Της Ελένης Καράγιωργα-Βούγα*
Το βιολογικό λογότυπο της ΕΕ, ενώ αναγνωρίζεται εύκολα από τους καταναλωτές, δεν εμπνέει υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης, όπως φαίνεται από την έρευνα που διεξήχθη από το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο Strength2Food.
Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη γνώσης για το πώς λειτουργεί το σύστημα παραγωγής βιολογικών προϊόντων. Το άρθρο αυτό απαντά σε ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης του συστήματος βιολογικής παραγωγής στην Ευρώπη συνολικά, αλλά και στα κράτη μέλη.
Ποιος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση της παραγωγής βιολογικών τροφίμων στην ΕΕ;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG AGRI) είναι η υπεύθυνη για την ανάπτυξη και διαχείριση των πολιτικών που αφορούν την παραγωγή βιολογικών τροφίμων στην Ευρώπη. Η DG AGRI διαχειρίζεται τη κανονιστική επιτροπή βιολογικής παραγωγής, η οποία περιλαμβάνει εκπροσώπους από τα κράτη μέλη, καθώς και ομάδα εμπειρογνωμόνων για τεχνικές συμβουλές.
Η διενέργεια επίσημων ελέγχων στη βιολογική παραγωγή αποτελεί ευθύνη της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (DG SANTE). Προκειμένου να διασφαλιστεί η εναρμόνιση της παραγωγής βιολογικών τροφίμων σε ολόκληρη την Ευρώπη, η DG SANTE αξιολογεί κατά πόσον τα κράτη μέλη ακολουθούν τους κανόνες για την παραγωγή βιολογικών τροφίμων.
Μέλη Ε.Ε.
Παρόλο που ο νόμος και οι πολιτικές για τη βιολογική παραγωγή αναπτύσσονται σε επίπεδο ΕΕ, τα κράτη μέλη μεμονωμένα είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία συστημάτων ελέγχου που παρακολουθούν την τήρηση των προτύπων. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν να δημιουργήσουν δημόσια, ιδιωτικά ή μικτά συστήματα ελέγχου. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, οι φορείς ελέγχου πρέπει να διαθέτουν την τεχνογνωσία, τον εξοπλισμό και την υποδομή για να διασφαλίσουν την ορθή λειτουργία του βιολογικού συστήματος. Τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές επιθεωρούν τους βιολογικούς παραγωγούς και ενεργούν όταν δεν πληρούνται τα πρότυπα. Επί του παρόντος, υπάρχουν 250 δημόσιοι και ιδιωτικοί οργανισμοί ελέγχου που επιβλέπουν τη βιολογική παραγωγή σε ολόκληρη την ΕΕ.
Τα μέτρα εφαρμόζονται και στα εισαγόμενα προϊόντα;
Τα βιολογικά τρόφιμα που παράγονται εκτός Ευρώπης βρίσκονται ήδη σε ράφια σούπερ μάρκετ και όλο και περισσότερο σε υπαίθριες αγορές. Για να μπορέσουν να πωληθούν προϊόντα με την ετικέτα «βιολογικό», οι χώρες εξαγωγής πρέπει να ενσωματώσουν στους κανονισμούς τους τις απαιτήσεις της ΕΕ και τους κανόνες παραγωγής για τα προϊόντα αυτά. Επιπλέον, ο έλεγχος και η παρακολούθηση πρέπει να είναι ισοδύναμοι με αυτούς που εφαρμόζονται σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Αργεντινή, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Κόστα Ρίκα, η Χιλή, η Ινδία, το Ισραήλ, η Ιαπωνία, η Ελβετία, η Τυνησία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νέα Ζηλανδία και η Δημοκρατία της Κορέας έχουν συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την εισαγωγή βιολογικών προϊόντων στην ΕΕ και υποβάλλουν σε ετήσια βάση λεπτομερείς εκθέσεις σχετικά με τα βιολογικά συστήματα παραγωγής τους.
Τι συμβαίνει σε περίπτωση μη συμμόρφωσης;
Εάν ένας παραγωγός βιολογικών προϊόντων δεν συμμορφώνεται με τους κανόνες βιολογικής παραγωγής, οι αρχές ελέγχου διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα αποσύρονται ή επανασυσκευάζονται χωρίς τη βιολογική ετικέτα και δεν διατίθενται στην αγορά ως βιολογικά. Εάν ένας παραγωγός παραβλέπει τους κανόνες επανειλημμένα, ενδέχεται να απαγορευθεί η πώληση βιολογικών προϊόντων τους στην ΕΕ.
