Επιστήμη: Πως οι γεύσεις δημιουργούν συνειρμικές αναμνήσεις

Θυμάστε τη μυρωδιά από το κοτόπουλο στο φούρνο της γιαγιάς τα Κυριακάτικα μεσημέρια; Θυμάστε το τραγούδι που ακούσατε στο πρώτο ραντεβού της ζωής σας;  Ή το άρωμα του χωριού το καλοκαίρι στα πρώτα σκιρτήματα; Η ικανότητα να θυμάστε σχέσεις μεταξύ άσχετων στοιχείων (μια μυρωδιά και μια τοποθεσία, ένα τραγούδι και ένα συμβάν) είναι γνωστή ως συσχετιστική μνήμη.

Οι ψυχολόγοι άρχισαν να μελετούν τη συνδετική μνήμη στη δεκαετία του 1800, με τον William James να περιγράφει το φαινόμενο στο κλασικό του 1890 The Principles of Psychology. Οι επιστήμονες σήμερα συμφωνούν ότι οι δομές που είναι υπεύθυνες για το σχηματισμό συνειρμικής μνήμης βρίσκονται στον έσω κροταφικό λοβό, ή στο περίφημο «κέντρο μνήμης» του εγκεφάλου, αλλά τα συγκεκριμένα κύτταρα που εμπλέκονται και ο τρόπος ελέγχου αυτών των κυττάρων, παραμένουν άλυτο μυστήριο.

Νευροεπιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine ανακάλυψαν συγκεκριμένους τύπους νευρώνων μέσα στο κέντρο μνήμης του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνοι για την απόκτηση νέων συνειρμικών αναμνήσεων. Επιπλέον, έχουν ανακαλύψει πώς ελέγχονται αυτοί οι συσχετιστικοί νευρώνες μνήμης. Στηριζόμαστε σε συνειρμικές αναμνήσεις στην καθημερινή μας ζωή και αυτή η έρευνα είναι ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση του λεπτομερούς μηχανισμού για το πώς σχηματίζονται αυτοί οι τύποι αναμνήσεων στον εγκέφαλο.

«Παρόλο που η συνειρμική μνήμη είναι μία από τις βασικότερες μορφές μνήμης στην καθημερινή μας ζωή, οι μηχανισμοί που βασίζονται στη συνειρμική μνήμη παραμένουν ασαφείς», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Kei Igarashi, καθηγητής του Κέντρου Νευροβιολογίας Μάθησης και Μνήμης και αναπληρωτής καθηγητής ανατομίας και νευροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή UCI.

Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature , αναφέρει για πρώτη φορά, ότι συγκεκριμένα κύτταρα στον πλευρικό ενδορινικό φλοιό του έσω κροταφικού λοβού, που ονομάζονται fan cells, απαιτούνται για την απόκτηση νέων συσχετιστικών αναμνήσεων και ότι αυτά τα κύτταρα ελέγχονται από τη ντοπαμίνη , μια χημική ουσία του εγκεφάλου που είναι γνωστό ότι εμπλέκεται στην εμπειρία της απόλαυσης ή της ανταμοιβής μας.

Στη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ηλεκτροφυσιολογικές καταγραφές και οπτογενετική για να καταγράψουν και να ελέγξουν τη δραστηριότητα από τα fan cells, σε ποντίκια καθώς μαθαίνουν να συσχετίζουν συγκεκριμένες οσμές με ανταμοιβές. Αυτή η προσέγγιση οδήγησε τους ερευνητές να ανακαλύψουν ότι τα fan cells υπολογίζουν και αντιπροσωπεύουν τη συσχέτιση των δύο νέων άσχετων στοιχείων (οσμή και ανταμοιβή). Τα fan cells είναι απαραίτητα για την επιτυχή απόκτηση νέων συσχετιστικών αναμνήσεων.

“Δεν περιμέναμε ποτέ ότι η ντοπαμίνη εμπλέκεται στο κύκλωμα μνήμης. Ωστόσο, όταν συσσωρεύτηκαν τα στοιχεία, σταδιακά έγινε σαφές ότι εμπλέκεται η ντοπαμίνη”, δήλωσε ο Igarashi. «Αυτά τα πειράματα μοιάζουν με αστυνομική περιπέτεια και είμαστε ενθουσιασμένοι για τα αποτελέσματα».

Η νέα ανακάλυψη είναι ένα σημαντικό κομμάτι στο παζλ της κατανόησης του τρόπου, με τον οποίο σχηματίζονται οι αναμνήσεις στον εγκέφαλο και θέτει τα θεμέλια πάνω στα οποία μπορούν να συνεχίσουν να χτίζουν άλλοι ερευνητές. Οι συνδετικές ικανότητες μνήμης είναι γνωστό ότι μειώνονται σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ. Η κατανόηση του νευροβιολογικού μηχανισμού για το πώς σχηματίζονται αυτές οι μνήμες είναι το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη θεραπευτικών για την επιβράδυνση της απώλειας των συσχετιστικών ικανοτήτων μνήμης στη νόσο Αλτσχάιμερ.

Πηγή: science daily