Μια αμφιλεγόμενη σύσταση για τη μαζική εστίαση.
Ο Γαλλικός Οργανισμός για την Ασφάλεια των Τροφίμων, του Περιβάλλοντος και της Υγείας στην Εργασία (ANSES) προτείνει να απαγορευτούν τα προϊόντα σόγιας σε χώρους μαζικής εστίασης, όπως σχολεία, παιδικοί σταθμοί και εταιρικές καφετέριες. Ο οργανισμός βασίζει τη σύστασή του στην παρουσία ισοφλαβονών, ουσιών που ανήκουν στα φυτοοιστρογόνα και έχουν ορμονική δράση, γεγονός που σύμφωνα με την ANSES μπορεί να επηρεάσει το αναπαραγωγικό σύστημα σε περίπτωση υπερκατανάλωσης.
Τα επιστημονικά δεδομένα και οι αντιδράσεις
Η ANSES όρισε ανώτατο όριο πρόσληψης ισοφλαβονών στα 20 μικρογραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους για τον γενικό πληθυσμό και στο μισό για τις εγκύους, τα παιδιά και άτομα αναπαραγωγικής ηλικίας. Με βάση αυτούς τους υπολογισμούς, η κατανάλωση προϊόντων σόγιας, όπως γάλα ή τόφου, θα μπορούσε εύκολα να ξεπεράσει το ημερήσιο όριο.
Ωστόσο, η σύσταση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από επιστήμονες και οργανώσεις, οι οποίοι επισημαίνουν ότι οι ανησυχίες για τις ισοφλαβόνες βασίζονται κυρίως σε μελέτες σε ζώα και όχι σε δεδομένα από τον ανθρώπινο οργανισμό. Πολλές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση σόγιας δεν επηρεάζει αρνητικά τις ορμόνες ή την αναπαραγωγική λειτουργία. Επιπλέον, έρευνες δείχνουν ότι η σόγια μπορεί να προσφέρει οφέλη για την καρδιαγγειακή υγεία, την οστική πυκνότητα και την εμμηνόπαυση.
Ο Rafael Pinto, ανώτερος υπεύθυνος πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση Χορτοφάγων, χαρακτήρισε τη σύσταση της ANSES ως «τακτική εκφοβισμού», υποστηρίζοντας ότι αγνοεί την επιστημονική συναίνεση. Οργανώσεις όπως η ProVeg International εξέφρασαν έκπληξη για τη σύσταση αποκλεισμού της σόγιας από τη μαζική εστίαση, δεδομένων των διατροφικών και περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων της.
Η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η πρόταση της ANSES φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές προσπάθειες προώθησης της κατανάλωσης φυτικών πρωτεϊνών. Χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Φινλανδία έχουν ήδη ενσωματώσει τη σόγια στις διατροφικές τους οδηγίες. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) δεν έχει εντοπίσει επιβλαβείς επιδράσεις των ισοφλαβονών στη λειτουργία του θυρεοειδούς, της μήτρας ή του μαστού.
Η σύσταση της ANSES έρχεται επίσης μετά από προηγούμενες απόπειρες της γαλλικής κυβέρνησης να περιορίσει τα φυτικά υποκατάστατα κρέατος. Το 2023, η Γαλλία επιχείρησε να απαγορεύσει τη χρήση όρων όπως «μπιφτέκι» και «λουκάνικο» για φυτικά προϊόντα, κάτι που απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Παράλληλα, η ProVeg υπενθυμίζει ότι το επεξεργασμένο κρέας έχει χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως καρκινογόνο, χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη σύσταση για την απαγόρευσή του στη μαζική εστίαση.
Εκτός από την πιθανή απαγόρευση, η ANSES προτείνει τη μείωση των ισοφλαβονών στα προϊόντα σόγιας, κάτι που θεωρεί εφικτό μέσω γεωργικών και βιομηχανικών διαδικασιών. Ωστόσο, οι επικριτές της απόφασης τονίζουν ότι η προσέγγιση της ANSES φαίνεται να στοχοποιεί συγκεκριμένα προϊόντα φυτικής προέλευσης, σε μια περίοδο που η Ευρώπη επιδιώκει να ενισχύσει τη βιώσιμη διατροφή και να μειώσει την εξάρτηση από ζωικές πρωτεΐνες.
*Το Cibum είναι εξειδικευμένο site ασφάλειας τροφίμων και απευθύνεται στον κλάδο και στους επαγγελματίες τροφίμων, όπως και σε συνειδητοποιημένους καταναλωτές. Το παρόν άρθρο έχει σκοπό να προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες στους επιστήμονες τροφίμων και επαγγελματίες που σχεδιάζουν τα συστήματα και μέτρα ασφάλειας τροφίμων των επιχειρήσεων τροφίμων. Τα συμβάντα ασφάλειας τροφίμων σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο αποτελούν πολύτιμα εισερχόμενα δεδομένα στην ανάλυση επικινδυνότητας της διαδικασίας διαχείρισης τροφίμων (HACCP) που υποχρεούται να συντάσσει και να διατηρεί βάση νόμου, κάθε επιχείρηση τροφίμων.
Ακολουθήστε το Cibum 