Σχετικά με το Λογότυπο.
Το λογότυπο είναι υποχρεωτικό για τα περισσότερα βιολογικά προϊόντα και πρέπει να εμφανίζεται σύμφωνα με ένα συγκεκριμένο σύνολο κανόνων. Αυτό γίνεται για να αποφεύγεται η σύγχυση των καταναλωτών, να διατηρείται η εμπιστοσύνη στα βιολογικά τρόφιμα και να υποστηρίζονται οι αρχές στα οικεία καθεστώτα επιθεώρησης.
Το λογότυπο βιολογικών προϊόντων πρέπει να χρησιμοποιείται από:
- όλα τα προσυσκευασμένα τρόφιμα της ΕΕ που παράγονται και πωλούνται ως βιολογικά εντός της ΕΕ.
- Επιπλέον, το λογότυπο μπορεί να χρησιμοποιείται προαιρετικά από:
- εισαγόμενα προϊόντα τα οποία συμμορφώνονται με τους κανόνες της ΕΕ για την εισαγωγή βιολογικών προϊόντων·
- μη προσυσκευασμένα βιολογικά προϊόντα·
- βιολογικά προϊόντα της ΕΕ που διατίθενται σε αγορές τρίτων χωρών
- στο πλαίσιο ενημερωτικών εκστρατειών εκπαίδευσης του κοινού σχετικά με το σύστημα βιολογικής παραγωγής (εφόσον δεν είναι παραπλανητική ούτε χρησιμοποιείται για να υποδηλωθεί ότι ένα μη βιολογικό προϊόν πληροί τις απαιτήσεις ενός βιολογικού).
Το λογότυπο δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για:
- προϊόντα που περιέχουν λιγότερο από 95 % βιολογικά συστατικά·
- επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, όπως εστιατόρια ή νοσοκομεία·
- προϊόντα που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των βιολογικών κανόνων, όπως καλλυντικά ή προϊόντα κυνηγιού και αλιείας·
- προϊόντα υπό «μετατροπή» (στα οποία έχουν εφαρμοστεί πρόσφατα βιολογικές μέθοδοι και ενδέχεται να περιέχουν ακόμη μη βιολογικές ουσίες στο έδαφος ή στη ζωική αλυσίδα).
Εμφάνιση του λογότυπου
Το λογότυπο πρέπει να εμφανίζεται βάσει αυστηρών κανόνων. Δεν πρέπει να είναι μικρότερο από 13,5 mm επί 9 mm. Στις πολύ μικρές συσκευασίες όπου αυτό δεν είναι δυνατό, επιτρέπεται να είναι 9 mm επί 6 mm.
Το λογότυπο πρέπει να εμφανίζεται στον συνήθη πράσινο και λευκό χρωματικό συνδυασμό, εκτός από τις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται μονόχρωμος εκτυπωτής.
Δεν μπορεί να είναι στυλιζαρισμένο (για παράδειγμα, με την προσθήκη διάφανου φόντου ή εφέ 3D).
Πληροφορίες από: eufic Ευρωπαϊκή Επιτροπή
*Ελένη Καράγιωργια-Βούγα Τεχνολογία τροφίμων, MSc Food Quality Management, Σύμβουλος ασφάλειας τροφίμων AG ADVENT AE
Δείτε επίσης:
Νέα υπηρεσία καταγγελιών για την ασφάλεια τροφίμων
Φάκελος Ισταμίνη: η τοξίνη που προκαλεί τροφικές δηλητηριάσεις
Φάκελος Κουμαρίνη: γιατί ανακαλούνται τρόφιμα που περιέχουν κουμαρίνη
ΕΦΕΤ: Αλλαγές στον τρόπο επιβολής προστίμων στις επιχειρήσεις τροφίμων
Εστίαση: Πότε θα είναι έτοιμη η εφαρμογή για τον έλεγχο των εμβολιασμένων
5 μελλοντικά θέματα ασφάλειας των τροφίμων που πρέπει να γνωρίζετε
Β. Ρούσσος: Η Ειρήνη Παππά έπεσε στα πόδια του για ένα ζεϊμπέκικο!
Δροσερή καλοκαιρινή μακαρονάδα με λεμόνι!
Αρχές Λειτουργίας Ανιχνευτών Μετάλλων στην Βιομηχανία Τροφίμων
Παγωτό: η επιτυχία της βιομηχανικής παραγωγής κρίνεται στην λεπτομέρεια