Εισαγωγή της έννοιας των “οριακών τιμών περιβαλλοντικής απόδοσης (EPLVs)” – Κατώτατο όριο στην εκτροφή ζώων – Κυρώσεις για παραβίαση των μέτρων – Αποζημιώσεις στους καταναλωτές για ασθένειες.
Το Συμβούλιο και οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με την αναθεώρηση της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές (IED) και τον κανονισμό για τη δημιουργία μιας πύλης βιομηχανικών εκπομπών (IEP).
Οι νέοι κανόνες στοχεύουν να προσφέρουν καλύτερη προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος με τη μείωση των επιβλαβών εκπομπών από βιομηχανικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των εντατικών κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων στον αέρα, το νερό και το έδαφος και μέσω των απορρίψεων αποβλήτων. Στοχεύουν επίσης στη βελτίωση της αναφοράς περιβαλλοντικών δεδομένων με την αναβάθμιση του υφιστάμενου ευρωπαϊκού μητρώου έκλυσης και μεταφοράς ρύπων (E-PRTR). Η συμφωνία είναι προσωρινή εν αναμονή επίσημης έγκρισης και από τα δύο θεσμικά όργανα.
Οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές
Η οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές είναι το κύριο μέσο της ΕΕ που ρυθμίζει τη ρύπανση από βιομηχανικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των εντατικών κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, όπως το οξείδιο του αζώτου, η αμμωνία, ο υδράργυρος, το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα. Οι εγκαταστάσεις και οι εκμεταλλεύσεις βιομηχανικής κλίμακας πρέπει να λειτουργούν σύμφωνα με άδεια που χορηγείται από τις εθνικές αρχές, χρησιμοποιώντας ως πρότυπο τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές (ΒΔΤ).
Πεδίο εφαρμογής της οδηγίας
Όπως τροποποιήθηκε, η οδηγία θα επιδιώκει την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης , της κυκλικής οικονομίας και της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές .
Στην προσωρινή τους συμφωνία, οι συννομοθέτες προσάρμοσαν ορισμένα γεωργικά κατώτατα όρια για την εκτροφή ζώων: 350 LSU για τους χοίρους, 280 LSU για τα πουλερικά (300 για τις όρνιθες ωοπαραγωγής) και 380 LSU για τις μικτές εκμεταλλεύσεις. Οι εκτατικές εκμεταλλεύσεις και η κτηνοτροφία για οικιακή χρήση θα εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Οι νέοι κανόνες θα εφαρμόζονται σταδιακά, ξεκινώντας το 2030 με τις μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις.
Οριακές τιμές εκπομπών
Η συμφωνία εισάγει την έννοια των οριακών τιμών περιβαλλοντικής απόδοσης (EPLVs), που θα καθοριστούν από τις αρμόδιες αρχές στην άδεια για την έγκριση της εγκατάστασης και λειτουργίας εγκαταστάσεων. Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφώνησαν να καταστήσουν τις σειρές EPLV δεσμευτικές για όλους τους ενεργειακούς πόρους, εκτός από το νερό, για το οποίο οι αρμόδιες αρχές πρέπει να θέσουν δεσμευτικούς στόχους. Τα EPLV θα είναι ενδεικτικά για τις αναδυόμενες τεχνικές.
Θέσπιση ηλεκτρονικών αδειών
Η υφιστάμενη οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν δεσμευτικούς κανόνες για τη δημιουργία ενός μηχανισμού καταχώρισης που θα επιτρέπει στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις να υποβάλλουν αίτηση και να λαμβάνουν άδεια, υπό τον όρο ότι συμμορφώνονται με ορισμένες απαιτήσεις.
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να καταστήσουν την αδειοδότηση πιο αποτελεσματική και λιγότερο επαχθή, εισάγοντας την υποχρέωση για τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν ένα ηλεκτρονικό σύστημα αδειών ( e-permit ) έως το 2035 .
Επιβολή
Το κείμενο καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για όσους παραβιάζουν τα μέτρα που θεσπίστηκαν για την εφαρμογή της οδηγίας. Αυτές οι κυρώσεις θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της παράβασης, εάν ήταν επαναλαμβανόμενη, καθώς και τους ανθρώπους και το περιβάλλον που επηρέασε. Πρέπει να περιλαμβάνουν διοικητικά πρόστιμα και, για τις πιο σοβαρές παραβάσεις, πρόστιμα τουλάχιστον 3% του ετήσιου κύκλου εργασιών του φορέα εκμετάλλευσης στην ΕΕ.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι τα άτομα δικαιούνται να ζητήσουν αποζημίωση όταν έχει προκληθεί βλάβη στην υγεία τους ως αποτέλεσμα παραβίασης των εθνικών κανόνων μεταφοράς της οδηγίας.
