Το σουπερμάρκετ του μέλλοντος ή αλλιώς το «έξυπνο σουπερμάρκετ» είναι ήδη εδώ και οφείλει την παρουσία του στις εξελιγμένες σημερινές τεχνολογίες και ειδικά στην τεχνητή νοημοσύνη που αναμένεται να αλλάξουν τελείως τον τρόπο που κάνουμε τις αγορέςα για το σπίτι.
Το Tesco Express “GetGo” είναι ένα… “τέτοιο” σουπερμάρκετ στο Λονδίνο, το οποίο είναι το πιο smart και από τα 2.700 καταστήματα της Tesco σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν υπάρχουν καν ταμεία, αλλά και – θεωρητικά – καμία πιθανότητα κλοπής. Είναι γεμάτο με χιλιάδες κάμερες, σταθμισμένα ράφια και τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης που παρακολουθεί την κάθε κίνηση του πελάτη, υπολογίζει τι έχει αγοράσει ο καθένας και κάνει τον λογαριασμό καθώς εκείνος φεύγει. Από την πλευρά του, ο πελάτης, δεν έχει ούτε πορτοφόλι, ούτε μετρητά, ούτε καν πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες.
Βέβαια, δεν είναι μόνο η Tesco που δοκιμάζει τα νέα «έξυπνα» σουπερμάρκετ. Για πολλούς εμπόρους λιανικής σε ολόκληρο τον κόσμο και παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις, το μοντέλο είναι παρόμοιο.
Αρχικά, πρέπει να κατεβάσει ο καταναλωτής μια εφαρμογή, να καταχωρήσει μια πιστωτική κάρτα και να σαρώσει έναν κωδικό QR στο smartphone του για να μπορέσει να εισέλθει μέσα στο κατάστημα. Τα εμπόδια στην είσοδο δεν επιτρέπουν σε όσους δεν έχουν την εφαρμογή να μπουν σε αυτό.
Μόλις ο καταναλωτής μπει μέσα, η τεχνολογία τον ακολουθεί σε όλο το κατάστημα καταγράφοντας το κάθε αντικείμενο που βάζει στο καλάθι του, ακόμα και εκείνα που μπορεί να το μετανιώσει και να τα αφήσει πίσω. Όταν τελειώσει τα ψώνια του, απλώς βγαίνει έξω και μετά από λίγα λεπτά ειδοποιείται στο smartphone για το πόσα χρήματα ξόδεψε εκεί.
Σύμφωνα με τους υπευθύνους των σουπερμάρκετ, οι άνθρωποι είναι χρονικά πιεσμένοι, συνεπώς, αναζητούν μια καλύτερη εμπειρία αγορών χωρίς προβλήματα και αναμονές. Την ίδια στιγμή οι τάσεις δείχνουν ότι ολοένα και λιγότεροι καταναλωτές πάνε μια φορά την εβδομάδα στο σουπερμάρκετ για να κάνουν τον ανεφοδιασμό του νοικοκυριού τους. Αντίθετα, οι περισσότεροι π.χ. Βρετανοί πηγαίνουν στο σουπερμάρκετ τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, σύμφωνα με το YouGov, ενώ μια αυξανόμενη μειοψηφία παραδέχεται ότι πάει πάνω από δύο φορές την ημέρα.
Η νέα γενιά καταστημάτων τεχνητής νοημοσύνης φιλοδοξεί να ανταποκριθεί στη νέα πραγματικότητα, αλλά και από την άλλη, εάν αναλάβει η τεχνητή νοημοσύνη, θα αποκλειστούν από αυτούς τους χώρους όσοι δεν έχουν smartphone; Επίσης, μην ξεχνάμε ότι για τους μοναχικούς ηλικιωμένους η φιλική τους συνομιλία με τον ταμία, ίσως, είναι και η μοναδική τους συζήτηση μέσα στην ημέρα.
