Ο κακός ύπνος συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πολλών σοβαρών καταστάσεων υγείας.
Η σωστή ποσότητα ύπνου καλής ποιότητας είναι σημαντική, διότι δεν επηρεάζει μόνο το αν αισθάνεστε κουρασμένοι. Η έλλειψη και η κακή ποιότητα ύπνου συνδέονται και οι δύο με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων ασθενειών και καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στη σύνδεση μεταξύ του εγκεφάλου σας και του μικροβιώματος του εντέρου σας, των τρισεκατομμυρίων βακτηρίων και άλλων μικροσκοπικών οργανισμών που ζουν εκεί.
Το εύρος των “καλών” και “κακών” μικροβίων στο έντερό σας έχει συνδεθεί με το πόσο καλά κοιμάστε και ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι η αλλαγή του μικροβιώματός σας μπορεί να βελτιώσει τον ύπνο σας.
Πώς συνδέονται το έντερο και ο εγκέφαλος;
Το έντερό και ο εγκέφαλός σας συνδέονται και μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους με διάφορους τρόπους. Αυτοί οι διαφορετικοί μηχανισμοί αφορούν όλα τα βακτήρια του εντέρου σας και μπορούν να επηρεάσουν πράγματα όπως η διάθεση, η όρεξη, ο ύπνος και τα επίπεδα στρες.
Η σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου λειτουργεί και προς τις δύο κατευθύνσεις. Το έντερό σας μπορεί να στείλει σήματα στον εγκέφαλό σας και ο εγκέφαλός σας μπορεί με τη σειρά του να επηρεάσει τη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου σας.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τρόποι με τους οποίους το μικροβίωμα και ο εγκέφαλός σας μπορούν να επηρεάσουν ο ένας τον άλλον:
- Ο ένας τρόπος είναι μέσω της αλληλεπίδρασης με το ανοσοποιητικό σύστημα.
- Ένας άλλος είναι μέσω της ρύθμισης της παραγωγής βασικών νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη, οι οποίοι δίνουν σήμα στα κύτταρα του εγκεφάλου σας να προβούν σε ορισμένες ενέργειες.
- Ένας τρίτος τρόπος είναι μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου, το οποίο συνδέει το έντερό σας απευθείας με τον εγκέφαλό σας. Μέσω αυτής της οδού, οι ουσίες που παράγονται από το μικροβίωμα του εντέρου σας μπορούν να επηρεάσουν τις λειτουργίες του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένου του ύπνου.
Πώς η υγεία του εντέρου μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο
Υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου σας συνδέεται με το πόσο καλά κοιμάστε.
Σε μια μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα των βακτηρίων του εντέρου των συμμετεχόντων και στη συνέχεια χρησιμοποίησαν ρολόγια δραστηριότητας για να καταγράψουν τη συμπεριφορά τους στον ύπνο κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 30 ημερών.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η αυξημένη ποικιλομορφία του μικροβιώματος συσχετίστηκε με μεγαλύτερο χρόνο ύπνου και καλύτερη αποτελεσματικότητα του ύπνου, δηλαδή με το πόσο χρόνο οι συμμετέχοντες ξόδεψαν πραγματικά για ύπνο ενώ ήταν στο κρεβάτι.
Διατροφικές στρατηγικές για την υποστήριξη του μικροβιόκοσμου
Μια πρόσφατη ανασκόπηση διερεύνησε τον ρόλο του εντερικού μικροβιόκοσμου στη ρύθμιση του ύπνου μέσω διαφόρων μεταβολιτών, όπως τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου, η τρυπτοφάνη, η σεροτονίνη, η μελατονίνη και το γ-αμινοβουτυρικό οξύ.
Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης ενισχύει την παραγωγή αυτών των μεταβολιτών που ρυθμίζουν τον ύπνο, ωφελώντας ενδεχομένως τη συνολική υγεία. Η ανασκόπηση αποσκοπούσε στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο οι διατροφικές συνήθειες επηρεάζουν τη σύνθεση του εντερικού μικροβιόκοσμου, τους μεταβολίτες που παράγει και τον επακόλουθο αντίκτυπο στην ποιότητα του ύπνου και τις συναφείς συνθήκες υγείας.
Η κατανάλωση μιας ποικίλης διατροφής που περιλαμβάνει τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες και ακόρεστα λιπαρά οξέα μπορεί να ασκήσει ευνοϊκό αντίκτυπο στο μικροβίωμα του εντέρου, επηρεάζοντας ενδεχομένως τα πρότυπα ύπνου.
Οι μεταβολίτες που συντίθενται από το μικροβιόκοσμο, όπως τα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (SCFAs), το γ-αμινοβουτυρικό οξύ (GABA), η σεροτονίνη (5-HT), η μελατονίνη και η τρυπτοφάνη, διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση των φυσιολογικών λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης του ύπνου.
Οι ανισορροπίες στη σύνθεση του μικροβιόκοσμου μπορεί να σχετίζονται με την εμφάνιση διαταραχών του ύπνου καθώς και με άλλες χρόνιες παθήσεις, όπως η παχυσαρκία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και οι ψυχικές διαταραχές.