Τρείς στις πέντε σημερινές ενημερώσεις στο RASFF ήταν για σοβαρό κίνδυνο από προϊόντα Τουρκίας!

Για άλλη μία φορά σε αποξηραμένα σύκα Τουρκίας εντοπίστηκαν καρκινογόνες αφλατοξίνες.

Μέχρι στιγμής σήμερα, στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) έχουν δημοσιευτεί 5 ειδοποιήσεις για ακατάλληλα τρόφιμα που έχουν εντοπιστεί και αποτελούν κίνδυνο για την υγεία των καταναλωτών. Το RASFF διασφαλίζειτ ην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των χωρών μελών για την υποστήριξη της ταχείας αντίδρασης των αρχών για την ασφάλεια των τροφίμων σε περίπτωση κινδύνου για τη δημόσια υγεία που προκύπτουν από την τροφική αλυσίδα. 

Είναι εντυπωσιακό, πως οι τρεις από τις πέντε ενημερώσεις αφορούν σε τρόφιμα προέλευσης Τουρκίας. Και οι τρείς ενημερώσεις, είναι κατηγορίας κινδύνου «σοβαρός», έγιναν από τη Βουλγαρία η οποία είναι ο συνήθης δρόμος εισαγωγής τούρκικων προϊόντων στην ΕΕ και αφορούσαν σε αποξηραμένα σύκα με υψηλή περιεκτικότητα σε αφλατοξίνες (προφανώς τρία διαφορετικά φορτία). Εντωμεταξύ χθες και η Γερμανία ενημέρωσε για τούρκικα αποξηραμένα σύκα στα οποία ανιχνεύτηκαν υψηλά επίπεδα ωχρατοξίνης Α.

Μελέτη για τις αιτίες πίσω από την παρουσία καρκινογόνων αφλατοξινών στα αποξηραμένα σύκα Τουρκίας, οδήγησε στο συμπέρασμα πως οφείλονται στις καιρικές συνθήκες, μαζί με τις γεωργικές πρακτικές και, τις συνθήκες επεξεργασίας και αποθήκευσης των σύκων.

Βέβαια η Τουρκία δεν είναι η μοναδική χώρα που παράγει αποξηραμένα σύκα με μυκοτοξίνες. Πριν από λίγες ημέρας δημοσιεύτηκε στο RASFF ειδοποίηση και για ελληνικά αποξηραμένα σύκα με υψηλή ποσότητα αφλατοξινών.

Τι είναι οι αφλατοξίνες

Οι αφλατοξίνες είναι πολύ σταθερές και δεν καταστρέφονται από τη θερμότητα του μαγειρέματος ή του ψησίματος. και δεν μπορούν να αναγνωριστούν από τους καταναλωτές. Γι’ αυτό τα προϊόντα που ανακαλούνται λόγω αφλατοξινών, δεν πρέπει να καταναλώνονται, ακόμη και αν δεν φαίνεται μούχλα.

Η τακτική κατανάλωση τροφών με αφλατοξίνες ( τοξίνες μούχλας ή αλλιώς μυκοτοξίνες)  μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος, να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες και να οδηγήσει σε προβλήματα στα νεφρά και στο ανοσοποιητικό σύστημα. Η κατανάλωση τροφής που περιέχει μεγάλη ποσότητα αφλατοξινών ταυτόχρονα μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική ανεπάρκεια και ακόμη και θάνατο. Η μακροχρόνια έκθεση οδηγεί επίσης σε διάφορες επιπλοκές όπως καθυστέρηση της ανάπτυξη. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας τροφίμων EFSA, που επαναξιολόγησε τις αφλατοξίνες το 2020 επιβεβαίωσε ότι είναι γονιδιοτοξικές και η αφλατοξίνη AFB1 (η ομάδα των αφλατοξινών περιλαμβάνει περισσότερες από 20 διαφορετικές ουσίες που είναι ιδιαίτερα τοξικέ) είναι η πιο επικίνδυνη και μπορεί να προκαλέσει ηπατοκυτταρικά καρκινώματα στους ανθρώπους.Τα τρόφιμα που είναι πιο ευαίσθητα στις αφλατοξίνες περιλαμβάνουν τα φιστίκια, το καλαμπόκι, τους ξηρούς καρπούς και ορισμένα μικρά δημητριακά όπως το ρύζι. 

Ωχρατοξίνη

Και η ωχρατοξίνη Α είναι ένα ισχυρό καρκινογόνο και ο νεφρός είναι το “κύριο όργανο” του στόχου του. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων EFSA τα υπολογιζόμενα περιθώρια έκθεσης για καρκινογόνες επιδράσεις της ωχρατοξίνης Α υποδηλώνουν πιθανή ανησυχία για την υγεία για ορισμένες ομάδες καταναλωτών. Η ωχρατοξίνη Α έχει επίσης κατηγοριοποιηθεί ως καρκινογόνο της ομάδας 2Β για τον άνθρωπο από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC, 1993).