Φυσικά, κάτι αντίστοιχο δεν ισχύει για τις νεαρότερες ηλικίες που – όπως προκύπτει από σχετικές έρευνες – ακόμα και πέντε λεπτά αναμονής στο ταμείο είναι ικανά να τους κάνουν να μην ξαναπάνε στο συγκεκριμένο κατάστημα. Οι ουρές είναι το νούμερο ένα πρόβλημα που προσπαθούν να λύσουν χρόνια τώρα οι υπεύθυνοι, ενώ η Generation Z δε θέλει καν να αλληλεπιδρά με το προσωπικό ενός καταστήματος.
Έτσι, η τεχνολογία έρχεται να τους λύσει τα χέρια με τους υπευθύνους των σουπερμάρκετ να ισχυρίζονται πως έχει σχεδιαστεί για να διευκολύνει τη ζωή των αγοραστών. Ωστόσο, οι ειδικοί απαντούν ότι η πραγματική επιθυμία τους είναι να βελτιώσουν τα οικονομικά αποτελέσματά τους, καθώς έτσι, θα μπορούν να μειώσουν τους μισθούς και να εξοικονομήσουν μερικά από τα δισεκατομμύρια χρήματα που χάνονται κάθε χρόνο από κλοπές που γίνονται τόσο από πελάτες όσο και από εργαζομένους.
Οι λιανοπωλητές στη Σκανδιναβία έχουν ανοίξει ήδη καταστήματα χωρίς καθόλου υπαλλήλους – ούτε ταμείες ούτε φρουρούς ασφαλείας ούτε συναφών αρμοδιοτήτων εργαζομένους. Αντίθετα, οι πελάτες χρησιμοποιούν τα τηλέφωνά τους για να ανοίξουν τις πόρτες καταστημάτων, ψωνίζουν εντελώς μόνοι τους και βγαίνουν μόλις χτυπήσει στο τηλέφωνό τους ειδοποίηση για το λογαριασμό τους.
Αν και ο εξοπλισμός των σούπερ μάρκετ με τη εν λόγω τεχνολογία κοστίζει περίπου 1 εκατομμύριο λίρες (περίπου 1,2 εκατ. ευρώ) ανά κατάστημα, οι εταιρείες που την εγκαθιστούν ισχυρίζονται ότι γίνεται απόσβεση του κόστους της μέσα σε 18 μήνες, αφού θεωρητικά εξαλείφει τις κλοπές που προκαλούν μεγάλες ζημιές στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
«Με αυτήν την τεχνολογία, πραγματικά, δεν μπορείς να κλέψεις, μιας και ξέρουμε ποιος είναι μέσα στο κατάστημα, καθώς επίσης, ξέρουμε πού βρίσκονται όλα τα προϊόντα», λέει ο Yair Holtzer, ο οποίος βοήθησε στην ανάπτυξη της τεχνολογίας για την Trigo, μια ισραηλινή εταιρεία που εξοπλίζει το κατάστημα της Tesco και συνεργάζεται με άλλους μεγάλους λιανοπωλητές σε όλο τον κόσμο.
«Με αυτά τα συστήματα περιορίζονται όχι οι κλοπές αλλά και τα λάθη από πλευράς εργαζομένων με αυτά τα δύο να αποτελούν τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλοι οι λιανοπωλητές και θα μπορούσαν να λυθούν. Άλλωστε, με το να κινηματογραφείται η κάθε κίνηση των καταναλωτών είναι μάλλον δύσκολο να κλέψει κάποιος”.
Προκειμένου δε να αποθαρρυνθούν ακόμα περισσότερο οι επίδοξοι ληστές, η Sainsbury’s πειραματίζεται με την τεχνολογία «ανιχνευτή απόκρυψης», η οποία παρακολουθεί και αντιλαμβάνεται πότε ένας καταναλωτής τοποθετεί ένα αντικείμενο στην τσέπη του και ειδοποιεί τους φύλακες ασφαλείας του καταστήματος σε πραγματικό χρόνο.
