες. Ωστόσο, με βάση τα νέα ευρήματά τους, οι ερευνητές ζητούν αυξημένη ευαισθητοποίηση σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους από την κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων από τις μητέρες. Εκφράζουν ιδιαίτερη ανησυχία για τα προϊόντα που θεωρούνται υγιεινά, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων προϊόντων για χορτοφάγους και vegan, τα οποία ωστόσο περιέχουν γαλακτωματοποιητές που θα μπορούσαν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε κινδύνους για την υγεία των απογόνων.
Ο συν-συγγραφέας Marc Claret προσθέτει: «Η μητρική κατανάλωση γαλακτωματοποιητών μπορεί να επηρεάσει την υγεία των απογόνων, προάγοντας ήπιες μεταβολικές διαταραχές, καταστάσεις που μοιάζουν με άγχος και γνωστικές βλάβες».
Για να διαβάσετε τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Milà-Guasch M, Ramírez S, Llana SR, Fos-Domènech J, Dropmann LM, Pozo M, et al. (2023) Προγράμματα κατανάλωσης μητρικών γαλακτωματοποιητών για τη μεταβολική και νευροψυχολογική υγεία των απογόνων σε ποντίκια. PLoS Biol 21(8): e3002171. https://doi.org/10.1371/journal.pbio.3002171