Τα ισότοπα αζώτου στο σμάλτο των δοντιών δεν δείχνουν στοιχεία κατανάλωσης κρέατος σε Αυστραλοπίθηκους.
Ανθρώπινοι πρόγονοι όπως ο Αυστραλοπίθηκος – που έζησαν περίπου 3,5 εκατομμύρια χρόνια πριν στη νότια Αφρική – έτρωγαν πολύ λίγο έως καθόλου κρέας, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science. Αυτό το συμπέρασμα προέρχεται από μια ανάλυση ισοτόπων αζώτου στο απολιθωμένο σμάλτο των δοντιών επτά ατόμων Australopithecus. Τα δεδομένα αποκάλυψαν ότι αυτοί οι πρώιμοι άνθρωποι βασίζονταν κυρίως σε φυτικές δίαιτες, με ελάχιστα έως καθόλου στοιχεία κατανάλωσης κρέατος.
Η κατανάλωση ζωικών πόρων, ιδιαίτερα του κρέατος, θεωρείται κρίσιμο σημείο καμπής στην ανθρώπινη εξέλιξη. Αυτή η πλούσια σε πρωτεΐνες τροφή έχει συνδεθεί με την αύξηση του όγκου του εγκεφάλου και την ικανότητα ανάπτυξης εργαλείων. Ωστόσο, οι άμεσες αποδείξεις για το πότε εμφανίστηκε το κρέας στους πρώτους προγόνους μας και για το πώς αναπτύχθηκε η κατανάλωσή του με την πάροδο του χρόνου, ήταν ασαφείς. Μια ομάδα ερευνητών από το Ινστιτούτο Χημείας Max Planck στη Γερμανία και το Πανεπιστήμιο του Witwatersrand στη Νότια Αφρική (Wits University) παρέχει τώρα στοιχεία ότι οι ανθρώπινοι πρόγονοι του γένους Australopithecus που ζούσαν στη νότια Αφρική μεταξύ 3,7 και 3,3 εκατομμυρίων ετών επιβίωναν ως επί το πλείστον από κατανάλωση φυτών.
Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα σταθερών ισοτόπων από το σμάλτο των δοντιών των ατόμων Australopithecus που βρέθηκαν στο σπήλαιο Sterkfontein κοντά στο Γιοχάνεσμπουργκ, μέρος του “Cradle of Humankind” της Νότιας Αφρικής, μιας περιοχής γνωστής για την πλούσια συλλογή απολιθωμάτων πρώιμων ανθρωπίνων. Συνέκριναν τα ισοτοπικά δεδομένα του Αυστραλοπίθηκου με αυτά από δείγματα δοντιών συνυπάρχοντων ζώων, συμπεριλαμβανομένων πιθήκων, αντιλόπες και μεγάλων αρπακτικών όπως οι ύαινες, τα τσακάλια και οι μεγάλες γάτες.
Το σμάλτο των δοντιών διατηρεί διατροφικές “υπογραφές“
«Το σμάλτο των δοντιών είναι ο σκληρότερος ιστός του σώματος των θηλαστικών και μπορεί να διατηρήσει το ισοτοπικό αποτύπωμα της διατροφής ενός ζώου για εκατομμύρια χρόνια», λέει η γεωχημικός Tina Lüdecke, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Οι αναλογίες ισοτόπων αζώτου έχουν χρησιμοποιηθεί από καιρό για τη μελέτη της διατροφής των σύγχρονων ζώων και των ανθρώπων σε μαλλιά, νύχια, οστά και πολλά άλλα οργανικά υλικά. Ωστόσο, στο απολιθωμένο υλικό, αυτές οι μετρήσεις είχαν προηγουμένως περιοριστεί σε δείγματα ηλικίας μόνο μερικών δεκάδων χιλιάδων ετών λόγω της υποβάθμισης του οργανικού υλικού με την πάροδο του χρόνου. Σε αυτή τη μελέτη, η Tina Lüdecke χρησιμοποίησε μια νέα τεχνική που αναπτύχθηκε στο εργαστήριο του Alfredo Martínez-García στο Ινστιτούτο Χημείας Max Planck, για να μετρήσει τις αναλογίες ισοτόπων αζώτου στο απολιθωμένο σμάλτο των δοντιών ηλικίας εκατομμυρίων ετών.
Στοιχεία για τρόφιμα κυρίως φυτικής προέλευσης
Η ομάδα των ερευνητών διαπίστωσε ότι οι αναλογίες ισοτόπων αζώτου στο σμάλτο των δοντιών του Australopithecus διέφεραν, αλλά ήταν σταθερά χαμηλές, παρόμοιες με αυτές των φυτοφάγων και πολύ χαμηλότερες από αυτές των σύγχρονων σαρκοφάγων. Καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η διατροφή αυτών των όντων ήταν ποικίλη αλλά αποτελούνταν σε μεγάλο βαθμό ή αποκλειστικά από φυτικά τρόφιμα. Επομένως, ο Αυστραλοπίθηκος δεν κυνηγούσε τακτικά μεγάλα θηλαστικά όπως, για παράδειγμα, οι Νεάντερταλ λίγα εκατομμύρια χρόνια αργότερα. Ενώ οι ερευνητές δεν μπορούν να αποκλείσουν εντελώς την πιθανότητα περιστασιακής κατανάλωσης πηγών ζωικής πρωτεΐνης όπως αυγά ή τερμίτες, τα στοιχεία δείχνουν μια διατροφή που ήταν κυρίως χορτοφαγική.
Πηγή: Υλικά που παρέχονται από το Πανεπιστήμιο του Witwatersrand
Αναφορά: Tina Lüdecke, Jennifer N. Leichliter, Dominic Stratford, Daniel M. Sigman, Hubert Vonhof, Gerald H. Haug, Marion K. Bamford, Alfredo Martínez-García. Οι Australopithecus στο Sterkfontein δεν κατανάλωναν σημαντικό κρέας θηλαστικών . Science , 2025; 387 (6731): 309 DOI: 10.1126/science.adq7315
Ακολουθήστε το Cibum 
