Πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν πάνω στα δίθυρα μαλάκια, που είναι όστρακα, όπως μύδια, στρείδια και χτένια, αναφέρει ελλείψεις στους ελέγχους των κρατών μελών.
Ανεπαρκείς οι έλεγχοι στις χώρες της ΕΕ για τα δίθυρα μαλάκια, λέει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εγείροντας ανησυχίες για την ασφάλεια των τροφίμων και των καταναλωτών.
Τα δίθυρα μαλάκια περιλαμβάνουν μύδια, στρείδια και χτένια. Η Ευρώπη, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα αποτελούν περισσότερο από το 80% της παραγωγής, κυρίως μέσω υδατοκαλλιέργειας.
Τα δίθυρα μαλάκια μπορεί να είναι επικίνδυνα, γιατί τρέφονται φιλτράροντας τα φύκια από το νερό και με αυτόν τον τρόπο δύναται να συσσωρεύσουν βακτήρια και χημικούς ρύπους.
Μάλιστα, ορισμένα είδη φυκιών παράγουν θαλάσσιες βιοτοξίνες, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε ασθένειες στον άνθρωπο, εάν καταναλωθούν μέσα από τα όστρακα αυτά.
Η νομοθεσία της ΕΕ απαιτεί, λοιπόν, την ταξινόμηση των περιοχών όπου συλλέγονται τα μαλάκια και στη συνέχεια οι χώρες παραγωγής πρέπει να αναφέρονται ως Κατηγορία Α, Β ή Γ ανάλογα με την κατάσταση μικροβιακής μόλυνσης τους, χρησιμοποιώντας το E. coli ως δείκτη μόλυνσης με κόπρανα.
Ζητήματα ποιότητας και άγνοια κριτηρίων ασφάλειας τροφίμων
Συλλέγοντας δεδομένα από 15 κράτη μέλη που παράγουν δίθυρα μαλάκια, η Κομισιόν δημοσίευσε μια επισκόπηση, στην οποία αναφέρει ότι ναι μεν οι περισσότερες χώρες διατηρούν ενημερωμένους καταλόγους με ταξινομημένες περιοχές παραγωγής, αλλά υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην ανάπτυξη των υγειονομικών ερευνών.
Πολλές φορές τα κριτήρια ασφάλειας αγνοούνταν και πολλά κράτη βασίστηκαν σε ευρήματα από ελέγχους φορέων χωρίς να τηρούνται οι κανόνες της ΕΕ για τη χρήση αυτών των δεδομένων. Επιπλέον, οι χώρες σε ορισμένες περιπτώσεις παρακολουθούν τη μικροβιακή ποιότητα των περιοχών παραγωγής μόνο κατά τις περιόδους συγκομιδής, το οποίο επίσης έρχεται σε αντίθεση με τους ισχύοντες κανόνες. Μεταξύ των ευρημάτων της έκθεσης ανήκουν και ορισμένες ελλείψεις στην ποιότητα.
Τα κράτη μέλη συνήθως λαμβάνουν μέτρα όταν οι δοκιμές παρακολούθησης δείχνουν πως υπάρχει κάποιος κίνδυνος για την υγεία, αλλά οι υφιστάμενες αδυναμίες του συστήματος μερικές φορές επηρεάζουν τον έγκαιρο εντοπισμό ορισμένων κινδύνων ή καθυστερούν την άμεση αντίδραση σε αυτούς.
Η ανάκληση δίθυρων μαλακίων που ενδέχεται να αποτελούν κίνδυνο για τους καταναλωτές φαίνεται να είναι πρόβλημα και μέρος αυτού αφορά στην ευπάθεια των ζωντανών οστράκων, επισημαίνει η Κομισιόν.
Μέτρα αντιμετώπισης και περισσότεροι έλεγχοι από την Κομισιόν
Ως μέτρα αντιμετώπισης των παραβάσεων, το Εργαστήριο Αναφοράς της ΕΕ (EURL) για τις θαλάσσιες βιοτοξίνες εργάζεται σε έναν οδηγό για την παρακολούθηση των βιοτοξινών σε περιοχές συγκομιδής δίθυρων μαλακίων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να διενεργήσει περισσότερους ελέγχους σε άλλα κράτη μέλη που παράγουν δίθυρα μαλάκια. Οι τρέχουσες συζητήσεις επικεντρώνονται στη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας των οστρακοειδών που προορίζονται για καθαρισμό ή ανταλλαγή μεταξύ εθνών και πιθανώς στην αναθεώρηση της περιεκτικότητας σε βιοτοξίνες στα οστρακοειδή.
Πλήθος ασθενειών από όστρακα
Παράλληλα, οι ασθένειες που οφείλονταν σε όστρακα στην Ευρώπη ήταν πολλές, μιας και νωρίτερα φέτος καταγράφηκαν τουλάχιστον 170 ασθένειες στη Φινλανδία από κατανάλωση στρειδιών τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.
Επίσης, τον Μάρτιο, ο νοροϊός στα μύδια εντοπίστηκε ως η αιτία που 7 άτομα στη Σουηδία αρρώστησαν, ενώ το ίδιο παθογόνο στρείδια από την Ολλανδία επηρέασε τρία και 15 ασθένειες στη Γαλλία.
Είκοσι άτομα αρρώστησαν στο Βέλγιο τον Φεβρουάριο με νοροϊό σε στρείδια από τη Γαλλία.
Τέλος, τα στρείδια προκάλεσαν δύο επιδημίες δηλητηρίασης στη Δανία από τα τέλη του 2022 έως τις αρχές του 2023, με την πρώτη να μετρά 19 ασθενείς και τη δεύτερη 73.
Ακολουθήστε το Cibum 