Οι συννομοθέτες εισήγαγαν την ευελιξία που απαιτείται για τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν τις διατάξεις για τις κυρώσεις και τις αποζημιώσεις σε περιπτώσεις βλάβης στην υγεία στα εθνικά τους νομικά συστήματα.
Ρήτρα αναθεώρησης
Η προσωρινή συμφωνία ορίζει την ημερομηνία του 2028 (και στη συνέχεια κάθε πέντε χρόνια) για την επανεξέταση και αξιολόγηση της εφαρμογής της οδηγίας από την Επιτροπή. Αυτή η αξιολόγηση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις αναδυόμενες τεχνικές και την ανάγκη για περαιτέρω μέτρα πρόληψης της ρύπανσης ή τις απαιτήσεις ελάχιστων ορίων εκπομπών σε επίπεδο ΕΕ.
Έως το 2026, η Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης των εκπομπών που παράγονται από την εκτροφή βοοειδών και από γεωργικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ.
Πύλη βιομηχανικών εκπομπών
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν επίσης σε μια πρόταση για τη δημιουργία μιας νέας πύλης για πληροφορίες σχετικά με τις βιομηχανικές εκπομπές που θα αντικαταστήσει τον υφιστάμενο κανονισμό E-PRTR. Η πύλη θα ενισχύσει την πρόσβαση του κοινού σε πληροφορίες που σχετίζονται με τις βιομηχανικές εκπομπές και θα διευκολύνει τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων.
Θα περιλαμβάνει δεδομένα σχετικά με τη χρήση νερού, ενέργειας και βασικών πρώτων υλών από τις σχετικές εγκαταστάσεις για την παρακολούθηση της προόδου προς μια κυκλική οικονομία με αποδοτική χρήση των πόρων.
Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο εισήγαγαν μια γενική ρήτρα επανεξέτασης για την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων και των ρύπων που καλύπτονται από τον κανονισμό, καθώς και των ισχυόντων ορίων στο παράρτημα I (σχετικά με τις δραστηριότητες που απαιτούν αναφορά πάνω από τα καθορισμένα όρια) και II (σχετικά με τους ρύπους που πρέπει να αναφέρονται πάνω από τα καθορισμένα όρια). Οι συννομοθέτες πρόσθεσαν dicofol και δύο τύπους PFAS — υπερφθοροοκτανοϊκό οξύ (PFOA) και τα άλατά του και υπερφθοροεξανο-1-σουλφονικό οξύ (PFOS) — στις ουσίες που απαριθμούνται στο παράρτημα II. Έως το 2026, η Επιτροπή πρέπει να εκδώσει επανεξέταση του παραρτήματος II και να παράσχει καθοδήγηση σχετικά με τη μεθοδολογία μέτρησης για αυτές τις ουσίες.
Η προσωρινή συμφωνία περιλαμβάνει επίσης διατάξεις για την ευθυγράμμιση του κανονισμού με το IED και το Πρωτόκολλο του Κιέβου για τα μητρώα έκλυσης και μεταφοράς ρύπων.
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να τεθεί σε ισχύ ο κανονισμός το 2028 , ώστε να δοθεί στα κράτη μέλη αρκετός χρόνος για να προσαρμοστούν στους νέους κανόνες.
Επόμενα βήματα
Οι προσωρινές συμφωνίες θα υποβληθούν τώρα στους εκπροσώπους των κρατών μελών στο Συμβούλιο (Coreper) και στην επιτροπή περιβάλλοντος του Κοινοβουλίου για έγκριση. Εάν εγκριθούν, τα κείμενα θα πρέπει στη συνέχεια να εγκριθούν επίσημα και από τα δύο θεσμικά όργανα, μετά από νομική-γλωσσική αναθεώρηση, προτού μπορέσουν να δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και να τεθούν σε ισχύ.
Ιστορικό
Στις 5 Απριλίου 2022, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για την αναθεώρηση της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές. Η οδηγία που εγκρίθηκε για πρώτη φορά το 2010 είναι το κύριο μέσο της ΕΕ για την πρόληψη και τη μείωση της ρύπανσης από μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Ο κύριος στόχος της αναθεώρησης είναι να σημειωθεί πρόοδος προς τη φιλοδοξία της ΕΕ για μηδενική ρύπανση για ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από τοξικές ουσίες.
Ακολουθήστε το Cibum 
