Το χαρακτηριστικό γυάλισμα ή «λαμπύρισμα» που βλέπουμε συχνά σε φρούτα όπως μήλα, λεμόνια ή πιπεριές δεν οφείλεται μόνο στη φρεσκάδα.
Έχετε παρατηρήσει φρούτα και λαχανικά με γυαλιστερή επιφάνεια που μοιάζουν σχεδόν τεχνητά; Αυτό το «λαμπύρισμα» μπορεί να οφείλεται σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων ή σε επεξεργασίες με κεριά και γυαλιστικά. Αν και δεν είναι πάντα επικίνδυνο, εγείρει ερωτήματα για την ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνουμε.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Jumbo: Μετά το πρόστιμο για την σοκολάτα και νέα παράβαση στο κατάστημα Αμαρουσίου – Καμπάνα 6,000€ από την Περιφέρεια Αττικής
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Κι άλλα μολυσμένα μανιτάρια στην αγορά – Μπορούν αν προκαλέσουν θανατηφόρες λοιμώξεις
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Aκτινοβολημένα τρόφιμα: Είναι ασφαλή ή πρέπει να τα αποφεύγουμε; – Πώς τα ξεχωρίζουμε
Πώς προκύπτει το «λαμπύρισμα» στα φρούτα και λαχανικά;
Το χαρακτηριστικό γυάλισμα ή «λαμπύρισμα» που βλέπουμε συχνά σε φρούτα όπως μήλα, λεμόνια ή πιπεριές δεν οφείλεται μόνο στη φρεσκάδα. Στην πραγματικότητα, είναι αποτέλεσμα μετασυλλεκτικής επεξεργασίας, η οποία περιλαμβάνει:
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | H βενζίνη που βάζουμε στα οχήματα προκαλεί λευκαιμία και καρκίνο της ουροδόχου κύστης – Μελέτη
1. Κηρώσεις (Waxing)
- Εφαρμόζονται φυσικά ή τεχνητά κεριά στην επιφάνεια των φρούτων για να διατηρηθούν φρέσκα και να επιμηκυνθεί η διάρκεια ζωής τους.
- Τα κεριά δημιουργούν φράγμα υγρασίας, αποτρέποντας την αφυδάτωση και την αλλοίωση.
- Συνήθη υλικά: καρναουβικό κερί, κερί μέλισσας ή παραφίνη.
- Πρόβλημα: τα κεριά μπορεί να «παγιδεύσουν» υπολείμματα φυτοφαρμάκων, δυσχεραίνοντας τον καθαρισμό.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ανακαλούνται καραμέλες με τρεις επικίνδυνες χρωστικές – Οι λόγοι που δεν πρέπει κανείς να τις καταναλώσει
2. Γυαλιστικά επιφανείας (Polishers)
- Εμπορικά σκευάσματα με λάδια ή σιλικόνες χρησιμοποιούνται σε μεγάλες αλυσίδες παραγωγής για αισθητικούς λόγους.
- Δεν είναι τοξικά, αλλά αποτελούν επιπλέον στρώμα που δυσκολεύει τον καταναλωτή να αφαιρέσει επιμολυντές με απλό πλύσιμο.
3. Καλλιεργητικές τεχνικές και φυτοφάρμακα
- Ορισμένα φυτοφάρμακα ή ενισχυτικά φύλλων αφήνουν γυαλιστερό ή κολλώδες υπόλειμμα, ειδικά σε φυλλώδη λαχανικά και ντομάτες.
- Αν δεν αφαιρεθούν σωστά, μπορεί να μεταφερθούν στον οργανισμό κατά την κατανάλωση.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Γέμισε η Πασχαλινή Ευρωπαϊκή αγορά από επώνυμα αρώματα με απαγορευμένη ουσία – Μπαράζ ανακλήσεων σε πολύ γνωστές μάρκες
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ευρωπαϊκό μπλόκο σε ελληνικά μύδια λόγω μόλυνσης με κολοβακτηρίδια – Ειδοποίηση RASFF
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Έτσι θα «σβήσετε» τις θερμίδες του Πάσχα
Τι δείχνουν τα στοιχεία στην ΕΕ
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), το 2022, το 96,3% των 110.829 δειγμάτων τροφίμων που αναλύθηκαν στην ΕΕ είχαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων εντός των νόμιμων ορίων. Ωστόσο, το 3,7% ξεπέρασε τα επιτρεπτά όρια, με το 2,2% να θεωρείται μη συμμορφούμενο, δηλαδή υπερέβη τα όρια ακόμη και λαμβάνοντας υπόψη την αβεβαιότητα μέτρησης.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, πρόσφατοι έλεγχοι αποκάλυψαν υπερβάσεις στα επιτρεπτά όρια φυτοφαρμάκων σε πιπεριές που εισήχθησαν από τρίτες χώρες, με ορισμένα δείγματα να κρίνονται ως δυνητικά επικίνδυνα για την κατανάλωση. Επιπλέον, εντοπίστηκαν υπολείμματα απαγορευμένων στην ΕΕ φυτοφαρμάκων, όπως το Imidacloprid και το Thiamethoxam, σε δείγματα αχλαδιών από λαχαναγορά.
Πώς να μειώσετε την έκθεση σε φυτοφάρμακα
- Πλένετε καλά: Χρησιμοποιήστε τρεχούμενο νερό και, αν είναι δυνατόν, βούρτσα για να καθαρίσετε την επιφάνεια των φρούτων και λαχανικών.
- Ξεφλουδίστε: Αν και η φλούδα περιέχει θρεπτικά συστατικά, η αφαίρεσή της μπορεί να μειώσει την πρόσληψη φυτοφαρμάκων.
- Επιλέξτε βιολογικά: Τα βιολογικά προϊόντα έχουν χαμηλότερα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.
- Αγοράστε εποχιακά και τοπικά: Τα προϊόντα που καλλιεργούνται κοντά σας και στην εποχή τους είναι λιγότερο πιθανό να έχουν υποστεί έντονη χημική επεξεργασία.
- Μουλιάστε σε νερό με μαγειρική σόδα: Μερικές μελέτες δείχνουν ότι αυτό μπορεί να βοηθήσει στην απομάκρυνση ορισμένων υπολειμμάτων.
Το «λαμπύρισμα» στα φρούτα και λαχανικά μπορεί να είναι ενδεικτικό υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων ή άλλων επεξεργασιών. Ενώ οι περισσότεροι έλεγχοι δείχνουν ότι τα επίπεδα είναι εντός των επιτρεπτών ορίων, είναι σημαντικό να παραμένουμε ενημερωμένοι και να λαμβάνουμε μέτρα για να μειώσουμε την έκθεσή μας σε αυτά.
Ακολουθήστε το Cibum 
