Οι χημικές ουσίες βρωμιούχο φυτικό έλαιο, βρωμικό κάλιο, προπυλοπαραμπένιο, Κόκκινη Βαφή Νο. 3 και διοξείδιο του τιτανίου προκαλούν πολλά προβλήματα υγείας.
Noμοσχέδιο για την κατάργηση 5 επικίνδυνων ουσιών που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος στα τρόφιμα και τα ποτά προτείνεται – μεταξύ άλλων- από την καταναλωτική οργάνωση Consumer Reports και την Environmental Working Group (EWG) και βρίσκεται υπό συζήτηση στην Συνέλευση της Πολιτείας της Καλιφόρνια.
Πρόκειται για τις ουσίες βρωμιούχο φυτικό έλαιο, βρωμικό κάλιο, προπυλοπαραμπένιο, Κόκκινη Βαφή Νο. 3 και διοξείδιο του τιτανίου, οι οποίες έχει αποδειχτεί πως ευθύνονται για πολλά σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως βλάβη του νευρικού συστήματος, προβλήματα συμπεριφοράς, αλλά και αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου.
Ενώ όλα τα παραπάνω απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα στην Ευρώπη, οι ΗΠΑ είναι αρκετά πιο ευέλικτες σε αυτά και μπορούν να βρεθούν σε πολλά αρτοσκευάσματα, ποτά και άλλα δημοφιλή τρόφιμα που πωλούνται σε παντοπωλεία. Μάλιστα, μια ομάδα 10 οργανισμών που δραστηριοποιούνται στα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένης και της Διεθνούς Ένωσης Κατασκευαστών Χρώματος και της Αμερικανικής Ένωσης Αρτοποιών, αντιτίθεται στο νομοσχέδιο με το επιχείρημα ότι έχει ήδη υπάρξει αναθεώρηση των χημικών.
Η Consumer Reports απεικονίζει την ευρεία χρήση των 5 αυτών συστατικών στα τρόφιμα, καθώς και που ακριβώς εντοπίζεται το καθένα από αυτά.
Το βρωμιούχο φυτικό έλαιο μπορεί να βρεθεί ως γαλακτοματωποιητής χρησιμοποιείται σε αθλητικά ποτά και σόδες, δηλαδή για να συμβάλλει στην ομοιόμορφη ανάμειξη υγρών που διαφορετικά δεν αναμειγνύονται εύκολα, όπως το λάδι και το νερό. Σύμφωνα με δεδομένα του EWG, στις ΗΠΑ υπολογίζεται πως χρησιμοποιείται σε περίπου 70 αναψυκτικά και ποτά, τα περισσότερα από τα οποία έχουν ζωηρά χρώματα και γεύση εσπεριδοειδών.
Το βρωμικό κάλιο προστίθεται στα τρόφιμα για να δυναμώσει τη ζύμη και να κάνει τα αρτοσκευάσματα να φουσκώνουν περισσότερο. Στοιχεία του EWG δείχνουν περίπου 180 προϊόντα με περιέχουν βρωμικό κάλιο, συμπεριλαμβανομένων πολλών συσκευασμένων ψωμιών, ζυμαρικών και κατεψυγμένων τροφίμων.
Η κόκκινη βαφή No. 3 , γνωστή και ως FD&C Red No. 3 και red dye 3 είναι μια χρωστική τροφίμων που αποδίδει ένα λαμπερό κόκκινο χρώμα σε τρόφιμα και ποτά, όπως αναψυκτικά.
Το διοξείδιο του τιτανίου χρησιμοποιείται επίσης ως χρωστική τροφίμων για να δώσει ένα λευκό χρώμα στα τρόφιμα ή να λευκάνει κάποια άλλα. Μπορεί να βρεθεί σε μια ποικιλία προϊόντων, από βαφές μέχρι και ορισμένες καραμέλες.
Το πολυπροπαραμπένιο χρησιμοποιείται ως συντηρητικό για να επεκτείνει τη διάρκεια ζωής των συσκευασμένων τροφίμων και να αποτρέψει το σχηματισμό της μούχλας ή των βακτηρίων. Υπάρχει κατά βάση σε τορτίγιες καλαμποκιού, γλυκά αρτοσκευάσματα και γλάσο για κέικ, σύμφωνα με το EWG.
Συγκεκριμένα για το πολυπροπαραμπένιο, ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο συχνά χρησιμοποιούμενο σε τρόφιμα αφορά το γεγονός ότι χαρακτηρίζεται ως «γενικά αναγνωρισμένο ως ασφαλές» (GRAS), καθώς ο νόμος του 1958- με τον οποίο κατοχυρώθηκε ο όρος- επέτρεπε (λόγω ασάφειας) στις εταιρείες να καθορίζουν εάν μια ουσία είναι GRAS. Ωστόσο, ο FDA διατήρησε έναν κατάλογο ουσιών GRAS και για δεκαετίες οι εταιρείες θα ζητούσαν από τον οργανισμό να επιβεβαιώσει εάν πράγματι ανήκαν στην κατηγορία, με αποτέλεσμα η χημική ουσία να καταλήξει στη λίστα το 1972.
Αλλά 25 χρόνια μετά, το 1997, ο FDA είχε καταλήξει με πολλές αναφορές για ουσίες GRAS, οπότε αντικατέστησε τη διαδικασία με ένα λιγότερο επίσημο και εθελοντικό σύστημα «ειδοποίησης», με αποτέλεσμα οι εταιρείες να μην χρειάζεται πλέον να λένε στον οργανισμό ότι έχουν δηλώσει το νέο τους χημικό GRAS πριν το βάλουν στα τρόφιμα.
Αν και πολλοί μεγάλοι κατασκευαστές τροφίμων και έμποροι λιανικής έχουν δεσμευτεί να μην χρησιμοποιούν ορισμένα ή όλα αυτά τα πρόσθετα, οι εταιρείες Whole Foods και η Kroger είναι οι μόνες αλυσίδες παντοπωλείων που δρομολογούν την τήρηση των υποσχέσεών τους. Επιπλέον, οι εταιρείες Aldi, Food Lion, Giant, Publix, ShopRite και SuperValu λένε ότι τα έχουν αφαιρέσει από ορισμένες επωνυμίες καταστημάτων, ενώ η Coca-Cola Company, η Dunkin Donuts, η Panera, η Papa Johns και η PepsiCo έχουν δεσμευτεί να μην χρησιμοποιούν ή να πωλούν προϊόντα με ορισμένα από αυτά τα πρόσθετα.
Στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή δεν είναι επιτρεπτό να υπάρχει κανένα από τα συστατικά αυτά, ωστόσο εάν έχετε αγοράσει κάτι από χώρες εκτός Σένγκεν είναι καλύτερα να κοιτάξετε τη λίστα των συστατικών σας προσεκτικά.