Προβιοτικά και Πρεβιοτικά: Υπάρχουν πραγματικά στα τρόφιμα όπως αναγράφουν οι ετικέτες;

Οδηγός για να γνωρίσουμε καλύτερα που πραγματικά βρίσκοντα τα μικροσκοπικά αυτά στοιχεία της διατροφής μας

Όλο και περισσότερα τα τρόφιμα και τα ποτά πλέον αναγράφουν στην ετικέτα τους ότι περιέχουν προβιοτικά ή πρεβιοτικά, ή ότι «υποστηρίζουν ένα υγιές έντερο» ή «ενισχύουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα» παρέχοντας καλά μικρόβια που συχνά λείπουν από τη διατροφή των ανθρώπων. Πώς μπορούν όμως οι καταναλωτές να γνωρίζουν εάν αυτά τα προϊόντα είναι πραγματικά καλά για αυτούς;

Η Maria Marco, μικροβιολόγος και καθηγήτρια στο τμήμα επιστήμης και τεχνολογίας τροφίμων στο UC Davis, συνέγραψε μια μελέτη που παρέχει την πρώτη μεγάλης κλίμακας εκτίμηση των ζωντανών μικροοργανισμών στη διατροφή των ΗΠΑ.

• Δείτε επίσης: Αυτά τα ποτά μπορούν να κιτρινίσουν τα δόντια σας για πάντα

Πρεβιοτικά ή Προβιοτικά;

Τα πρεβιοτικά είναι ένα είδος ίνας που το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να αφομοιώσει. Τα πρεβιοτικά είναι παρόντα σε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως και αποτελούν την τροφή των προβιοτικών. Στα συμπληρώματα διατροφής τα πιο συχνά απαντούμενα πρεβιοτικά είναι οι φρουκτοολιγοσακχαρίτες, οι ολιγοσακχαρίτες, η ινουλίνη και η λακτουλόζη.

Αντίστοιχα, τα προβιοτικά αποτελούν συμβιωτικούς μικροοργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των βακτηρίων και της ζύμης, που υποστηρίζουν την υγεία και τη λειτουργία του οργανισμού. Υπάρχουν διάσπαρτα στο σώμα μας στους βλεννογόνους, στο δέρμα, στο στόμα, στον κόλπο αλλά το έντερο αποτελεί τη μεγαλύτερη σε ποικιλία και αριθμό αποικία. Στα τρόφιμα εντοπίζονται κυρίως σε όσα έχουν υποστεί ζύμωση όπως το γιαούρτι, το τουρσί, τα ζυμωμένα τυριά ή το κεφίρ.

Τα προβιοτικά έχουν μελετηθεί σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους και έχουν αποδειχθεί ότι βοηθούν το ανοσοποιητικό σας σύστημα να λειτουργεί σωστά, μειώνουν τα πεπτικά συμπτώματα και τις παρενέργειες των αντιβιοτικών, βελτιώνουν τη δυσανεξία στη λακτόζη και μειώνουν τη σοβαρότητα ορισμένων κοινών λοιμώξεων. 

• Δείτε επίσης: Εξαγριωμένοι Γάλλοι αμπελουργοί σπάνε μπουκάλια κρασιού έξω από το Lidl

Υπάρχουν πολλά τρόφιμα και ποτά που ισχυρίζονται ότι είναι προβιοτικά. Είναι όμως;

Δεν μπορεί κάθε ζωντανός μικροοργανισμός σε ένα τρόφιμο, ένα ποτό ή ένα συμπλήρωμα να οριστεί ως προβιοτικό. Πολλά από τα προϊόντα που φέρουν την ετικέτα προβιοτικά μπορεί να έχουν φιλικά μικρόβια, αλλά δεν είναι τα συγκεκριμένα στελέχη μικροβίων που οι επιστήμονες έχουν μελετήσει σε δοκιμές σε ανθρώπους. Για να είναι προβιοτικό, το στέλεχος πρέπει επίσης να προσλαμβάνεται στις σωστές ποσότητες και, δυστυχώς, ποσότητες και στελέχη συχνά δεν αναγράφονται στην ετικέτα.

