Κύρια αιτία τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ασθένειες του αναπνευστικού
Στην πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Clinical Nutrition, οι ερευνητές εξέτασαν 27.670 συμμετέχοντες, για να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων (UPFs) στον μεταβολισμό και στον κίνδυνο θνησιμότητας. Η μακροχρόνια μελέτη παρακολούθησης (μέσος όρος = 23,3 έτη) αποκάλυψε ότι η πρόσληψη UPF συσχετίστηκε θετικά με τη θνησιμότητα, ιδιαίτερα στις γυναίκες.
Συγκεκριμένα, η πρόσληψη UPF συσχετίστηκε σημαντικά με αυξημένους κινδύνους θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα (CVD), πρόωρη θνησιμότητα και θνησιμότητα από αναπνευστικές νόσους, ενώ δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τη θνησιμότητα από καρκίνο.
Διαβάστε ακόμη: Lidl Fr: Ανάκληση δημοφιλούς νοστιμιάς από 450 σουπερμάρκετ – Κίνδυνος τραυματισμού
Τι είναι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα
Το σύστημα ταξινόμησης NOVA ορίζει τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα (UPFs, Group 4 Foods) ως παράγωγα τροφίμων που χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό μετασχηματισμού και χρήσης πολλών συστατικών, συμπεριλαμβανομένων προσθέτων τροφίμων και επεξεργασμένων πρώτων υλών, με ελάχιστο έως καθόλου θρεπτικό περιεχόμενο. Τα UPF παρουσιάζουν μια σειρά από χαρακτηριστικά θελκτικά για τον καταναλωτή, συμπεριλαμβανομένης της γεύσης, της φθηνής τιμής και της εύκολης πρόσβασης, με αποτέλεσμα την έκρηξη της δημοτικότητάς τους τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι δυτικές χώρες και οι ανεπτυγμένες περιοχές έχουν συμβάλει δυσανάλογα στη δημοτικότητα των UPF, με τα προϊόντα διατροφής να αποτελούν σημαντικά τμήματα του «Δυτικού Διατροφικού Μοτίβου», της βασικής διατροφής του 14-44% των Ευρωπαίων και σχεδόν του 60% των Ηνωμένων Πολιτειών (ΗΠΑ).
Διαβάστε ακόμη: Ειδοποίηση RASFF για σέλινο γεμάτο επικίνδυνα φυτοφάρμακα
Τα ευρήματα
Από τους 27.670 συμμετέχοντες στη μελέτη, το 60,7% ήταν γυναίκες, με μέση ηλικία τα 58,1 έτη. Κατά τη διάρκεια των 23,3 ετών παρακολούθησης, ~41% (n = 11.333) του δείγματος πέθανε από χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων του καρκίνου (3.938), της καρδιαγγειακής νόσου (3.709) ή αναπνευστικών παθήσεων (758). Από αυτές, 3.672 θεωρήθηκαν «πρόωρη» θνησιμότητα.
Οι αναλύσεις διαιτητικών στοιχείων εντόπισαν ότι οι UPFs αποτελούσαν το 13,4% της συνολικής πρόσληψης τροφής του δείγματος. Οι συμμετέχοντες με υψηλότερη πρόσληψη UPF ήταν πιο πιθανό να είναι γυναίκες, μεγαλύτερης ηλικίας, που ποτέ δεν είχαν καπνίσει και κατανάλωναν ελάχιστες ποσότητες αλκοόλ. Η υψηλή πρόσληψη UPF συσχετίστηκε επίσης με την κατάσταση εκπαίδευσης (χαμηλή), τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ, υψηλό) και τον επιπολασμό του καρκίνου. Οι κύριοι συνεισφέροντες στην πρόσληψη UPF ήταν τα δημητριακά πρωινού (26%), τα ποτά (23,3%), τα ζαχαρούχα προϊόντα (18,4%), οι σάλτσες (15,5%) και το κρέας και τα ψάρια (13,6%).
Οι αναλύσεις αναλογίας κινδύνου αποκάλυψαν σημαντικές, μη γραμμικές θετικές συσχετίσεις μεταξύ της κατανάλωσης UPF και της θνησιμότητας από κάθε αιτία. Οι αναλύσεις των συμμεταβλητών διευκρίνισαν ότι αυτή η συσχέτιση ήταν ισχυρότερη και γραμμική στα θηλυκά και ασθενέστερη στα αρσενικά.
Διαβάστε ακόμη: Πλαστικό σε παγάκια – Μαζική ανάκληση στη Γερμανία
Τα ευρήματα της μελέτης αποκάλυψαν ότι οι γυναίκες και τα ηλικιωμένα άτομα διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας σε σύγκριση με τους νεότερους ή άνδρες ομολόγους τους. Οι ασθενείς με υψηλότερο ΔΜΣ και εκείνοι που δεν κάπνισαν ποτέ διέτρεχαν παρόμοιο κίνδυνο.
Η ανάλυση λιπιδίων και λιποπρωτεϊνών υποστήριξε αυτά τα ευρήματα, αποκαλύπτοντας ότι η υψηλότερη πρόσληψη UPF συνδέθηκε με δυσμενή προφίλ λιπιδίων, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης HDL και της αυξημένης VLDL. Οι μεταβολομικές αναλύσεις επικύρωσαν αυτά τα ευρήματα ενώ εντόπισαν περαιτέρω 93 μεταβολικές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ποσοτικοποίηση της φυσιολογικής έκθεσης σε UPF σε μελλοντική έρευνα.
Ακολουθήστε το Cibum 
