Καλλιέργειες ή παραγωγή ενέργειας; Παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση των αγροτών να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά στη γεωργική τους γη.
Η παραγωγή γεωργικών ειδών διατροφής κινδυνεύει τα τελευταία χρόνια από διάφορες πιέσεις, όπως η πανδημία και οι απότομες αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας λόγω της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Παρά τις προσπάθειες της ΕΕ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης, η επισιτιστική ασφάλεια εξακολουθεί να βασίζεται σε ένα μάλλον ασταθές περιβαλλοντικό και γεωπολιτικό πλαίσιο. Εξαιτίας αυτών των πιέσεων, ένα σημαντικό ποσοστό αγροτών τείνουν να επιλέγουν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στην αγροτική τους γη. Αυτή η τάση, ωστόσο, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια και την εθνική αγροτική ανάπτυξη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να αφιερωθεί περισσότερη έρευνα στη λήψη αποφάσεων από τους αγρότες. Με άλλα λόγια, η κατανόηση του τι επηρεάζει την απόφαση των αγροτών να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά μπορεί να ενημερώσει τη χάραξη πολιτικής δείχνοντας τομείς που απαιτούν παρέμβαση πολιτικής.
Τους παράγοντες που επηρεάζουν την προθυμία των αγροτών να επενδύσουν στα φωτοβολταϊκά καθώς και τους παράγοντες που επηρεάζουν το χρηματικό ποσό που θα επένδυαν, εξέτασε μελέτη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και του Δημοκρίτειου πανεπιστήμιου Θράκης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό proceedings. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 233 αγροτών στη Βόρεια Ελλάδα (Διδυμότειχο) με τη χρήση δομημένων ερωτηματολογίων.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων ήταν πρόθυμοι να επενδύσουν σε φωτοβολταϊκά και θα επένδυαν συγκεκριμένα μεταξύ 10.000 και 20.000 € (17,6%), 2.000 και 5.000 € (17,2%) και 5.000 και 10.000 € (15,9%). Το είδος της υφιστάμενης καλλιέργειας επηρεάζει την προθυμία για επένδυση καθώς τα αποτελέσματά υποδηλώνουν ότι ορισμένοι τύποι καλλιέργειας γης επηρεάζουν θετικά αυτήν την προθυμία. Αυτό υποδηλώνει ότι οι αγρότες μπορεί να μην είναι ικανοποιημένοι με τα έσοδα από αυτές τις καλλιέργειες ή ότι οι συνθήκες που απαιτούνται για αυτές τις καλλιέργειες μπορεί να είναι πολύ απαιτητικές. Από αυτή την άποψη, οι αγρότες μπορεί να αντιλαμβάνονται τα φωτοβολταϊκά ως μια ασφαλέστερη και ευκολότερη λύση. Η διαθεσιμότητα των επιδοτήσεων επίσης επηρεάζει θετικά την προθυμία για επενδύσεις και θα μπορούσε να οδηγήσει τους αγρότες να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια. Επίσης όσο περισσότερα εκτάρια κατέχουν οι αγρότες τόσο μεγαλύτερο γίνεται το χρηματικό ποσό που είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν στα φωτοβολταϊκά. Με άλλα λόγια, η ιδιοκτησία εκτεταμένης γεωργικής γης λειτουργεί ως θετικός παράγοντας για υψηλές επενδύσεις, καθώς επιτρέπει στους αγρότες να συνεχίσουν να καλλιεργούν τη γη τους και να διατηρήσουν τις περισσότερες από τις καλλιέργειές τους.
Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα πως η προθυμία για επένδυση επηρεάζεται κυρίως από την παροχή επιδοτήσεων και το είδος της καλλιέργειας που χρησιμοποιήθηκε για την εν λόγω γη. Το ποσό των χρημάτων που θα επένδυαν οι αγρότες επηρεάζεται κυρίως από τον αριθμό των εκταρίων αρδευόμενης και ξηρής γης που είχαν οι αγρότες, υποδηλώνοντας έτσι ότι όσο περισσότερες γεωργικές εκτάσεις κατέχουν τόσο περισσότερα χρήματα θα επένδυαν. Τα αποτελέσματα δείχνουν αυξημένο ενδιαφέρον για την εγκατάσταση συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε γεωργικές εκτάσεις, γεγονός που, με τη σειρά του, εγείρει ανησυχίες για τη γεωργική ανάπτυξη της χώρας και την επιδείνωση της υπάρχουσας αγροδιατροφικής κρίσης.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Ioannou K, Karasmanaki E, Sfiri D, Tsantopoulos G, Xenitidis K. Cultivate Crops or Produce Energy? Factors Affecting the Decision of Farmers to Install Photovoltaics on Their Farmland. Proceedings. 2024; 94(1):38. https://doi.org/10.3390/proceedings2024094038
Ακολουθήστε το Cibum 
