Το πραγματικό βούτυρο είναι γενικά πιο υγιεινό από τα εναλλακτικά που έχουν υποστεί μεγάλη επεξεργασία
Τα ράφια των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι γεμάτα από προϊόντα που μοιάζουν με βούτυρο αλλά με μια πρώτη ματιά δεν καταλαβαίνουμε αν είναι πραγματικό βούτυρο ή μαργαρίνη.
Ενώ χρησιμοποιούνται από πολλούς για τους ίδιους σκοπούς, το βούτυρο και η μαργαρίνη είναι δύο πολύ διαφορετικά προϊόντα. Ο πρωταρχικός παράγοντας που τα διαχωρίζει είναι η προέλευσή τους, από τι παράγονται δηλαδή. Κατά συνέπεια, το είδος των λιπών που περιέχουν, καθώς και η περιεκτικότητά τους σε αυτά, είναι επίσης σημαντικά στοιχεία που διαφοροποιούν τα δύο προϊόντα.
Τι είναι το βούτυρο;
Το βούτυρο είναι το γαλακτοκομικό προϊόν που παράγεται από γάλα ή κρέμα γάλακτος. Η διαδικασία βρασμού διαχωρίζει το λίπος βουτύρου (τα στερεά) από το βουτυρόγαλα (το υγρό). Το βούτυρο που αγοράζουμε πιο συχνά είναι φτιαγμένο από αγελαδινό γάλα, αν και υπάρχουν και άλλες ποικιλίες – από το γάλα των προβάτων, των κατσικιών κ.α. Ενώ τυπικά έχουμε συνηθίσει το ανοιχτό κίτρινο χρώμα, το βούτυρο μπορεί χρωματικά να κυμαίνεται από λευκό έως βαθύ κίτρινο, ανάλογα με τη διατροφή του ζώου.
Ο σημαντικότερος παράγοντας που ορίζει διαφορετικές μάρκες βουτύρου είναι η περιεκτικότητα σε λίπος, η οποία τελικά επηρεάζει τη γεύση και την υφή του βουτύρου. Καθώς το βούτυρο είναι ζωικό λίπος, περιέχει χοληστερόλη και είναι υψηλότερο σε κορεσμένα λιπαρά συγκριτικά με τη μαργαρίνη.
Τι είναι η μαργαρίνη;
Η μαργαρίνη είναι ένα μη γαλακτοκομικό προϊόν που παρασκευάζεται ως υποκατάστατο του βουτύρου. Ενώ αρχικά παρασκευαζόταν από ζωικό λίπος, σήμερα τα κύρια συστατικά περιλαμβάνουν φυτικό έλαιο, νερό, αλάτι, γαλακτοποιητές, και μερικά περιλαμβάνουν και γάλα.
Ανάλογα με την περιεκτικότητα σε λιπαρά, τα επίπεδα φυτικού ελαίου και νερού ποικίλλουν, με εκείνα που περιέχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε λίπος να έχουν υψηλότερο ποσοστό νερού όπως είναι αναμενόμενο.
Δεδομένου ότι το βασικό συστατικό της μαργαρίνης είναι το φυτικό έλαιο, στερείται χοληστερόλης και κορεσμένων λιπαρών που υπάρχουν στο βούτυρο και έχει υψηλότερο ποσοστό πολυακόρεστων και μονοακόρεστων λιπών. Εντούτοις, μπορεί να περιέχει trans λίπος – αν και πλέον οι γαλακτοβιομηχανίες το έχουν μειώσει ή εξαλείψει πλήρως από τη σύνθεση των συστατικών της, χρησιμοποιώντας φοινικέλαιο και φοινικοπυρηνέλαιο στη θέση του. Επομένως, η μαργαρίνη είναι φυτικό προϊόν χωρίς κορεσμένα λιπαρά, που αυξάνουν τα ποσοστά χοληστερίνης και έτσι θεωρείται πιο υγιεινή, ιδιαίτερα για όσους αντιμετωπίζουν καρδιαγγειακά προβλήματα.
Γιατί υπερέχει το αυθεντικό βούτυρο;
Περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά: Το βούτυρο περιέχει ευεργετικές βιταμίνες και μέταλλα, όπως βιταμίνες A, D, E και K, καθώς και ιχνοστοιχεία μετάλλων όπως ασβέστιο, φώσφορος και σελήνιο. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά είτε απουσιάζουν είτε υπάρχουν σε πολύ χαμηλότερες συγκεντρώσεις στη μαργαρίνη και σε άλλα αλείμματα φυτικών ελαίων.
Το βούτυρο αποτελείται κυρίως από κορεσμένα λίπη, τα οποία έχουν δαιμονοποιηθεί άδικα στο παρελθόν. Νεότερες έρευνες δείχνουν ότι η μέτρια κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών από ολόκληρες, μη επεξεργασμένες πηγές όπως το βούτυρο δεν είναι τόσο επιβλαβής όσο πιστεύαμε προηγουμένως και μπορεί ακόμη και να έχει κάποια οφέλη για την υγεία.
Απουσία τρανς λιπαρών: Σε αντίθεση με τα αλείμματα μαργαρίνης και άλλων φυτικών ελαίων, τα οποία μπορούν να περιέχουν βιομηχανικά παραγόμενα τρανς λιπαρά λόγω της διαδικασίας υδρογόνωσης, το πραγματικό βούτυρο δεν περιέχει τρανς λιπαρά, τα οποία έχουν συνδεθεί ισχυρά με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και άλλων υγείας προβλήματα.
Πιο φυσικό και λιγότερο επεξεργασμένο: Το βούτυρο είναι ένα ελάχιστα επεξεργασμένο, φυσικό γαλακτοκομικό προϊόν, ενώ τα επάλειψη μαργαρίνης και άλλων φυτικών ελαίων υποβάλλονται σε εκτεταμένη βιομηχανική επεξεργασία για να δημιουργήσουν την τελική τους μορφή. Αυτή η επεξεργασία μπορεί να αφαιρέσει ή να αλλάξει τα φυσικά θρεπτικά συστατικά και ενώσεις που βρίσκονται στα αρχικά φυτικά έλαια.
Συμβουλές για να ελέγξετε την καθαρότητα του βουτύρου
Ένας από τους ευκολότερους τρόπους για να ελέγξετε την καθαρότητα του βουτύρου είναι το τεστ παλάμης. Πάρτε ένα μικρό κομμάτι βούτυρο και τοποθετήστε το στην παλάμη σας. Αν το βούτυρο λιώσει λόγω της θερμοκρασίας του δωματίου και του σώματος, είναι αγνό.
Κατά τη θέρμανση του βουτύρου , αν λιώσει αμέσως και πάρει σκούρο καφέ χρώμα, τότε είναι αγνό. αλλά αν γίνει ανοιχτό κίτρινο χρώμα, τότε είναι σίγουρα νοθευμένο.
Ο άλλος τρόπος διάκρισης είναι λιώνοντας μερικούς κύβους βουτύρου και λάδι καρύδας σε ένα γυάλινο βάζο με τη μέθοδο του διπλού λέβητα και στη συνέχεια τοποθετώντας το βάζο στο ψυγείο. «Αφού κρυώσει, εξετάστε το στερεοποιημένο βούτυρο. Εάν το βούτυρο και το λάδι είναι ξεχωριστά στρώματα, σημαίνει ότι το βούτυρο δεν είναι αγνό.