Ακόμα και μια μικρή κατανάλωση ενεργειακών ποτών έχει μετρήσιμη αρνητική επίδραση στην καρδιά και την κυκλοφορία του αίματος
Είναι το καθημερινό «boost» για πολλούς νέους, φοιτητές και εργαζόμενους mε απαιτητικούς ρυθμούς. Όμως οι ενεργειακές αυτές βόμβες, τα energy drinks, κρύβουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία — και μάλιστα, όπως προειδοποιεί η καταναλωτική οργάνωση Stiftung Warentest, αρκούν μόλις δύο κουτάκια την ημέρα για να προκληθούν ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία.
Σε μεγάλη έρευνα που πραγματοποίησε το γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Αξιολόγησης Κινδύνου, εξετάστηκαν 24 δημοφιλή ενεργειακά ποτά της αγοράς. Τα αποτελέσματα ήταν ανησυχητικά: σχεδόν όλα περιέχουν τόσο υψηλές δόσεις καφεΐνης και ταυρίνης, που μόλις με δύο κουτιά (δηλαδή περίπου 500 ml) ένας ενήλικος φτάνει ή και υπερβαίνει το ανώτατο συνιστώμενο ημερήσιο όριο καφεΐνης, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες ασφαλείας.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Προσοχή: Και στην Ελλάδα οι κονσέρβες με κομμάτια καουτσούκ
Το πρόβλημα επιτείνεται στους εφήβους και στα παιδιά, τα οποία —παρά τις συστάσεις των ειδικών— καταναλώνουν ολοένα και συχνότερα τέτοιου είδους ποτά. Σύμφωνα με την Statista, οι κατά κεφαλήν πωλήσεις ενεργειακών ποτών και αθλητικών ποτών αυξήθηκαν κατά 37% από το 2019 έως το 2024 – από περίπου 6,2 σε 8,5 λίτρα ετησίως. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, ο αριθμός αυτός θα συνεχίσει να αυξάνεται, φτάνοντας τα 9,5 λίτρα το 2029.
Η υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία, υπέρταση, αϋπνία, άγχος και σοβαρές καρδιαγγειακές επιπλοκές. Επιπλέον, αρκετά από τα energy drinks περιέχουν υψηλές ποσότητες ζάχαρης, συμβάλλοντας και στον κίνδυνο παχυσαρκίας και σακχαρώδους διαβήτη.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Επικίνδυνα καλλυντικά: Ρεκόρ 300 ανακλήσεων τον Απρίλιο από το Σύστημα Ταχείας Προειδοποίησης της ΕΕ
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Καλαμπόκι σε κονσέρβα σε διπλή ανάκληση: Κίνδυνος για την υγεία λόγω ελαττωματικής συσκευασίας
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Σας περίσσεψαν βραστά αυγά από το Πάσχα; Ιδέες για να τα μεταμορφώσετε σε λαχταριστά πιάτα
Δυο κουτάκια την ημέρα αρκούν…
Το σημείο στο οποίο η κατανάλωση μπορεί να θεωρηθεί υπερβολική εξαρτάται από το σωματικό βάρος σε υγιείς ανθρώπους. Σύμφωνα με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), τα παιδιά και οι έφηβοι δεν πρέπει να καταναλώνουν περισσότερα από 3 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα. Ένα τυπικό κουτί ενεργειακού ποτού των 250 χιλιοστόλιτρων περιέχει 80 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης. Οι ανήλικοι μπορούν επομένως να φτάσουν γρήγορα στο κρίσιμο όριο:
- Για έναν 17χρονο που ζυγίζει 60 κιλά, το όριο είναι 180 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με λίγο περισσότερες από δύο δόσεις.
- Για ένα 12χρονο που ζυγίζει 45 κιλά, το όριο είναι 135 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης. Οπότε δύο κουτιά είναι πάρα πολλά για αυτόν.
Συνδυασμός που «σκοτώνει»: Ενεργειακά ποτά και προϋπάρχουσες παθήσεις
Μια ανασκόπηση του 2023 υποδεικνύει ότι τα ενεργειακά ποτά είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα όταν καταναλώνονται σε συνδυασμό με αλκοόλ, άσκηση ή προϋπάρχουσες ιατρικές παθήσεις. Η μελέτη παραθέτει αναφορές περιστατικών στις οποίες ανήλικοι ανέπτυξαν σοβαρά προβλήματα υγείας μετά την κατανάλωση ενεργειακών ποτών.
Ανάμεσά τους ήταν μια ιδιαίτερα τραγική μεμονωμένη περίπτωση με μοιραία έκβαση: ένα 16χρονο κορίτσι στη Βαυαρία κατέρρευσε λόγω καρδιακής αρρυθμίας και πέθανε λίγο αργότερα στο νοσοκομείο. Οι έρευνες αποκάλυψαν ότι έπασχε από αδιάγνωστη μυοκαρδίτιδα και είχε καταναλώσει μεγάλες ποσότητες ενεργειακού ποτού πριν καταρρεύσει.
Η Stiftung Warentest υπογραμμίζει ότι για παιδιά και εφήβους κάτω των 18 ετών, τα ενεργειακά ποτά δεν θα έπρεπε καν να καταναλώνονται. Στη Γερμανία, μάλιστα, αναζωπυρώθηκε η συζήτηση για πιθανή απαγόρευση πώλησής τους σε ανήλικους, όπως ήδη συμβαίνει σε χώρες όπως η Λιθουανία και η Λετονία.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι ακόμη και οι ενήλικες θα πρέπει να είναι προσεκτικοί, ειδικά όσοι έχουν προϋπάρχοντα καρδιακά ή νευρολογικά προβλήματα. Κι ενώ οι διαφημίσεις παρουσιάζουν τα energy drinks ως απλές «λύσεις ενέργειας», η επιστημονική πραγματικότητα δείχνει ότι η υπερκατανάλωση μπορεί να έχει σοβαρές και άμεσες επιπτώσεις στην υγεία.