FRIETS project: Το καινοτόμο πρόγραμμα για αύξηση της διάρκειας ζωής των μούρων από το ΕΜΠ.
Παρόλο που τα μούρα είναι γλυκά και θρεπτικά, είναι επίσης και πολύ ευπαθή. Μια σημαντική πρόκληση είναι η διασφάλιση της μεταφοράς και παράδοσης των προϊόντων μούρων σε καλή κατάσταση. Εδώ έρχεται και το έργο FRIETS, το οποίο χρηματοδοτείται από την ΕΕ. Το FRIETS αναπτύσσει νέες τεχνικές αφυδάτωσης για να αυξήσει τη διάρκεια ζωής των μούρων, να αντικαταστήσει τα συμβατικά άλατα και τα σάκχαρα και να δημιουργήσει πιο υγιεινά σνακ.
Το πρόγραμμα εστιάζει σε νέους τρόπους επεξεργασίας φράουλας, σμέουρων και βατόμουρων και την μετατροπή τους σε σνακ που χωρίς προσθήκη ζάχαρης, αλάτος ή χημικών συντηρητικών. Οι ερευνητές αναπτύσσουν τεχνικές αποξήρανσης φρούτων που βοηθούν στη διατήρηση των βιοδραστικών ουσιών που βρίσκονται στις φράουλες, τα σμέουρα και τα βατόμουρα – φυσικά αντιοξειδωτικά και αντιμικροβιακές ενώσεις που έχουν αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία και παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των μούρων. Η ελληνική εταιρεία τροφίμων Rezos Brands ηγείται του προγράμματος FRIETS, το οποία διαρκεί τέσσερα χρόνια έως τον και Αύγουστο του 2025 και περιλαμβάνει 13 εταίρους από πέντε ευρωπαϊκές χώρες: Κύπρο, Ελλάδα, Μάλτα, Ρουμανία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Στο πλαίσιο του προγράμματος διεξήχθη μια μελέτη βελτιστοποίησης για τη διαδικασία ωσμωτικής αφυδάτωσης για μια ποικιλία μούρων (φράουλα, σμέουρο, βατόμουρο και μύρτιλο) με έμφαση σε βασικές παραμέτρους όπως ο χρόνος διεργασίας, ο τύπος και η συγκέντρωση του διαλύματος και η αναλογία στερεού:διαλύματος. Συγκεκριμένα μελετήθηκαν εναλλακτικοί ωσμωτικοί διαλύτες, όπως γλυκερόλη και χυμός μήλου, με σκοπό την αντικατάσταση διαλυμάτος σακχαρόζης. Τα αποτελέσματα για τις φράουλες, τα σμέουρα και τα βατόμουρα ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητικά, οδηγώντας σε σημαντική μείωση της υγρασίας τους. Ωστόσο, τα μύρτιλα παρουσίασαν μια μοναδική πρόκληση λόγω της ανθεκτικότητας της φλούδας τους, απαιτώντας πρόσθετες προσπάθειες. Συνολικά, η χρήση εναλλακτικών ωσμωτικών διαλυμάτων απέδωσε πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, δημιουργώντας προιόντα με ανώτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και αποδεκτή/ευχάριστη γεύση. Η εφαρμογή εναλλακτικών λύσεων όχι μόνο διευκόλυνε την αποτελεσματική ωσμωτική αφυδάτωση αλλά συνέβαλε επίσης στη συνολική βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων μούρων, δίνοντας έμφαση στις δυνατότητες καινοτομίας και βελτίωσης στις μεθοδολογίες επεξεργασίας φρούτων.
Στη συνέχεια, εναλλακτικές επικαλύψεις που προέρχονται από μικροφύκη και μακροφύκη, εξετάστηκαν σχολαστικά για διάφορα χαρακτηριστικά. Οι επικαλύψεις μικροφυκών, που ενσωματώνουν συστατικά όπως άμυλο και πρωτεΐνες από Chlorella vulgaris, επέδειξαν ανώτερες ιδιότητες σε σύγκριση με τις συμβατικές επικαλύψεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίστρωση με βάση την πρωτεΐνη φυκιών επέδειξε βέλτιστες φυσικοχημικές, οπτικές και θερμικές ιδιότητες, αν και υστερούσε στη μηχανική αντοχή. Η ενσωμάτωση βιοδραστικών ενώσεων, ενίσχυσε σημαντικά την αντιοξειδωτική δράση, τονίζοντας τη δυνατότητα λειτουργικής βελτίωσης των επικαλύψεων. Όσον αφορά στις επικαλύψεις με βάση τα μακροφύκη, το αλγινικό νάτριο εμφανίστηκε ως μια πολύτιμη βιοπολυμερική μήτρα κατάλληλη για το σχεδιασμό στρωμάτων συσκευασίας για διάφορα φρούτα. Η προσθήκη γλυκερίνης βελτίωσε τη φυσική αντοχή των στερεών βιοφίλμ, ενώ η συμπλήρωση αλγινικού νατρίου με φυτικά εκχυλίσματα οδήγησε σε αλλοιώσεις στη φυσική εμφάνιση και τα χαρακτηριστικά. Τελικά, αυτή η μελέτη αποδεικνύει ότι οι εναλλακτικές εδώδιμες επικαλύψεις, προσαρμοσμένες στις συγκεκριμένες απαιτήσεις του προϊόντος, μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στη διατήρηση της ποιότητας των προϊόντων διατροφής και τη σταθερότητα στη διάρκεια ζωής.
Στη συνέχεια του έργου, οι προαναφερθείσες εδώδιμες επικαλύψεις, από μικροφύκη και μακροφύκη, εφαρμόζονται σε μούρα για να εκτιμηθεί ο αντίκτυπός τους στη διάρκεια ζωής και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Ο πρωταρχικός στόχος είναι να εξεταστεί προσεκτικά η αποτελεσματικότητα αυτών των εναλλακτικών επικαλύψεων στη διατήρηση της φρεσκάδας και στη βελτίωση της συνολικής ποιότητας των μούρων κατά την αποθήκευση. Οι επικαλύψεις με βάση τα μικροφύκη, που ενσωματώνουν συστατικά όπως πρωτεΐνη φυκών και άμυλο και οι επικαλύψεις αλγινικού νατρίου που προέρχονται από μακροφύκη, αναμένεται να δημιουργήσουν προιόντα με ανώτερες ιδιότητες και μεγάλη διάρκεια ζωής. Η συμπερίληψη βιοδραστικών ενώσεων αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην αντιοξειδωτική δράση και την οξειδωτική σταθερότητα. Αυτή η έρευνα αντιπροσωπεύει ένα κρίσιμο βήμα προς την ανάπτυξη καινοτόμων στρατηγικών για την παράταση της διάρκειας ζωής των μούρων με ταυτόχρονη διατήρηση ή ακόμα και ενίσχυση των ποιοτικών τους χαρακτηριστικών μέσω της εφαρμογής εδώδιμων επικαλύψεων.
Περισσότερες πληροφφορίες μπορείτε να βρείτε στο επίσημο site του FRIETS και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Website: http://www.friets.eu
Facebook: https://www.facebook.com/Frietsproject
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/friets/
X: https://twitter.com/FRIETS10
YouTube Channel: https://www.youtube.com/@FRIETSproject
Ακολουθήστε το Cibum 
