Διετής μελέτη – Το Μαραθεύτικο είναι μια αρχαία ποικιλία σταφυλιών, η οποία υπάρχει μόνο στην Κύπρο.
Ο αμπελώνας της Κύπρου αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από γηγενή Vitis vinifera ποικιλίες, οι οποίες είναι μάλλον ανεπαρκώς αξιοποιημένες όσον αφορά την παραγωγή κρασιού μέχρι σήμερα. Αν και οι εμπειρικές παρατηρήσεις συμφωνούν ότι αρκετές από αυτές τις ποικιλίες μπορεί να διαθέτουν υψηλές δυνατότητες για την παραγωγή ποιοτικών κρασιών, τα αναλυτικά δεδομένα σχετικά με την πολυφαινολική τους σύνθεση είναι σπάνια.
Μελέτη Ελλήνων επιστημόνων από τα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Ιωαννίνων, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Baverages του mdpi στην ενότητα Ποιότητα, Διατροφή και Χημεία Ποτών, είχε στόχο να δώσει μια λεπτομερή εικόνα των προτύπων εξέλιξης πολλών σημαντικών πολυφαινολικών συστατικών κατά τα τελευταία στάδια ωρίμανσης του Μαραθεύτικου, μια από τις σημαντικότερες γηγενείς ποικιλίες αμπέλου η οποία υπάρχει μόνο στην Κύπρο. Είναι επίσης γνωστή ως Βαμβακάδα, Βαμβακίνα, Παμπακιά, Μαυροσπούρτικο, Αλουποστάφυλο.
Η μελέτη περιελάμβανε παρακολούθηση αντιπροσωπευτικών απλών φαινολικών, φλαβονοειδών και χρωστικών ουσιών ανθοκυανίνης για δύο διαδοχικά έτη, το 2021 και το 2022, για να αποκτήσει μια πιο ολοκληρωμένη απεικόνιση των αλλαγών που συνέβησαν κατά την κρίσιμη περίοδο πριν από τη συγκομιδή. Αυτό επιτεύχθηκε με χωριστή ανάλυση της εξέλιξης πολυφαινόλης στα δέρματα και τους σπόρους. Από όσο γνωρίζουν οι συγγραφείς, αυτή είναι η πρώτη μελέτη για την ποικιλία Μαραθεύτικο που έγινε ποτέ και παρέχει σημαντικές πληροφορίες.
Η trans -ρεσβερατρόλη ήταν ο μόνος πολυφαινολικός μεταβολίτης του οποίου η διαφορά ήταν μάλλον οριακή. Στους σπόρους, η κυρίαρχη ουσία ήταν η κατεχίνη, η οποία παρουσίαζε έντονες διακυμάνσεις κατά την εξεταζόμενη περίοδο.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η περιεκτικότητα των κύριων πολυφαινολικών μεταβολιτών στα σταφύλια Μαραθεύτικο ενδέχεται να παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις κατά την περίοδο πριν από τη συγκομιδή, που πιθανότατα αντανακλούν τις διαφορές στη μέση θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις.
Οι μεγάλες διαφορές στα πολυφαινολικά περιεχόμενα που βρέθηκαν μεταξύ των ετών 2021 και 2022, αποτελούν ένδειξη ότι οι αγρονομικές πρακτικές και οι μικροκλιματικές συνθήκες μπορεί να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τη σύνθεση του σταφυλιού.
Οι μεγαλύτερες διαφορές βρέθηκαν για την κατεχίνη, αλλά και στις έξι κύριες χρωστικές ανθοκυανίνης, οι περιεκτικότητες των οποίων ήταν σημαντικά υψηλότερες στα σταφύλια που συγκομίστηκαν το 2022. Παρόμοιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και για την περιεκτικότητα των σπόρων σε κατεχίνη. Επιπλέον, επισημάνθηκε ότι σε διάστημα δύο περίπου εβδομάδων πριν από τη συγκομιδή, ορισμένοι κύριοι πολυφαινολικοί μεταβολίτες, π.χ. ανθοκυανίνες, εμφάνισαν έντονες διακυμάνσεις. Πιθανώς, τέτοιες διακυμάνσεις θα μπορούσαν να αντικατοπτρίζουν διαφορές στη μέση θερμοκρασία και στις βροχοπτώσεις κατά την ωρίμανση των σταφυλιών. Πράγματι, η θερμοκρασία ήταν χαμηλότερη και οι βροχοπτώσεις ήταν πιο συχνές το 2021 κατά την περίοδο της μελέτης, υποστηρίζοντας την υπόθεση ότι η αυξημένη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες και χρωστικές στα σταφύλια επηρεάζεται από υψηλότερες θερμοκρασίες και χαμηλότερες βροχοπτώσεις.
Έτσι, συνιστάται αυστηρή παρακολούθηση των τεχνολογικά σημαντικών συστατικών, π.χ. ανθοκυανίνες, για να διασφαλιστεί η συγκομιδή των σταφυλιών με τη βέλτιστη ωριμότητα.
Στη μελέτη συμμετείχαν Κοσμάς Ρούφας, Θεόδωρος Χατζημητάκος, Βασίλης Αθανασιάδης,
Σταύρος Ι. Λάλας και Δημήτρης Π. Μακρής
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Ακολουθήστε το Cibum 
