Πρέπει όλοι να τρώμε όπως οι αθλητές;
Τα αθλητικά ποτά, που αρχικά δημιουργήθηκαν για να ενισχύουν την απόδοση των αθλητών, έχουν εξελιχθεί σε μια παγκόσμια αγορά δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Σχεδιασμένα για να αναπληρώνουν υγρά, ηλεκτρολύτες και ενέργεια μετά από έντονη σωματική άσκηση, καταναλώνονται πλέον από ένα πολύ ευρύτερο κοινό, συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων που δεν έχουν αυξημένες διατροφικές ανάγκες λόγω αθλητικών δραστηριοτήτων.
Το πρώτο και πιο εμβληματικό προϊόν αυτής της κατηγορίας, το Gatorade, δημιουργήθηκε το 1965 για τους αθλητές του Πανεπιστημίου της Φλόριντα. Σύντομα, χάρη στη διαφημιστική του προβολή ως «το ποτό των πρωταθλητών», καθιερώθηκε στην αγορά και άνοιξε τον δρόμο για την ανάπτυξη της βιομηχανίας αθλητικών ποτών. Σύμφωνα με στοιχεία του Fortune Business Insights, η κατηγορία αυτή εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 36,35 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2028.
Από τους αθλητές στο ευρύ κοινό
Ενώ τα αθλητικά ποτά προορίζονταν για επαγγελματίες και ερασιτέχνες αθλητές υψηλής έντασης, η δημοτικότητά τους επεκτάθηκε σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες που δεν ασχολούνται συστηματικά με τη σωματική άσκηση.
Η κατανάλωσή τους αυξήθηκε εκθετικά, με τη Gatorade να σημειώνει πωλήσεις 7,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο μεταξύ Μαΐου 2023 και Μαΐου 2024, ενώ οι ανταγωνιστές της, όπως οι BodyArmor, Powerade, Prime και Electrolit, κατέγραψαν επιπλέον 3,8 δισεκατομμύρια δολάρια σε πωλήσεις.
Τα προϊόντα αυτά, αν και διαθέσιμα σε εξειδικευμένα αθλητικά καταστήματα, βρίσκονται κυρίως σε σούπερ μάρκετ, βενζινάδικα και περίπτερα, γεγονός που ενισχύει την κατανάλωσή τους από το ευρύ κοινό, ακόμα και από άτομα που δεν έχουν αυξημένες ανάγκες ενυδάτωσης ή αναπλήρωσης ηλεκτρολυτών.
Η συστηματική κατανάλωση αθλητικών ποτών από μη αθλητές έχει εγείρει ανησυχίες στη δημόσια υγεία. Μελέτη του 2023, που ανέλυσε 15 επιστημονικές έρευνες, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η υπερβολική κατανάλωσή τους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη και οδοντικών προβλημάτων λόγω των υψηλών επιπέδων προστιθέμενης ζάχαρης.
Οι ειδικοί συστήνουν ότι τα αθλητικά ποτά δεν πρέπει να αποτελούν καθημερινή διατροφική επιλογή για παιδιά και εφήβους και ότι το νερό είναι επαρκές για την ενυδάτωση των περισσότερων ανθρώπων.
Τα τελευταία χρόνια, αναπτύχθηκαν ενεργειακά τζελ, πρωτεϊνικές σκόνες και συμπληρώματα που στοχεύουν στη βελτίωση της αθλητικής απόδοσης. Οι δρομείς αντοχής, για παράδειγμα, βασίζονται στα ενεργειακά τζελ για την αναπλήρωση ενέργειας κατά τη διάρκεια μαραθωνίων.
Ωστόσο, πολλά από αυτά προκαλούν γαστρεντερικές διαταραχές, γεγονός που οδήγησε στην ανάπτυξη καινοτομιών, όπως η υδρογέλη της σουηδικής Maurten, που επιταχύνει την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
Από την άλλη, εταιρείες όπως η Spring Energy επιχείρησαν να προσφέρουν πιο «φυσικές» επιλογές, με προϊόντα βασισμένα σε πραγματικά τρόφιμα. Ωστόσο, το 2023 αποκαλύφθηκε ότι η γεύση Awesome Sauce της εταιρείας περιείχε λιγότερους υδατάνθρακες από ό,τι διαφημιζόταν, οδηγώντας στην προσωρινή απόσυρσή της από την αγορά.
Tέλος, οι διατροφολόγοι επισημαίνουν ότι τα αθλητικά ποτά και τα ενεργειακά τζελ είναι απαραίτητα μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Για δραστηριότητες διάρκειας κάτω της μίας ώρας, το νερό είναι η ιδανική επιλογή για ενυδάτωση. Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμα και το ξέπλυμα του στόματος με ένα αθλητικό ποτό (χωρίς να το καταπιεί κανείς) μπορεί να βελτιώσει την απόδοση, κάτι που αναδεικνύει το ρόλο του ψυχολογικού παράγοντα.
Ακολουθήστε το Cibum 
