Έκκληση για υπεύθυνες διαφημίσεις κατά τη διάρκεια των Πανελληνίων – Όχι στην εκμετάλλευση του άγχους των μαθητών λέει το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας
Κατά την περίοδο των Πανελλήνιων Εξετάσεων, χιλιάδες μαθητές και οι οικογένειές τους βρίσκονται αντιμέτωποι με αυξημένα επίπεδα άγχους και ψυχολογικής πίεσης. Η κατάσταση αυτή, εν μέρει αναμενόμενη λόγω της σημασίας των εξετάσεων, δυστυχώς γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από ορισμένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της υγείας, της ευεξίας και των συμπληρωμάτων διατροφής.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Μην το αγνοήσετε: Το σοβαρό πρόβλημα υγείας που δημιουργεί η ουλίτιδα – Επιστημονικό εύρημα
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | H κατανάλωση αγελαδινού γάλακτος στην ενήλικη ζωή μας εκθέτει σε υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου; – Ογκολόγος απαντά
Και σύμφωνα με το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας, καταγράφεται αυξανόμενη παρουσία διαφημιστικών μηνυμάτων που στοχεύουν ακριβώς σε αυτή την ευάλωτη ομάδα, προωθώντας προϊόντα όπως:
- Συμπληρώματα διατροφής, που π.χ. ενισχύουν τη συγκέντρωση και τη μνήμη
- Ροφήματα ή σκευάσματα βοτάνων, που π.χ. καταπολεμούν το άγχος των εξετάσεων
- Αρωματοθεραπευτικά προϊόντα, που π.χ. βελτιώνουν τη διάθεση και τις επιδόσεις
- Ψηφιακές εφαρμογές με ήχους ή μεθόδους, που π.χ. αυξάνουν την αποδοτικότητα στο διάβασμα
Τέτοιου είδους πρακτικές κρίνονται εξαιρετικά ευαίσθητες και ενδέχεται να παραβιάζουν βασικές αρχές του Ελληνικού Κώδικα Διαφήμισης – Επικοινωνίας (ΕΚΔ-Ε). Ειδικότερα:
1. Χρήση ΜΟΝΟ εγκεκριμένων ισχυρισμών υγείας
Ισχυρισμοί που δηλώνουν οποιαδήποτε σχέση μεταξύ της κατανάλωσης ενός τροφίμου ή συμπληρώματος διατροφής και της λειτουργίας του οργανισμού (όπως, «βελτιώνει τη μνήμη», «καταπολεμά το άγχος» κ.α.) θεωρούνται ισχυρισμοί υγείας και γενικώς απαγορεύεται από το νόμο να χρησιμοποιούνται. Επιτρέπεται η χρήση μόνο εγκεκριμένων ισχυρισμών υγείας, όπως αυτοί ορίζονται από τον Κανονισμό (ΕΚ) 1924/2006 και τον Κανονισμό (ΕΕ) 432/2012 (Άρθρο 1 ΕΚΔ-Ε & Άρθρο 3 Παραρτήματος 8 ΕΚΔ-Ε).
2. Χρήση γενικών δηλώσεων μόνο με συνοδεία εγκεκριμένων ισχυρισμών υγείας
Εκφράσεις όπως «σου κάνει καλό» ή «ο σύμμαχος σου για τέλεια αποτελέσματα» μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο αν συνοδεύονται άμεσα από επιτρεπόμενο ισχυρισμό υγείας και με τους όρους που προβλέπονται στους Κανονισμούς (ΕΚ) 1924/2006 και (ΕΕ) 432/2012 (Άρθρο 1 ΕΚΔ-Ε & Άρθρο 6 Παραρτήματος 8 ΕΚΔ-Ε).
3. Αποφυγή παραπλανητικών παρουσιάσεων ή αναφορών σε ειδικούς
Οι συστάσεις για τρόφιμα ή για συμπληρώματα διατροφής από γιατρούς, φαρμακοποιούς, διατροφολόγους και γενικότερα από επαγγελματίες υγείας, δεν επιτρέπονται. Επίσης, δεν επιτρέπεται η χρήση επιμέρους στοιχείων όπως το εσωτερικό φαρμακείων, ιατρική ενδυμασία, που υποδηλώνουν ότι για το προϊόν υπάρχει κάποιου είδους σύσταση από επαγγελματία υγείας (Άρθρο 1 ΕΚΔ-Ε & Άρθρο 13 Παραρτήματος 8 ΕΚΔ-Ε).
4. Αποφυγή εκμετάλλευσης φόβου
Η διαφημιστική προσέγγιση που για εμπορικούς σκοπούς εκμεταλλεύεται το φόβο, την αγωνία και το άγχος παιδιών και γονέων, δεν συνάδει με το πνεύμα κοινωνικής ευθύνης που οφείλει να διέπει τις επικοινωνίες (Άρθρα 1 & 2 ΕΚΔ-Ε).
5. Αποφυγή παραπλάνησης
Με κανένα τρόπο, άμεσα ή έμμεσα, με υπονοούμενα, παραλείψεις ή υπερβολικές υποσχέσεις δεν πρέπει να δημιουργούνται υπερβολικές προσδοκίες για την αποτελεσματικότητα του διαφημιζόμενου προϊόντος (Άρθρα 4, 5 & 6 ΕΚΔ-Ε).
Το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας υπενθυμίζει σε όλους τους διαφημιζόμενους, ιδίως εκείνους που δραστηριοποιούνται στους τομείς της υγείας, των τροφίμων, των συμπληρωμάτων διατροφής και της ευεξίας, την ιδιαίτερη ευθύνη που φέρουν κατά την περίοδο των Πανελληνίων Εξετάσεων και τους προτρέπει να επανεξετάσουν προσεκτικά το περιεχόμενο των προωθητικών τους ενεργειών, διασφαλίζοντας ότι δεν παραβιάζεται καμία από τις προβλέψεις του ΕΚΔ-Ε και ιδίως
- Ότι δεν διατυπώνονται υποσχέσεις ή υπονοούμενα οφέλη που δεν επιτρέπονται ή δεν τεκμηριώνονται επαρκώς.
- Ότι δεν επικοινωνείται ή υποβάλλεται έμμεσα η ανάγκη αγοράς προϊόντος ως προϋπόθεση επιτυχίας στις εξετάσεις.
Η προστασία των μαθητών και των οικογενειών τους από ψευδείς ή υπερβολικές διαφημιστικές αξιώσεις είναι ζήτημα κοινωνικής ευθύνης. Το Συμβούλιο θα παρακολουθεί τις σχετικές επικοινωνίες και θα εξετάζει άμεσα σχετικές καταγγελίες για πιθανές παραβιάσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία του κοινού και η ποιότητα της διαφημιστικής επικοινωνίας.