Πώς μπορεί ένας καταναλωτής να γνωρίζει ότι αγοράζει ένα προβιοτικό αντί για ένα προϊόν με καλά μικρόβια;

Η διαφοροποίηση μεταξύ προϊόντων με προβιοτικά έναντι φιλικών μικροβίων απαιτεί κάποια επιπλέον δουλειά για τους καταναλωτές. «Ψάξτε όχι μόνο το είδος, αλλά και μια σειρά από αριθμούς ή γράμματα που έρχονται μετά το όνομα του είδους», λέει η Μάρκο. «Ένα κοινό που θα μπορούσατε να δείτε θα ήταν ο Lacticaseibacillus rhamnosus ή ο Lactobacillus rhamnosus GG. Το GG είναι το στέλεχος.” Μπορείτε να βρείτε περισσότερη βοήθεια σχετικά με την ανάγνωση των ετικετών προβιοτικών στη  Διεθνή Επιστημονική Ένωση για Προβιοτικά και Πρεβιοτικά (ISAPP).

• Δείτε επίσης: Είναι ασφαλές να ξαναχρησιμοποιούμε τα φύλλα και τα φακελάκια του τσαγιού;

Τα προβιοτικά λειτουργούν σε όλους μας; 

Σύμφωνα με το  ISAPP , πολλοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν αν ένα προβιοτικό θα λειτουργούσε για εσάς, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής διατροφής σας και των μικροβίων στο έντερο σας. Η προσωπική φυσιολογία μπορεί επίσης να παίξει κάποιο ρόλο. Μια  πρόσφατη μελέτη από τον Marco και μια ομάδα επιστημόνων υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο που παίζει η δίαιτα και προτείνει να λαμβάνεται υπόψη η δίαιτα σε όλες τις κλινικές δοκιμές τόσο των προβιοτικών όσο και των πρεβιοτικών. 

Ποια τρόφιμα έχουν φιλικά μικρόβια;

Φιλικά, μη παθογόνα μικρόβια μπορούν να βρεθούν σε μικρότερες ποσότητες σε ωμά φρούτα και λαχανικά και σε υψηλότερες ποσότητες σε τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το kimchi, το ξινολάχανο και το γιαούρτι. 

• Δείτε επίσης: Lidl De:«Μην το φάτε!» – Πίτσα με μεταλλικά κομμάτια

Τι είναι τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση;

Ένα τρόφιμο που έχει υποστεί ζύμωση είναι ένα τρόφιμο ή ποτό που παρασκευάζεται μέσω της επιθυμητής ανάπτυξης και της ενζυματικής μετατροπής των συστατικών των τροφίμων. Ένα παράδειγμα είναι το γιαούρτι, το οποίο είναι γάλα που έχει υποστεί ζύμωση. Αυτά τα τρόφιμα περιέχουν μη επιβλαβή μικρόβια, αλλά δεν είναι αυτόματα προβιοτικά, κάτι που θα αποτελούσε αποδεδειγμένο όφελος για την υγεία. 

Τρώμε αρκετά καλά μικρόβια του εντέρου;

Η αποστείρωση της σύγχρονης παραγωγής τροφίμων και η καθαριότητα του περιβάλλοντος μας έχουν μειώσει τις ποσότητες μικροβίων με τα οποία ερχόμαστε σε επαφή ή καταναλώνουμε. «Είναι δυνητικά αλήθεια ότι στερούμε τους εαυτούς μας φιλικά μικρόβια», εξηγεί η Μάρκο, η έρευνα της οποίας διαπίστωσε ότι το μεγαλύτερο μέρος του φαγητού μας δεν έχει μικρόβια ή έχει πολύ μικρό αριθμό μικροβίων. 

• Δείτε ακόμη: Γρίπη: Ποιες τροφές πρέπει να τρώμε και ποιες να αποφεύγουμε

Είναι τα «φιλικά» μικρόβια υγιή;

Η Marco έγραψε μια  μελέτη που δείχνει ότι η κατανάλωση φιλικών μικροβίων μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία. Διαπίστωσε ότι 100 γραμμάρια πρόσληψης τροφής που περιέχει μικρόβια συσχετίστηκε με χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, ΔΜΣ, χοληστερόλη, μειωμένη περίμετρο μέσης και άλλα καρδιομεταβολικά οφέλη.