Οι δοκιμές της εν λόγω τεχνολογίας, η οποία προέκυψε σε συνεργασία με τη βρετανική startup τεχνητής νοημοσύνης ThirdEye, σε 30 καταστήματα της Sainsbury’s έδειξαν ότι συνέβαλε στη μείωση των κλοπών από τους διαδρόμους των οινοπνευματωδών ποτών κατά 47%.
«Έχουμε διδάξει στο σύστημα να μαθαίνει όταν κάποιος παίρνει ένα αντικείμενο και το τσεπώνει. Το σύστημα θα το επισημάνει και θα στείλει ένα κλιπ τεσσάρων δευτερολέπτων σε έναν άνθρωπο για διερεύνηση. Σημαίνει ότι η ομάδα ασφαλείας μπορεί να παρακολουθήσει πολύ λιγότερα πλάνα και να επικεντρωθεί στα πλάνα που χρειάζεται να παρακολουθήσει», δήλωσε ο Razwan Ghafoor, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της ThirdEye.
Βέβαια, υπάρχει και η αντίθετη άποψη από τους ακτιβιστές, οι οποίοι ανησυχούν ότι αντιπροσωπεύουν ένα ακόμη βήμα στην πορεία του Ηνωμένου Βασιλείου προς μια «κοινωνία της καθημερινής παρακολούθησης».
«Το να πηγαίνουμε στο σουπερμάρκετ είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα, καθημερινά πράγματα που κάνουμε. Το γεγονός ότι η παρακολούθηση και η συλλογή δεδομένων σε έναν τέτοιο χώρο ομαλοποιείται είναι βαθιά ανησυχητικό», λέει η Emmanuelle Andrews, υπεύθυνος πολιτικής και εκστρατειών στην οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Liberty.
Επιπλέον, το μέλλον διαγράφεται αβέβαιο για τους περισσότερους από 270.000 εργαζομένους στα ταμεία των βρετανικών σουπερμάρκετ, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι γυναίκες.
Ήδη από την έναρξη της πανδημίας τον Μάρτιο του 2020 περίπου 190.000 εργαζόμενοι σε καταστήματα λιανικής έχασαν τη δουλειά τους. Το Γραφείο Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ONS) έχει χαρακτηρίσει τις θέσεις εργασίας των ταμείων στα σουπερμάρκετ ως θέσεις που κινδυνεύουν περισσότερο να αντικατασταθούν από τα ρομπότ με το 65% των ανθρώπων που εργάζονται ως ταμείες να λέγεται ότι είναι σε κίνδυνο.
«Η τεχνολογία χωρίς ταμεία έχει σχεδιαστεί ειδικά για την εξάλειψη των θέσεων εργασίας και την εξοικονόμηση χρημάτων», λέει ο Dr. Carl Benedikt Frey, οικονομολόγος του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ειδικός στον τομέα της αυτοματοποίησης, στην έρευνα του οποίου βασίζονται τα στατιστικά στοιχεία του ONS. Έως και το 47% όλων των εργασιών θα μπορούσαν να γίνονται από μηχανές «μέσα στην επόμενη ή δύο δεκαετίες», εκτιμά.
Ο Frey προβλέπει ότι οι εργαζόμενοι στα ταμεία είναι πιθανό να είναι από τους πρώτους που θα χάσουν τη δουλειά τους από τα ρομπότ, μαζί με το προσωπικό του μπαρ, τους εργάτες στα αγροκτήματα και όχι μόνο.
«Πιστεύουμε ότι αυτή η επερχόμενη αλλαγή είναι άνευ προηγουμένου, αλλά στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει αντικατοπτρίζει αυτό που είδαμε στη Βιομηχανική Επανάσταση και την εξάλειψη των θέσεων εργασίας μεσαίου εισοδήματος», λέει. «Η τεχνολογία είναι πολύ διαφορετική, αλλά οι επιπτώσεις στην οικονομία είναι αρκετά παρόμοιες», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Πηγή: The Guardian
Ακολουθήστε το Cibum 
