Πώς μια καινοτόμος μέθοδος μπορεί να βελτιώσει τη διατροφική ασφάλεια και τη βιωσιμότητα.
Το ατμοσφαιρικό ψυχρό πλάσμα (ACP) είναι μια νέα, μη θερμική τεχνολογία που χρησιμοποιεί την ιοντοποίηση αερίων για τη δημιουργία αντιδραστικών αερίων σε συνθήκες ατμοσφαιρικής πίεσης και θερμοκρασίας. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μεθόδους πλάσματος που απαιτούν υψηλές θερμοκρασίες, το ACP λειτουργεί υπό ήπιες συνθήκες, καθιστώντας το ιδανικό για εφαρμογές στη γεωργία και την επεξεργασία τροφίμων.
Η τεχνολογία βασίζεται στη δημιουργία δραστικών ειδών οξυγόνου (ROS) και αζώτου (RNS), τα οποία έχουν ισχυρές αντιμικροβιακές ιδιότητες και μπορούν να βελτιώσουν την ασφάλεια των τροφίμων χωρίς να αλλοιώνουν τη διατροφική τους αξία. Επιπλέον, το ACP έχει χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση, δεν απαιτεί χημικά και μπορεί να εφαρμοστεί σε νωπά και ακατέργαστα προϊόντα χωρίς να επηρεάζει τη γεύση και την υφή τους.
Η συμβολή του ACP στη γεωργία και την ανάπτυξη των φυτών
Στο Πανεπιστήμιο Texas A&M, ερευνητές μελετούν πώς το ACP μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα και τη λειτουργικότητα των σιτηρών και των δημητριακών. Έρευνες έδειξαν ότι το νερό που έχει υποστεί επεξεργασία με ACP αυξάνει τα ποσοστά βλάστησης σπόρων, βελτιώνει την ανάπτυξη των ριζών και ενισχύει την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.
Πειράματα σε σπόρους σόγιας έδειξαν ότι η βλάστηση αυξήθηκε κατά 26,7% όταν οι σπόροι εκτέθηκαν σε ACP για επτά λεπτά. Ακόμα και με χαμηλότερη έκθεση, η βλάστηση έφτασε το 93,3%, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και σύντομη επεξεργασία με ACP μπορεί να επηρεάσει θετικά τη βιωσιμότητα των φυτών.
Παρόμοια αποτελέσματα καταγράφηκαν και στο σιτάρι, όπου η επεξεργασία με ACP επιτάχυνε τη βλάστηση και βελτίωσε την ανάπτυξη της ρίζας και του βλαστού.

Ένα κρίσιμο πρόβλημα της γεωργίας είναι η συσσώρευση βαρέων μετάλλων στα φυτά, η οποία επηρεάζει την ασφάλεια των τροφίμων. Ερευνητές μελέτησαν πώς το ACP μπορεί να περιορίσει την πρόσληψη τοξικών μετάλλων, όπως ο μόλυβδος (Pb) και το κάδμιο (Cd), τα οποία συχνά συναντώνται σε σιτηρά και δημητριακά.
Σε πειράματα με σόγια, η χρήση νερού επεξεργασμένου με ACP σε συνδυασμό με νανοσωματίδια οξειδίου του ψευδαργύρου (ZnO) μείωσε σημαντικά την απορρόφηση μολύβδου από τα φυτά. Αυτή η μέθοδος θα μπορούσε να αποτελέσει μια βιώσιμη λύση για τη μείωση της περιβαλλοντικής τοξικότητας στις γεωργικές εκτάσεις.
Αντίστοιχα, οι επιστήμονες ερευνούν την εφαρμογή του ACP στο σιτάρι, εξετάζοντας την αποτελεσματικότητά του στη μείωση του καδμίου. Δεδομένου ότι η χρόνια έκθεση στο κάδμιο συνδέεται με σοβαρά προβλήματα υγείας, η χρήση του ACP θα μπορούσε να βελτιώσει την ασφάλεια και την ποιότητα των σιτηρών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εκτός από τη γεωργία, το ACP μπορεί να αντικαταστήσει χημικές επεξεργασίες στην παραγωγή τροφίμων. Σε πρόσφατη μελέτη, αποδείχθηκε ότι η επεξεργασία αλεύρου σίτου με ACP μπορεί να προσφέρει την ίδια λειτουργικότητα με τις παραδοσιακές χημικές μεθόδους, όπως η χλωρίωση, αλλά χωρίς τα ανεπιθύμητα χημικά κατάλοιπα.
Αυτή η εξέλιξη συνάδει με τη στροφή της βιομηχανίας προς την επεξεργασία τροφίμων με καθαρότερη ετικέτα, προσφέροντας ασφαλέστερες και πιο βιώσιμες επιλογές στους καταναλωτές.
Το ACP αποτελεί μια καινοτόμο τεχνολογία με πολλαπλές εφαρμογές στη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων. Η ικανότητά του να βελτιώνει την ανάπτυξη των φυτών, να μειώνει την παρουσία βαρέων μετάλλων και να αντικαθιστά τις χημικές επεξεργασίες το καθιστά μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική λύση για βιώσιμες αγροτικές και βιομηχανικές πρακτικές.