Ερευνητές εξέτασαν αρχαία κείμενα για να δουν εάν υπήρχαν στην Αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη αναφορές για άνοια και Αλτσχάιμερ.
Με την πιθανότητα η νόσος του Αλτσχάιμερ και οι σχετικές άνοιες (ADRD) να είναι μια σύγχρονη ασθένεια ασχολήθηκε επιστημονική μελέτη υπό την ηγεσία του USC (Πανεπιστήμιο Νότιας Καλιφόρνια), που δημοσιεύτηκε στο Journal of Alzheimer’s Disease.
Οι ερευνητές εξέτασαν κείμενα Ελλήνων και Ρωμαίων συγγραφέων, από τον 8ο αιώνα π.Χ. έως τον 3ο αιώνα μ.Χ. που αναφέρονταν στην γνωστική παρακμή, απώλεια μνήμης και άνοια. Η μελέτη των κειμένων έδειξε πως καμία περιγραφή της αρχαιότητας για την γνωστική απώλεια δεν είναι ισοδύναμη με τα σύγχρονα κλινικά δεδομένα.
Ο όρος άνοια χρησιμοποιήθηκε περιστασιακά στην αρχαιότητα, αλλά δεν συνδέθηκε πάντα με το γήρας και μάλιστα οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι ανέμεναν πνευματική ικανότητα και πέραν της ηλικίας των 60 ετών. Αν και αναγνωρίστηκε κάποια απώλεια μνήμης, οι ερευνητές εντόπισαν μόνο τέσσερις αναφορές σοβαρής γνωστικής απώλειας που μπορεί να αντιπροσωπεύουν ADRD.
Οι αρχαίοι Έλληνες αναγνώριζαν ότι η γήρανση συνήθως έφερνε προβλήματα μνήμης που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ήπια γνωστική εξασθένηση ή MCI, αλλά τίποτα δεν πλησιάζει σε σημαντική απώλεια μνήμης, ομιλίας και λογικής όπως προκαλείται από το Αλτσχάιμερ και άλλους τύπους άνοιας στη σημερινή εποχή. Οι επιστήμονες εξέτασαν ένα σημαντικό μέρος της αρχαίας ιατρικής γραφής του Ιπποκράτη και των οπαδών του. Το κείμενο καταγράφει παθήσεις των ηλικιωμένων, όπως κώφωση, ζάλη και πεπτικές διαταραχές — αλλά δεν κάνει καμία αναφορά στην απώλεια μνήμης.
Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα πως το σύγχρονο «επιδημικό επίπεδο» προχωρημένης άνοιας δεν περιγράφηκε μεταξύ των αρχαίων ελληνορωμαϊκών ηλικιωμένων ενισχύοντας την ιδέα ότι η νόσος του Alzheimer και οι σχετικές άνοιες είναι ασθένειες του σύγχρονου περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής, με την καθιστική ζωή και την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση να ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό.