Πως συγκεκριμένα ανοσοποιητικά κύτταρα συμβάλλουν στην υπερβολική ανοσολογική απόκριση στις τροφικές αλλεργίες.
Οι τροφικές αλλεργίες αποτελούν ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας, καθώς μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές ή και απειλητικές για τη ζωή αντιδράσεις. Οι ανοσολογικές αποκρίσεις στις αλλεργίες αυτές είναι ταχείες και αφορούν την υπερευαισθησία του οργανισμού σε συγκεκριμένες πρωτεΐνες των τροφίμων.
Πρόσφατα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Juntendo της Ιαπωνίας πέτυχαν μια σημαντική επιστημονική πρόοδο στη μελέτη των τροφικών αλλεργιών που σχετίζονται με την ανοσοσφαιρίνη Ε (IgE).
Η μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο περιοδικό Allergy, αναδεικνύει τον κρίσιμο ρόλο των μαστοκυττάρων του βλεννογόνου (MMCs) που εκφράζουν το μείζον σύμπλεγμα ιστοσυμβατότητας τάξης ΙΙ (MHCII), αποκαλύπτοντας νέους μηχανισμούς που συμβάλλουν στην έντονη ανοσολογική απόκριση των αλλεργικών αντιδράσεων.
Ήταν ήδη γνωστό ότι τα μαστοκύτταρα του βλεννογόνου πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα κατά τη διάρκεια αλλεργικών αντιδράσεων. Ωστόσο, οι ακριβείς μηχανισμοί που προκαλούν αυτή την υπερπαραγωγή παρέμεναν ασαφείς. Η νέα έρευνα έρχεται να φωτίσει τις μοριακές διεργασίες που βρίσκονται πίσω από το φαινόμενο αυτό.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή Nobuhiro Nakano, έναν από τους επικεφαλής της μελέτης, οι ερευνητές ανέπτυξαν μια καινοτόμο μέθοδο για τη δημιουργία μαστοκυττάρων του βλεννογόνου από κύτταρα μυελού των οστών, σε συνθήκες κυτταροκαλλιέργειας in vitro.
Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματά τους ήταν ότι τα μαστοκύτταρα που δημιουργήθηκαν με αυτή τη μέθοδο εξέφραζαν το MHCII στην επιφάνειά τους, ένα μόριο που είναι ζωτικής σημασίας για την παρουσίαση αντιγόνων στο ανοσοποιητικό σύστημα. Παρόλο που η σημασία του MHCII ήταν ήδη γνωστή στη λειτουργία των κλασικών αντιγονοπαρουσιαστικών κυττάρων, ο ρόλος των MMCs στην ανοσολογική απόκριση δεν είχε εξεταστεί επαρκώς.
Για την επιβεβαίωση της υπόθεσής τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα μοντέλο ποντικού με τροφική αλλεργία που μεσολαβείται από την IgE. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι τα MMCs που εκφράζουν MHCII ήταν παρόντα στον εντερικό βλεννογόνο των αλλεργικών ποντικιών.
Το πιο εντυπωσιακό εύρημα ήταν ότι, όταν τα MMCs στερούνταν το MHCII, ο υπερβολικός πολλαπλασιασμός τους μειωνόταν σημαντικά. Επιπλέον, τα ποντίκια εμφάνιζαν λιγότερη υποθερμία – ένα βασικό σύμπτωμα σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης. Περαιτέρω πειράματα επέτρεψαν στους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα τη μοριακή διαδικασία πίσω από αυτή την αλλεργική απόκριση.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα MMCs που εκφράζουν MHCII έχουν την ικανότητα να προσλαμβάνουν αντιγόνα τροφίμων και να τα παρουσιάζουν σε ειδικά Τ βοηθητικά κύτταρα. Αυτό πυροδοτεί μια αλυσιδωτή αντίδραση, καθώς τα ενεργοποιημένα Τ βοηθητικά κύτταρα απελευθερώνουν κυτοκίνες όπως IL-4 και IL-5, που με τη σειρά τους διεγείρουν τα MMCs να εκκρίνουν IL-9, έναν αυξητικό παράγοντα που ενισχύει τον πολλαπλασιασμό των μαστοκυττάρων.
Η υπερβολική παραγωγή IL-9 οδηγεί τελικά σε μια εκρηκτική αύξηση των MMCs και σε πιο έντονα συμπτώματα τροφικής αλλεργίας. Όπως τονίζει ο Nakano, η ανακάλυψη αυτή έχει τεράστια σημασία, καθώς οι τρέχουσες θεραπευτικές επιλογές για τις τροφικές αλλεργίες με τη μεσολάβηση IgE είναι περιορισμένες.
Τα ευρήματα της μελέτης προσφέρουν νέους πιθανούς στόχους για θεραπευτικές παρεμβάσεις. Ο έλεγχος της έκφρασης ή της λειτουργίας του MHCII στα MMCs θα μπορούσε να αποτελέσει μια στρατηγική για την αναστολή του ανεξέλεγκτου πολλαπλασιασμού τους, μειώνοντας έτσι τη σοβαρότητα των αλλεργικών αντιδράσεων.
Ακολουθήστε το Cibum 
