Μέχρι τώρα έχουμε ακούσει για βρώσιμα κουταλάκια με γεύση μπισκότο, για βρώσιμα εσώρουχα από… κρουασάν, για βρώσιμες συσκευασίες τροφίμων, για βρώσιμα κουτάλια vegan χωρίς γαλακτοκομικά, για βρώσιμα καλαμάκια από σιτάρι, αλλά τώρα ήρθε και το βρώσιμο περιτύλιγμα για οπωρολαχανικά!
Πως θα σας φαινόταν λοιπόν, να πηγαίνατε στο σουπερμάρκετ, να αγοράζατε φρούτα ή λαχανικά (κανονικά συσκευασμένα με ειδική επίστρωση) και στη συνέχεια να τα πλένατε με νεράκι και να τα καταναλώνατε μαζί με την συσκευασία; Απίστευτο; Επιστημονική φαντασία; Μπλιαχ ίσως;;; Ευτυχώς ή δυστυχώς αυτή η εικόνα δεν είναι και πολύ μακρινή, γιατί θα το ζήσετε οσονούπω! Και μάλιστα η αρχή γίνεται από τα είδη μαναβικής σε 150 καταστήματα Lidl Ελβετίας.
Σε συνεργασία με τη Lidl Switzerland, η ερευνητική ομάδα υλικών και τεχνολογίας EMPA έχει αναπτύξει μια προστατευτική, βρώσιμη επίστρωση κυτταρίνης για φρέσκα προϊόντα που παράγονται από φυσικό υπόλειμμα που προέρχεται από φρούτα, λαχανικά ή φυτά. Σύμφωνα με την Empa, η επίστρωση είναι μη τοξική και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς να βλάψει. Μάλιστα, μελλοντική έρευνα μπορεί να επιτρέψει να ενσωματωθούν στην βρώσιμη συσκευασία ακόμη και πρόσθετα όπως βιταμίνες ή αντιοξειδωτικά. Το πλεονέκτημα της νέας συσκευασίας, είναι η μείωση της σπατάλης τροφίμων αλλά και παράταση διάρκειας ζωής των προϊόντων αφού η νέα συσκευασία τους επιτρέπει να παραμένουν φρέσκα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα λόγω της μειωμένης απώλειας υγρασίας και της έκθεσης σε ρύπους.
Όταν ο χυμός εξάγεται από φρούτα, λαχανικά ή φυτά, μένει ένα στερεό υπόλειμμα που ονομάζεται πυρήνας, το οποίο συνήθως απορρίπτεται είτε μέσω των εγκαταστάσεων βιοαερίου είτε τοποθετείται απευθείας στα χωράφια. Ο πυρήνας θεωρείται αγροτικό απόβλητο και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη λιανική.
Ερευνητές στο εργαστήριο Cellulose & Wood Materials της Empa κατάφεραν να επεξεργαστούν τον πυρήνα σε ινιδωμένη κυτταρίνη. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την εκχύλιση του πυρήνα ως στερεού πολτού που στη συνέχεια πλένεται, λευκαίνεται και αλέθεται σε ένα αραιά διασκορπισμένο διάλυμα ινών κυτταρίνης, το οποίο μπορεί με τη σειρά του να χρησιμοποιηθεί ως προστατευτική επικάλυψη για φρούτα και λαχανικά.
Τα προϊόντα μπορούν είτε να βυθιστούν στην επίστρωση κυτταρίνης είτε να ψεκαστούν για να παρέχουν κάλυψη, ενώ αφήνουν επίσης πολύ λίγα ορατά ίχνη στο προϊόν και ξεπλένονται εύκολα. Σύμφωνα με την Empa, η επίστρωση είναι μη τοξική και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς να βλάψει – και δεν αποκλείεται στο μέλλον να γίνουν έρευνες, ώστε να ενσωματωθούν στη συσκευασία θρεπτικά συστατικά και ουσίες όπως βιταμίνες και αντιοξειδωτικά για να γίνει το προϊόν ακόμη πιο ωφέλιμο.
Η προκαταρκτική μελέτη της Empa για την επίστρωση κυτταρίνης ξεκίνησε το 2019 και ολοκληρώθηκε επιτυχώς το καλοκαίρι του 2021, σηματοδοτώντας την έναρξη της κύριας μελέτης και άλλα δύο χρόνια προγραμματισμένης έρευνας σε συνεργασία με τον λιανοπωλητή Lidl Switzerland.
Οι προκαταρκτικές μελέτες έχουν ήδη δείξει τη δυνατότητα της επικάλυψης κυτταρίνης, με τα επικαλυμμένα προϊόντα να φαίνεται να παραμένουν φρέσκα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα λόγω της μειωμένης απώλειας υγρασίας και της έκθεσης σε ρύπους. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για φρέσκα προϊόντα με μεγαλύτερες αλυσίδες εφοδιασμού, τα οποία μεταφέρονται σε μεγαλύτερες αποστάσεις πριν εκτεθούν στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Για παράδειγμα, η προκαταρκτική μελέτη διαπίστωσε ότι μια επίστρωση νανοϊνών κυτταρίνης (CNF) από πυρηνέλαιο καρότου που προέρχεται από τοπικό ελβετικό παραγωγό λαχανικών θα μπορούσε να παρατείνει τη διάρκεια ζωής των μπανανών περισσότερο από μία εβδομάδα με «σημαντική καθυστέρηση» στο ροδισμό. Παρόμοια αποτελέσματα βρέθηκαν για αγγούρια επικαλυμμένα με διάλυμα κυτταρίνης, το οποίο διατήρησε την υγρασία και παρέμεινε πιο φρέσκο σε διάστημα έξι ημερών σε σύγκριση με ένα μη επικαλυμμένο αγγούρι.
Σε μια άλλη μελέτη από την Empa, η πρόκληση της συσκευασίας των αγγουριών εξετάστηκε μέσω μιας ανάλυσης κύκλου ζωής (LCA) που διαπίστωσε ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απόρριψης αγγουριών υπερτερούσαν των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση πλαστικών περιτυλιγμάτων – με κάθε αγγούρι που έπρεπε να απορριφθεί σύμφωνα με αναφορές να έχει περιβαλλοντική επίπτωση ίση με 93 πλαστικά περιτυλίγματα.
Σύμφωνα με την Tanja Zimmermann, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Empa: «Με την έρευνά μας, επιδιώκουμε την κυκλική ιδέα και φέρνουμε στα απόβλητα μια νέα προστιθέμενη αξία με το σύνθημα «Το καρότο προστατεύει το αγγούρι».
«Με αυτόν τον τρόπο, αποτρέπουμε τη σπατάλη τροφίμων, απαιτούμε λιγότερα υλικά συσκευασίας με βάση το πετρέλαιο και έτσι συμβάλλουμε στην απαλλαγή από τον άνθρακα».
Η προκαταρκτική επιτυχία της επικάλυψης κυτταρίνης της Empa προτείνει μια πιθανή λύση που μειώνει τα απόβλητα τροφίμων και εξαλείφει ορισμένα από τα ζητήματα που σχετίζονται με τις πλαστικές συσκευασίες. Γράφοντας στο Packaging Europe, ο ιδρυτής και εκτελεστικός διευθυντής της SPRING, Robert Lilienfeld, είπε ότι μια προσέγγιση από πάνω προς τα κάτω για την ανάπτυξη και δοκιμή λύσεων όπως αυτή θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης των απορριμμάτων τροφίμων από τις γενικές απαγορεύσεις στις πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης.
Ο γενικός στόχος του έργου της Empa είναι η λύση κυτταρίνης να χρησιμοποιηθεί σε 150 καταστήματα Lidl σε όλη την Ελβετία, ανάλογα με την επιτυχία της κύριας δοκιμής, η οποία θα υποστηριχθεί από την Innosuisse, ελβετική εταιρεία καινοτομίας.
Ο Torsten Friedrich, Διευθύνων Σύμβουλος της Lidl Ελβετίας, καταλήγει: «Η νέα μας τεχνολογία επίστρωσης θα μπορούσε να αποτελέσει ορόσημο στην ιστορία της εταιρείας μας.
«Με την προστατευτική μεμβράνη, όχι μόνο μειώνουμε τα απορρίμματα τροφίμων και τα υλικά συσκευασίας σε μεγάλη κλίμακα, αλλά επεκτείνουμε kai τη διάρκεια ζωής των τροφίμων στα σπίτια των πελατών μας».
Ακολουθήστε το Cibum 
