Η βρουκέλλωση είναι μια βακτηριακή ασθένεια που προκαλείται από διάφορα είδη Brucella, τα οποία μολύνουν κυρίως βοοειδή, χοίρους, κατσίκες, πρόβατα και σκύλους. Οι άνθρωποι γενικά αποκτούν την ασθένεια μέσω άμεσης επαφής με μολυσμένα ζώα, τρώγοντας ή πίνοντας μολυσμένα ζωικά προϊόντα ή εισπνέοντας αερομεταφερόμενους παράγοντες. Οι περισσότερες περιπτώσεις προκαλούνται από την κατάποση μη παστεριωμένου γάλακτος ή τυριού από μολυσμένες κατσίκες ή πρόβατα.
Η βρουκέλλωση είναι μια από τις πιο διαδεδομένες ζωονόσους που μεταδίδονται από τα ζώα. Σε ενδημικές περιοχές, η ανθρώπινη βρουκέλλωση έχει σοβαρές συνέπειες για τη δημόσια υγεία. Η επέκταση των βιομηχανιών ζώων και η αστικοποίηση, καθώς και η έλλειψη μέτρων υγιεινής στην κτηνοτροφία και στον χειρισμό των τροφίμων, ευθύνονται εν μέρει για το γεγονός ότι η βρουκέλλωση παραμένει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία.
Ποιος κινδυνεύει;
Η βρουκέλλωση συναντάται παγκοσμίως και είναι μια δηλώσιμη ασθένεια στις περισσότερες χώρες. Επηρεάζει ανθρώπους όλων των ηλικιών και των δύο φύλων. Στον γενικό πληθυσμό, οι περισσότερες περιπτώσεις προκαλούνται από την κατανάλωση νωπού γάλακτος ή των παραγώγων του, όπως το νωπό τυρί, συνήθως από αιγοπρόβατα.
Η ασθένεια θεωρείται επίσης επαγγελματικός κίνδυνος για τα άτομα που εργάζονται στον τομέα της κτηνοτροφίας. Οι άνθρωποι που εργάζονται με ζώα και έρχονται σε επαφή με αίμα, πλακούντα, έμβρυα και εκκρίσεις μήτρας έχουν αυξημένο κίνδυνο να προσβληθούν από την ασθένεια. Αυτή η μέθοδος μετάδοσης επηρεάζει κυρίως τους αγρότες, τους κρεοπώλες, τους κυνηγούς, τους κτηνιάτρους και το εργαστηριακό προσωπικό.
Σε όλο τον κόσμο, η Brucella melitensis είναι το πιο διαδεδομένο είδος που προκαλεί ανθρώπινη βρουκέλλωση, εν μέρει λόγω δυσκολιών στην ανοσοποίηση ελεύθερων αιγών και προβάτων. Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι πολύ σπάνια.
Πρόληψη και έλεγχος
Η πρόληψη της βρουκέλλωσης βασίζεται στην επιτήρηση και την πρόληψη των παραγόντων κινδύνου. Η πιο αποτελεσματική στρατηγική πρόληψης είναι η εξάλειψη της μόλυνσης στα ζώα. Ο εμβολιασμός βοοειδών, αιγών και προβάτων συνιστάται σε ενζωοτικές περιοχές με υψηλά ποσοστά επιπολασμού. Οι ορολογικές ή άλλες δοκιμές και η θανάτωση μπορούν επίσης να είναι αποτελεσματικές σε περιοχές με χαμηλό επιπολασμό. Σε χώρες όπου η εκρίζωση των ζώων μέσω του εμβολιασμού ή της εξάλειψης μολυσμένων ζώων δεν είναι εφικτή, η πρόληψη της ανθρώπινης λοίμωξης βασίζεται κυρίως στην ευαισθητοποίηση, τα μέτρα ασφάλειας των τροφίμων, την υγιεινή στην εργασία και την ασφάλεια των εργαστηρίων.
Η παστερίωση του γάλακτος για άμεση κατανάλωση και για τη δημιουργία παραγώγων όπως το τυρί είναι ένα σημαντικό βήμα για την πρόληψη της μετάδοσης από τα ζώα στον άνθρωπο. Οι εκπαιδευτικές εκστρατείες για την αποφυγή μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων μπορούν να είναι αποτελεσματικές, καθώς και πολιτικές για την πώλησή τους.
Στις γεωργικές εργασίες και την επεξεργασία κρέατος, οι προστατευτικοί φραγμοί και ο σωστός χειρισμός και διάθεση του πλακούντα, των σφαγίων ζώων και των εσωτερικών οργάνων αποτελούν σημαντική στρατηγική πρόληψης.
Θεραπεία και φροντίδα
Η βρουκέλλωση προκαλεί συνήθως συμπτώματα που ομοιάζουν με αυτά της γρίπης, συμπεριλαμβανομένου του πυρετού, της αδυναμίας, της κακουχίας και της απώλειας βάρους. Ωστόσο, η ασθένεια μπορεί να παρουσιαστεί σε πολλές άτυπες μορφές. Σε πολλούς ασθενείς τα συμπτώματα είναι ήπια και, ως εκ τούτου, η διάγνωση μπορεί να μην ληφθεί υπόψη. Η περίοδος επώασης της νόσου μπορεί να είναι εξαιρετικά μεταβλητή, που κυμαίνεται από 1 εβδομάδα έως 2 μήνες, αλλά συνήθως 2-4 εβδομάδες.
Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν δοξυκυκλίνη 100 mg δύο φορές την ημέρα για 45 ημέρες, συν στρεπτομυκίνη 1 g ημερησίως για 15 ημέρες. Η κύρια εναλλακτική θεραπεία είναι η δοξυκυκλίνη στα 100 mg, δύο φορές την ημέρα για 45 ημέρες, συν ριφαμπικίνη στα 15mg/kg/ημέρα (600-900mg) για 45 ημέρες. Η εμπειρία δείχνει ότι η στρεπτομυκίνη μπορεί να αντικατασταθεί με γενταμικίνη 5mg/kg/ημέρα για 7-10 ημέρες, αλλά δεν υπάρχει επί του παρόντος μελέτη που να συγκρίνει άμεσα τα δύο αυτά προγράμματα. Η βέλτιστη θεραπεία για έγκυες γυναίκες, νεογνά και παιδιά κάτω των 8 ετών δεν έχει ακόμη καθοριστεί. Για τα παιδιά, οι επιλογές περιλαμβάνουν τριμεθοπρίμη/σουλφαμεθοξαζόλη (συν-τριντοξαζόλη) σε συνδυασμό με αμινογλυκοσίδη (στρεπτομυκίνη, γενταμυκίνη) ή ριφαμπικίνη.
Ο ΠΟΥ παρέχει τεχνικές συμβουλές στα κράτη μέλη μέσω της παροχής προτύπων, πληροφοριών και καθοδήγησης για τη διαχείριση της βρουκέλλωσης σε ανθρώπους και ζώα. Ο Οργανισμός εργάζεται για την υποστήριξη του συντονισμού και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των τομέων της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων. Σε συνεργασία με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων (OIE) και το Μεσογειακό Πρόγραμμα Ελέγχου ζωονόσων (MZCP), ο ΠΟΥ στηρίζει τις χώρες στην πρόληψη και τη διαχείριση της νόσου μέσω του Παγκόσμιου Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για Μείζονες Ασθένειες των Ζώων (GLEWS).
Πηγή: WHO
Ακολουθήστε το Cibum 
